Amper 1 op de 7 mensen in de wereld leeft in een land waar de media geheel vrij zijn. Daarmee staat de persvrijheid op het laagste niveau in 10 jaar. Nederland is de beste leerling van de klas.
Dat blijkt uit de editie 2014 van de Freedom of the Press Index, een onderzoek dat jaarlijks door Free Press Unlimited en onderzoeksorganisatie Freedom House wordt gepubliceerd naar aanleiding van de internationale dag van de persvrijheid op 3 mei.
‘Hoewel er wereldwijd online steeds meer informatiebronnen beschikbaar zijn, doen de media zelf steeds minder onafhankelijk verslag,’ luidt het in het persbericht. De verslechtering van de persvrijheid is volgens de auteurs toe te schrijven aan een aantal ontwikkelingen.
Bescherming
‘Op politiek vlak gaat het slechter met de bescherming van journalisten en de wetteloosheid neemt toe: steeds minder aanvallen op journalisten en media worden ook daadwerkelijk bestraft waardoor journalisten vogelvrij zijn in steeds meer landen, waaronder Mexico en Somalië.’
Leon Willems, directeur van Free Press Unlimited: ‘Hier moeten we nog harder voor knokken, de bescherming van journalisten is een taak die overheden steeds vaker bewust laten liggen.’
Financiële afhankelijkheid
Een andere belangrijke reden voor de verslechterende situatie is volgens het onderzoek de toename van de financiële afhankelijkheid van media: steeds vaker bepalen de financiers en adverteerders van een medium wat er wel en niet geschreven wordt.
Willems: ‘In landen als Rusland en Turkije zien we duidelijk dat het bedrijfsleven en de politiek verweven zijn. De media zijn spreekbuizen van hun eigenaar, grote conglomeraten dienen hun politieke en financiële belangen via de media. Media schrijven niet meer over zaken die deze belangen van hun eigenaars kunnen schaden. Steeds meer zien we dat de eigendomssituatie van media zorgt voor gekleurde berichtgeving.’
Nederland
Nederland staat traditiegetrouw altijd erg hoog in de persvrijheid rankings, maar dit jaar staan onze noorderburen voor het eerst op de eerste plaats, samen met Zweden en Noorwegen.
‘De diversiteit van de Nederlandse media, samen met de toegankelijkheid van buitenlandse media is de reden voor de eerste plaats. Dit betekent niet dat alles perfect gaat in Nederland met de pers. Zo is volgens Freedom House de wetgeving rondom bronbescherming nog niet op orde.’
De grootste stijgers in de Freedom House index zijn Mali en Ivoorkust. Mali krabbelt voorzichtig op na de machtswisselingen, maar is nog niet op het niveau van voor 2012. In Ivoorkust is de overheidscensuur afgenomen, zijn er meer private media gestart en is het aantal rechtzaken tegen journalisten afgenomen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier