Is Michel Houellebecq de nieuwe profeet? Wij legden zes van zijn hypotheses voor aan specialisten.
In zijn laatste roman Soumission (die in mei 2015 in het Nederlands verschijnt onder de titel Onderworpen) beschrijft Michel Houellebecq een Frankrijk dat in 2022 een islamitische president verkiest. De democratisch verkozen president wordt gesteund door een ‘moslimpartij’ die de islamisering van de Franse maatschappij verdedigt. Vrouwen verdwijnen er uit de arbeidsmarkt, de Europese Unie lijft Marokko in onder impuls van Frankrijk en de Franse joden verlaten massaal het land.
Andere romans hebben al de toekomst voorspeld. Zo kondigde George Orwell in 1984 de komst van een fictieve maatschappij aan, die in vele aspecten op de onze lijkt. Meer dan 50 jaar geleden beschreef Isaac Asimov in zijn science-fictionromans de GSM, Skype en het internet. Romanschrijvers zijn dus soms zeer goede waarzeggers. Is Houellebecq de nieuwe profeet?
We hebben zes van de hypotheses die de auteur beschrijft aan specialisten voorgelegd om de afstand tussen de toekomst en het droombeeld te meten. Als leidraad gebruiken we de zeer eenvoudige vraag: kan wat Michel Houellebecq beschrijft in België gebeuren?
HYPOTHESE N°1 : Een regeringsakkoord tussen de Vlaamse en Waalse moslimpartijen
“Terwijl het de Vlaamse en Waalse nationalistische partijen, veruit de eerste politieke formaties in hun respectieve regio’s, nooit is gelukt overeen te komen of zelfs in dialoog te treden waren de Vlaamse en Waalse moslimpartijen op basis van een gemeenschappelijke godsdienst zeer makkelijk tot een regeringsakkoord gekomen” (Michel Houellebecq, Soumission, p. 278).
De mening van Pascal Delwit, politicoloog en professor aan de ULB:
“TWIJFELACHTIG”
Is het mogelijk dat België ooit geleid wordt door een coalitie Moslimpartij of Parti Musulman?
DELWIT: Dat is twijfelachtig. Eerst en vooral bestaan die ‘moslimpartijen’ sinds een vijftiental jaar in België, trekken ze zeer weinig militanten aan en scoren ze zeer zwakke resultaten. En dat blijft beperkt tot enkele Brusselse of Luikse haarden. De grote meerderheid van de moslimbevolking is niet van plan voor een dergelijke organisatie te stemmen. En ik denk niet dat dat een dag het geval zal zijn. Moslimburgers zijn burgers als anderen; ze hebben dezelfde zorgen als iedereen: ze wensen de beste opvoeding voor hun kinderen, een job, een correct loon, een fatsoenlijke woning enzovoort. En ze willen net zoals vele katholieken hun godsdienst op een private en praktiserende manier beleven.
In Molenbeek zijn er 21 raadsleden op 46 van islamitische oorsprong. Indien ze zich in één partij verzamelen, kunnen ze de relatieve meerderheid hebben…
DELWIT: Dat is waar. Maar als alle vrouwen voor een partij ‘Vrouwen’ stemden, hadden ze ook een absolute meerderheid! Noch in Duitsland, noch in Groot-Brittannië, noch in België zie je de vorming van een substantiële organisatie met de nadruk op de islam, omdat dat geen voldoende sterke gemeenschappelijke deler is.
We hebben nochtans bij ons de PSC gehad, de ‘parti social chrétien’. Waarom geen moslimdemocraten net zoals we christendemocraten hebben?
DELWIT: De sterkte van de christendemocratie bij ons is het woord van de Kerk. Tot eind de jaren 60 werd er in de mis op gehamerd dat een goede katholiek voor de christendemocratie stemt – een eenvoudige en unanieme boodschap in alle kerken van het koninkrijk. Dat unieke woord is er niet in de islam, er is geen equivalent van de paus. In die omstandigheden lijkt de ‘moslimdemocratie’, gedragen door de islamitische godsdienst, zeer onwaarschijnlijk.
HYPOTHESE N°2: De universiteiten zijn voortaan islamitisch
“Aan de buitenkant was er niets nieuws aan de faculteit, behalve een ster en een halve maan in goudkleurig metaal dat onder het grote opschrift ‘Université Sorbonne Nouvelle-Paris 3’ aan de ingang stonden; maar binnen de administratieve gebouwen waren de veranderingen het meest zichtbaar (…) De secretaresses waren veranderd (…) ze waren allemaal gesluierd” (Houellebecq, Soumission, p .179).
De mening van Didier Vivier, rector van de ULB:
‘WAANZINNIG’
Is het denkbaar dat de ULB van naam verandert om bijvoorbeeld ‘l’Université Islamique de Bruxelles’ te worden?
