‘Theresa May lijkt zich te specialiseren in uiteenvallende plannen’

‘Het lijkt erop dat Theresa May op zoek moet naar een nieuw kerstcadeau voor haar Noord-Ierse regeringspartner’, schrijft Harry De Paepe.

I don’t want a lot for Christmas…‘ Arlene Foster, de voorzitter van de Noord-Ierse Democratic Unionist Party (DUP), zingt mee in een kerstlied voor het goede doel: ‘All I want for Christmas‘. Misschien kweelde ze haar verlanglijstje ook door in het inmiddels beruchte telefoontje dat ze pleegde met Theresa May?

De Britse premier was speciaal naar Brussel gereisd om een deal bekend te maken waarin het VK en de EU zowaar overeenkomen over de Ierse kwestie. Tegen de afspraken in lekte het vijftien bladzijden tellende akkoord door naar de pers.

Rond tweeën liet Arlene Foster verstaan dat haar partij geen uitzonderingsregel voor Noord-Ierland aanvaardde. Geen gemeenschappelijke markt, geen EU-regels. Samengevat: de Noord-Ierse grens mag niet verschuiven naar de Ierse Zee. Twee minuten na haar persconferentie hing ze al aan de telefoon met de premier. Na zo’n twintig minuten moest Theresa May aan Commissievoorzitter Jean Claude Juncker laten verstaan dat de deal nog niet rond is. De man droeg net voor de gelegenheid een das van Britse makelij. Dan toont hij eens goede wil.

My government!

De Britse premier lijkt zich te specialiseren in uiteenvallende plannen. Haar idee om vervroegde verkiezingen uit te schrijven, zorgde voor een verschrompeling van haar parlementaire meerderheid. Nochtans mikte ze op een aanzienlijk succes. Haar conferentiespeech moest haar partij terug op de rails zetten, maar hoestbuien, een verstoorder en een uiteenvallend decor maakten van haar optreden een komische sketch. En nu dit.

Toen de Conservatieven de regeringsdeal met de DUP beklonken – waarbij anderhalf miljard pond voor Noord-Ierland werd beloofd – verscheen er in The Times een treffende cartoon. Peter Brookes, de huiscartoonist van het dagblad, beeldde de partijleider af alsof ze de Queen was die de troonrede hield. ‘My government!’ roept Foster daarbij uit. Zonder de tien DUP-parlementairen komt de regering van Theresa May stemmen tekort. De DUP leek redelijk lang gedwee tegenover het regeringsbeleid. Het laatste wat de Noord-Ierse partij wil, is een Britse regering met Jeremy Corbyn van Labour als premier. Zijn vroegere vriendschappen met de IRA hebben de protestantse Ieren nog altijd niet verteerd.

De Ierse kwestie maakt van de DUP de staart die met de hond kwispelt. De partij voerde campagne voor een brexit in het betreffende referendum. Arlene Foster sprak voorbije maand duidelijke taal over haar positie tijdens het jaarlijkse partijcongres. ‘Noord-Ierland is Brits en zal dat blijven!’. De partij wil niet dat de Noord-Ieren anders behandeld worden dan de andere Britse naties: ‘we aanvaarden de voorstellen niet dat Noord-Ierland de EU-wetgeving blijft behouden’.

‘A Christmas Carol’? Bah! Humbug!

Toen de deal afgelopen maandag lekte, reageerden de andere delen van het VK verbolgen. Schotland, bij monde van de minister-president Nicola Sturgeon, wilde ook een apart akkoord met de EU. En Wales dan ook. De Londense burgemeester stak dan ook maar zijn vinger op. En de DUP kon er nog het minste om lachen.

Het podium rond Theresa May viel opnieuw uit elkaar. Politieke analisten vragen zich nu af of de DUP niet was ingelicht. Volgens sommigen wisten ze toch wat er op tafel lag? Anderen spreken dat tegen en wijzen erop dat het document niet digitaal werd gedeeld.

Dublin lijkt niet meteen geneigd om toegevingen te doen. Ook de EU is geïrriteerd door de gang van zaken. De Noord-Ierse partner gedraagt zich als een echte Ebenezer Scrooge uit het wereldberoemde kerstverhaal van Charles Dickens: ‘Een kerstakkoord? Bah! Humbug!’ Theresa May zal een beter kerstcadeau moeten bedenken.

Harry De Paepe is leraar geschiedenis. Samen met Filip Feyten schreef hij ‘Stiff Upper Lips – Waarom de Engelsen zo Engels zijn’ (Uitgeverij Vrijdag).