VIVIER: De vraag lijkt we weinig relevant, om niet te zeggen totaal uit de lucht gegrepen en zelfs misplaatst. Ik denk dat dat soort vragen, die geen enkele zin heeft, meer tot een funest klimaat leiden dan tot een betere vorm van “samenleven”.
Heeft de ULB gesluierde vrouwelijke personeelsleden?
VIVIER: Er is geen regelement dat de sluier voor personeelsleden van de universiteit verbiedt – met uitzondering van de veiligheidsinstructies in de laboratoria. Toch komt de sluier er zeer weinig voor.
Indien Qatar, een voorbeeld dat in de mode is, u een schenking deed van laat ons zeggen 25 miljoen dollar, zou u dat aanvaarden ?
VIVIER: Indien de schenking geen enkele plicht tot de betrokken staat met zich meebrengt, zou de vraag aan de raad van bestuur gesteld worden die daarover zou beslissen.
HYPOTHESE N°3 : De Europese Unie is Maghrebijns geworden
“In de internationale pagina’s zag ik overigens dat de onderhandelingen met Algerije en Tunesië met zicht op toetreding in de Europese unie snel vooruitgingen en dat die twee landen Marokko zullen vervoegen in de Unie” (Houellebecq, Soumission, p. 211)
De mening van Hugues Bayet, Europees parlementslid voor de PS en afgevaardigde voor de parlementaire gemengde commissie EU Turkije:
‘ONDENKBAAR’
Met welk moslimland staan de onderhandelingen met de EU het verst inzake een toetreding?
BAYET: Het enige ‘moslimland’ waarmee de Europese Unie onderhandelt met een zicht op een toetreding is Turkije. Marokko beschikt over een ‘geavanceerd statuut’, het is te zeggen dat we met die staat veel samenwerken op vlak van economie en veiligheid met onder meer Frontex, het beheer van de buitengrenzen van Europa. Dat is alles, behalve nog enkele samenwerkingen met andere Maghreblanden.
Hebt u meer bezwaren, vragen en wantrouwen opgemerkt ten opzichte van die onderhandelingen met Turkije?
BAYET: Er zijn zowel links en rechts meer en meer eurofoben en extremisten. Dus ja, er zijn een hele reeks parlementaire fracties die resoluut tegen een extra opening zijn.
We begrijpen dus dat de toetreding van Turkije niet voor morgen is en nog minder die van Marokko, Tunesië en Algerije, maar indien dat wel het geval was, moeten we een ‘islamisering’ van het Europese Europa vrezen?
BAYET: Neen, dat denk ik niet. Om toe te treden tot Europa moet een land aan zeer precieze criteria beantwoorden inzake mensenrechten, vrijheid van meningsuiting, pluralisme, justitie, vrouwenrechten en uiteraard democratie. Tot de Europese Unie treden is de facto vereuropesen. Indien die hypothese waar wordt, zouden we geen islamisering van Europa zien, maar een Europeanisering van de Maghreb en Turkije.
HYPOTHESE N°4: Vrouwen verlaten de arbeidsmarkt
“Een ander onmiddellijk succes was de werkloosheid waarvan de curves in dalende lijn waren. Dat was zonder enige twijfel te wijten aan de massale uittocht van vrouwen uit de arbeidsmarkt die alles te maken heeft met de aanzienlijke opwaardering van kinderbijslag, de eerste maatregel die de nieuwe regering symbolisch voorstelde. Het feit dat elke professionele activiteit moet stopgezet worden om de storting te ontvangen had in het begin een paar tanden doen knarsen”. (Houellebecq, Soumission, p.199).
De mening van Laurent Taskin, voorzitter van het Institut des Sciences du Travail (UCL):
‘MOGELIJK’
Is het denkbaar terug te keren naar een exclusieve mannelijke arbeidsmarkt?
TASKIN: Het is een politieke en maatschappelijke keuze. Bepaalde Europese staten waarderen tegenwoordig al op een verschillende manier de betrokkenheid van mannen en vrouwen in huishoudelijke taken. De structurering van de schooltijd in Duitsland of de duur van het ouderschapsverlof in Scandinavische landen zijn indicatoren van politieke en zelfs morele keuzes en de plaats dat een bedrijf aan het gezin geeft. Het belangrijkste in onze Europese ogen is dat die keuze rekening houdt met persoonlijke situaties en ambities en evolutief is en niet vanuit een uniforme beslissing dat de ene of andere partner thuis of op het werk zou verbannen. Dat soort keuzes heeft een belangrijk effect op het werk, want het wijzigt drastisch het ervaringsprofiel van werknemers en het beeld dat we vandaag hebben van de manier waarop je ‘carrière maakt’.
‘Bevrijdt’ het werk de vrouw ?
TASKIN: In een context waarin vrijheid onmiddellijk geassocieerd wordt met financiële autonomie kan je zeggen dat het werk de man en de vrouw in de maatschappij emancipeert. Het biedt financiële en economische rechten (aankoop, eigendom, lening, toegang tot justitie, enzovoort) die de vrijheid van handelen steunen. Er zijn drie grote nadelen aan deze situatie: ten eerste geeft onze keuze van Westers maatschappijmodel niet iedereen toegang tot werk; ten tweede kunnen de inhoud, de voorwaarden en het beheer van werk tot vervreemding en afzien leiden waardoor je niet meer over ‘bevrijding’ kan spreken; ten derde bestaan er naast dat marktmodel andere maatschappijmodellen en levenssferen waarin een mens zich kan emanciperen.
HYPOTHESE N°5: de criminaliteit verdwijnt bijna volledig
“Het meest onmiddellijke gevolg van zijn verkiezing is dat de criminaliteit drastisch gedaald was : in de moeilijke buurten werd ze door tien gedeeld” (Houellebecq, Soumission, p. 198)
De mening van Philippe Hensmans, directeur van de Franstalige Belgische sectie van Amnesty International:
‘DENKBAAR’
Ligt het criminaliteitscijfer in landen met moslims aan de macht lager dan in de andere landen?
HENSMANS: Houellebecq spreekt over ‘kleine criminaliteit’, aangezien de criminaliteit al een eeuw zeer consequent daalt. Op vlak van veiligheid is het echter het sociaal niveau dat een rol speelt. Houellebecq wil zeggen dat er een daling van criminaliteit is omdat er minder werklozen zijn. Niet omdat de islam een deugdzame wind blaast die hufters in Samaritanen verandert.
Is er een verhouding tussen inbreuken tegen de mensenrechten en godsdienst ?
HENSMANS: Neen, ik heb de vergelijking onlangs gemaakt. Vandaag zijn er bloedbaden in Mexico, tientallen duizenden mensen zijn er op enkele jaren tijd gestorven. 50 jaar geleden heeft de ‘Grote Sprong voorwaarts’ in China tientallen miljoenen doden gekost. Aan de ene kant een katholiek land en aan de andere een seculier regime. Het is de manier waarop een land zich een ideologie meester maakt, wat die ideologie ook is. Boko Haram, de islamitische staat, het communisme van Mao, de ideologie en de godsdienst zijn alleen maar voorwendsels.
HYPOTHESE N°6: Brussel is in handen van de moslims
“(…) In Brussel voelde je je meer dan in alle andere Europese hoofdsteden aan de rand van de burgeroorlog. Heel recent trad de Moslimpartij van België tot de macht”. (Houellebecq, Soumission, p. 278)
De mening van Chemsi Cheref-Khan, doctor in de rechten, één van de eerste moslimmigranten (1963) in België:
‘NIET ONMIDDELLIJK’
Moeten we in Brussel een burgeroorlog verwachten tussen moslims en niet moslims?
CHEREF-KHAN: Neen. Een studie, besteld door de Koning Boudewijnstichting, toont aan dat er tegenwoordig meer en meer spanningen in sommige buurten zijn, wat niet nieuw is. Maar het zijn enkel spanningen die de ‘historische’ inwoners ertoe aanzetten om te vertrekken en te verkopen – tegen een lage prijs, aangezien niemand in die buurten wil wonen. En dat was zo voor bijna alle huizen van Belgische Belgen uit sommige buurten in Molenbeek, Schaarbeek, Sint-Joost… En dat begon in de jaren 60. En bijna op hetzelfde moment begon een beweging van ‘herislamisering’ van de moslimdiaspora met de komst van predikanten.
Is een ‘moslimmachtsovername’ mogelijk?
CHEREF-KHAN: In België niet onmiddellijk, maar in Brussel wel. De helft van de socialistische verkozenen is van moslimoorsprong. En er zijn de befaamde 17 zetels voor de Vlamingen in Brussel. Meer en meer kinderen met een islamitische immigratieachtergrond volgen het Vlaamse onderwijs. Morgen zal de Nederlandstalige elite van de hoofdstad moslim zijn. Het zou dan heel goed kunnen dat de 17 ‘Vlaamse’ verkozenen moslim zijn. Met de natuurlijke groei van de verhouding moslimverkozenen in Franstalige partijen is de drempel van 45 parlementsleden die de absolute meerderheid vertegenwoordigen een volledige realistische doelstelling.
Ja, maar die moslims zullen versplinterd zijn in verschillende politieke formaties.
CHEREF-KHAN: Wanneer ze zullen beseffen dat ze de macht kunnen krijgen zullen ze zich verenigen. Ze staan immers onder druk van de moskeeën.
Maar zal de moslimbevolking echt in een geïslamiseerde maatschappij willen leven?
CHEREF-KHAN: Dat is de grote vraag.
Gauthier De Bock / Le Vif
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier