Alabama: drie schandalen, twee ‘onwettige’ wetten en een seksloze minnares

Tafereel uit augustus 2003: supporters van opperrechter Roy Moore bidden voor het behoud van de tafelen © REUTERS
Rudi Rotthier

In de Amerikaanse staat Alabama zijn de drie topfiguren in het politieke bestel de val nabij. Ze kampen met schandalen die te maken hebben met seks, geld of God, en die fluctueren tussen sullig en hallucinant. Hoewel de schandalen gescheiden zijn, hebben ze ook alles met mekaar te maken: wie het laatst veroordeeld wordt, wint.

Elke zaterdag brengt Rudi Rotthier, onze correspondent in Canada en de VS, u met een boeiend achtergrondverhaal een unieke inkijk in de stad of streek waar hij op dat moment resideert.

Deel 1: de gouverneur die geen seks had met zijn minnares

Het sulligst is het schandaal dat gouverneur Robert Bentley treft. Het barstte los op de dag dat in Brussel aanslagen werden gepleegd: 22 maart.

Alabama is een staat die wantrouwen en soms ongeloof opwekt bij andere Amerikanen, en zeker bij noordelijken. “Het is daar een ander land”, hoor je nog weleens zeggen.

Alabama is gebied van rednecks, racisten, maar het was in de jaren 50 en 60 ook het terrein bij uitstek van de burgerrechtenbeweging. Martin Luther King werkte in de staat. In Montgomery wist Rosa Parks geschiedenis te schrijven door in de bus geen genoegen te nemen met een plaats die voorbehouden was aan zwarten. In Selma vond een legendarische mars plaats. In Birmingham stierven zwarte kinderen tijdens een racistische aanslag.

Tegenwoordig is de staat nogal Trump-gezind. De vastgoedmagnaat won er op 1 maart met eclatante voorsprong de voorverkiezingen. Bij de Democraten was de voorsprong van Hillary Clinton nog groter. Ze haalde driekwart van de stemmen.

Alabama is van oudsher ten prooi aan corruptie. “Als je twee keer verkozen wordt, en niet in de gevangenis eindigt, ben je een heilige in Alabama”, aldus een plaatselijk politicus die anoniem commentaar gaf op de huidige schandalen. Het maakt wat dat betreft niet uit tot welke partij de politicus behoort. De recentste Democratische gouverneur zit momenteel een gevangenisstraf uit van 7 jaar wegens gesjoemel met loterij-inkomsten.

Het huidige schandaal in drievoud treft conservatieve, openlijk religieuze Republikeinen.

Een beetje verliefd

Toen dermatoloog Robert Bentley in 2010 tot gouverneur verkozen werd, leek men de deugdelijkheid op het schild te hijsen. Bentley was 50 jaar of zo getrouwd, hij was een diepgelovige en heel actieve baptist, een bescheiden, magere, kalende grootvader, en tegelijk iemand met een vaak geheven vingertje. Hij kondigde aan dat hij zijn salaris van 120.000 dollar niet zou opnemen zolang er geen volledige tewerkstelling was in de staat.

Gouverneur Robert Bentley
Gouverneur Robert Bentley© REUTERS

Zijn programma was klassiek zuidelijk Republikeins: pro-wapens, pro-kerk, anti-belastingen, anti-migratie.

Sinds 22 maart is dat beeld grondig veranderd, op het salaris na, want Bentley blijft hardnekkig betaling voor zijn diensten weigeren.

Op 22 maart ontsloeg hij zijn voormalige vriend en het hoofd van de veiligheidsdiensten, Spencer Collier. Volgens Bentley waren er vermoedens van “misbruik van belastinggeld”. Collier zelf beweert dat hij onrechtmatig is ontslagen omdat hij een verklaring wou afleggen ten voordele van de procureur in de zaak tegen de speaker van het staatsparlement, Mike Hubbard (zie verder), waardoor diens proces sneller kan plaatsvinden.

Wat ook de echte reden: terwijl Collier bezwaar aantekende tegen dat ontslag, werd een opname openbaar gemaakt van de gouverneur met zijn naaste medewerker Rebekah Caldwell Mason. Die opname van dat telefoongesprek was blijkbaar gemaakt op verzoek van mevrouw Bentley die wilde uitvissen of haar man een buitenechtelijke relatie onderhield. Volgens The Washington Post werd de opname door mevrouw Bentley zelf verspreid.

Mason, bijna 30 jaar jonger dan de 73-jarige gouverneur, is getrouwd met een andere medewerker van de gouverneur – een man die instaat voor kerkelijke relaties in het gouverneurshuis.

Geruchten over een affaire tussen de twee deden al de ronde nog voor de opname wereldkundig werd.

Die tape toont Bentley als een man die tot over zijn oren verliefd is.

‘Als we gaan doen wat we gisteren deden, doen we beter de deur op slot’

“Zou je me kussen?” vraagt hij. “Dat heb ik graag. Je weet dat ik het graag heb. Weet je wat? Als ik achter je sta en mijn armen om je sla, en als ik mijn handen op je borsten plaats, en ik mijn handen op jou plaats en je dicht tegen me aantrek. Hey, dat heb ik ook graag”.

“Weet je, ik maak me er soms zorgen over dat ik zoveel van je hou. Ik maak me zorgen dat ik zoveel van je hou. Echt waar. Echt waar. Ik voel me als – de hele tijd denk ik: hoe kan ik haar contacteren? Hoe kan ik haar bellen? Hoe kan ik haar sms-en? Hoe kan ik contact leggen met haar? Hoe kunnen we dit doen?”

De opname eindigt met: “Als we gaan doen wat we gisteren deden, doen we beter de deur op slot”.

Dit alles getuigt van een onschuld, en van een voorliefde voor herhaling, die zouden ontroeren in een puber en die zeker vertederen bij een 73-jarige (al was wat gezegd werd duidelijk niet van aard mevrouw Bentley te vertederen – zij zette kort nadat ze de opname in bezit kreeg een echtscheidingsprocedure in gang).

Het bleef niet bij liefde alleen.

Volgens medewerkers kreeg Mason meer en meer invloed op de gouverneur, en dat terwijl ze niet officieel in dienst was van de overheid. Ze werd gedeeltelijk betaald uit het verkiezingsfonds van Bentley, het andere deel van haar verloning kwam uit niet opgehelderde bron. Men suggereert dat hij bij het begin van zijn tweede ambtstermijn onder haar invloed ineens ideologische sprongen begon te maken. Hij beging de erfzonde in de Republikeinse partij: tegen zijn verkiezingsbelofte in stelde hij 500 miljoen dollar aan nieuwe belastingverhogingen in het vooruitzicht. Hij begon zich hipper te kleden. Hij liet het bureau van zijn secretaresse, Wanda, verplaatsen, wellicht omdat hij bang was dat ze luistervinkte.

Rebekah Caldwell Mason nam eind maart ontslag, in mails afgevend op mannen (in de entourage van de gouverneur en in de buitenwereld in het algemeen) die niet omkunnen met sterke vrouwen.

‘Geen overspel’, wel ‘ongepast’

Wat kan men Bentley in deze verwijten, behalve een buitenechtelijke relatie – die hij en Mason overigens ontkennen? “Er was geen fysieke verhouding”, legde de gouverneur uit tijdens een gênante persconferentie. Hij had het wel over “een ongepaste relatie”. Als je hem aan het werk hoort, houd je het zelfs voor mogelijk: dat hij een eerder unieke exemplaar is – een man die geen seks had met zijn minnares.

Zijn familie heeft hem aan de deur gezet. Zijn kerk heeft hem geweerd. Er is een officieel onderzoek tegen hem begonnen. En nu proberen parlementsleden, vooral partijgenoten, onder aanvoering van de plaatselijke campagneleider van Donald Trump, tegen juni een afzettingsprocedure op poten te krijgen.

Het is tekenend dat Alabama, dat nochtans inzake schandalen voor niemand moet onderdoen, nog nooit een gouverneur heeft afgezet, en geen afzettingsprocedure heeft. Die moet nu in samenspraak met de speaker (zie verder, schandaal 3) worden uitgedokterd. Bij betwisting moet de opperrechter (zie ook verder, schandaal 2) zich over de procedure uitspreken.

Het overspel, al dan niet bewezen, is zelfs in Alabama geen grond tot afzetting. Maar de gouverneur zou volgens zijn critici zijn ambt misbruikt hebben om de affaire geheim te houden, hij zou kosten gemaakt om zijn echtgenote af te schermen van Mason, en omgekeerd. De parlementsleden die de afzettingsprocedure genegen zijn, hebben ook vragen bij het contract van Mason, en de onopgehelderde delen van haar uitbetaling voor iemand die geen officiële functie had. Ze onderzoeken haar bedrijfjes en goede doelen, op zoek naar gesjoemel.

Spencer Collier beweert dat de gouverneur iemand promoveerde die aanwezig was op het moment dat hij zijn telefoon liet vallen, en er een “seksueel getint bericht” van Mason te zien was. Ook dat is moeilijk te bewijzen.

Men speurt naar aankopen op staatskosten van dure mobieltjes (1.200 dollar per stuk) die niet traceerbaar zijn. Men verwijt hem ook dat hij ooit zijn vergeten portefeuille liet ophalen met een staatshelikopter. “Ik ben de gouverneur”, gaf hij tijdens een persontmoeting als uitleg. “En ik had geld nodig. Ik moest iets te eten kopen”.

Er wordt zelfs onderzocht of de verhuis van het bureau van secretaresse Wanda geen schending van haar rechten inhoudt.

Daarnaast verwijten de critici hem kiezersbedrog. Hij ging zijn herverkiezingscampagne in met duidelijke beloften inzake belastingen, die hij kort nadien inslikte en omkeerde.

De kansen dat Bentley zijn tweede termijn uitdoet, zijn volgens plaatselijke waarnemers relatief goed, tenzij hij het zelf moe wordt, en zijn ontslag indient, of niet meer met de druk omkan.

En wat dat seksschandaal betreft: “In Montgomery kijken mensen er niet van op dat een gouverneur betrokken worden in een seks- en machtsschandaal”, schrijft The Washington Post. “Ze zijn gewoon verbaasd dat het Bentley overkomt”.

Deel 2: de opperrechter die één keer Mozes was, en twee keer Jezus

Roy Moore, de 69-jarige opperrechter van Alabama, is sinds 9 mei geschorst. Hij had de ambtenaren in de staat de opdracht had gegeven de nationale wetgeving inzake holebi’s naast zich neer te leggen.

Het parlement van Alabama heeft het huwelijk binnen de staat gedefinieerd als “een zaak tussen een man en een vrouw”, en dus, gaf Moore aan, moeten de verantwoordelijken in Alabama de federale wet op holebihuwelijk negeren. Hij ging daarmee in tegen de uitspraak van het nationaal hooggerechtshof in juni 2015 die van dat holebihuwelijk een nationaal recht maakte.

Dat de tussenkomst van Moore in eerste instantie werd betwist door een drag queen, was naar de normen van conservatieven in de staat “uitzinnig”. Voor die conservatieven is de rechter een held die hun “waarden” vertegenwoordigt en die voor zoveelste keer wordt onderuitgehaald.

Opperrechter Roy Moore in 2003, na zijn eerste afzetting
Opperrechter Roy Moore in 2003, na zijn eerste afzetting© Reuters

De opperrechter, het hoofd van het hooggerechtshof in de staat, wordt verkozen voor 6 jaar. Moore is in principe tot 2019 in functie. Als hij na zijn schorsing ook wordt afgezet, is het aan de gouverneur (zie hoger) om voor de rest van de termijn een vervanger aan te duiden.

De kans dat Moore wordt afgezet, is groot. Het overkwam hem al eens in 2003.

Toen stond hij bekend als de “Mozes van Alabama”. Hij liet een monument met stenen tafelen in de rotonde van het gerechtsgebouw plaatsen.

Dat rechter Moore voor elke sessie een publiek gebed organiseerde, en vaak samen met juryleden had gebeden voor een goede afloop van processen, werd in Alabama niet als ongewoon beschouwd. Maar dat hij de tien geboden van Mozes in het gerechtsgebouw liet installeren, was voor sommige inwoners een brugje te ver. Moore argumenteerde dat alle rechtspraak in de VS op die tien geboden is gestoeld, en dat het daarom perfect gepast is, en niet in overtreding van de scheiding tussen kerk en staat, om die tien regels binnen handbereik te hebben. Hij werd geschorst, en toen hij hardnekkig bleef weigeren de 10 geboden te verwijderen werd hijzelf verwijderd uit zijn verkozen ambt. Wenende supporters, vergeefs biddend, probeerden het transport van het religieus symbool te verhinderen. Moore was in een klap een held van de religieuze rechterzijde in de VS.

Augustus 2003: de stenen tafelen en het kunstwerk rond de tien geboden worden uit de rotonde verwijderd
Augustus 2003: de stenen tafelen en het kunstwerk rond de tien geboden worden uit de rotonde verwijderd© REUTERS

Toen hij in 2013 – ondanks de eerdere verwijdering- voor een tweede termijn van 6 jaar werd verkozen, was hij volgens zijn aanhangers nog meer dan Mozes Jezus geworden: gekruisigd voor zijn geloof, maar (symbolisch) uit de doden opgestaan.

Zijn opstanding duurde enige jaren. Maar nu dreigt, in de ogen van zijn supporters, een tweede kruisiging. Die supporters plannen voor vandaag zaterdag een grote solidariteitsbetoging.

De huidige problemen startten begin januari, toen Moore de bevoegde diensten in zijn staat de opdracht gaf geen holebihuwelijken te registreren.

Kort daarna werd klacht neergelegd, onder meer door drag queen Ambrosia Starling.

Een juridische onderzoekscommissie kwam begin mei tot de vaststelling dat Moore “op flagrante wijze zijn macht verkeerd heeft ingeschat en misbruikt”, waarbij hij “zijn rol als neutraal en onthecht hoofd van het juridisch systeem heeft laten varen”.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Op 9 mei volgde op basis van het rapport van die commissie een schorsing.

Moore was niet onder de indruk, blijkt uit zijn reactie in The Montgomery Advertiser. Hij verklaarde dat de juridische commissie “geen autoriteit had” over zijn bevelen aan de bevoegde ambtenaren. Die commissie, ging hij verder, “heeft beslist te luisteren naar mensen als Ambrosia Starling, een zelfverklaarde travestiet, en naar andere homofiele, lesbische of biseksuele individuen, of naar organisaties die hun agenda verdedigen. We zullen deze agenda vigoureus bekampen, en verwachten te zegevieren”.

Hij had het ook over een “politiek gemotiveerde” schorsing, en een conflict dat wijst op een meningsverschil tussen nationale rechtbanken en staatsrechtbanken, waarbij hij de stellige indruk heeft dat hij de wet juist interpreteert, en de anderen dwalen. Die stellige indruk had hij trouwens ook in 2003. De wet die men nationaal probeerde op te leggen was in zijn ogen “onwettig”.

Zijn zaak wordt zoals het er nu naar uitziet in de zomer behandeld.

Deel 3: ‘De Caligula van Alabama’

Dinsdag begint het proces tegen Mike (Michael) Hubbard, 54, en tot voor kort de superman van de Republikeinen in Alabama.

In 2010 was hij de architect van een historische overwinning van zijn partij, waarbij de Democraten voor het eerst in 136 jaar hun meerderheid in beide kamers verloren. De Democraten werden op dat moment uit al hun machtsbastions gestemd.

Hubbard, “een politicus met het uiterlijk van een autoverkoper”, had campagne gevoerd rond de “grote zuivering” van het politiek bestel die hij zou doorvoeren. Hij klaagde de “corruptie, misdaad en vriendjespolitiek op het hoogste niveau van het politiek bestel” aan. Hij kon verwijzen naar de talloze schandalen waarin Democraten verwikkeld waren. Hij stelde strikte ethische regels in het vooruitzicht, en introduceerde een pakket wetten dat inderdaad strenger was dan wat Alabama ooit had gezien. Zo werd vermenging van zakelijk en politiek belang een heel stuk moeilijker. Die wetten werden met grote meerderheid goedgekeurd. Hubbard zelf was ongeveer unaniem tot speaker (voorzitter) van het Huis van Afgevaardigden in de staat verkozen.

“Deze plek zat onder de plak van lobbyisten”, aldus een triomfantelijke Hubbard, “Nu wordt ze geleid door wetgevers, zoals het hoort”.

Tot daar het goede nieuws.

Hubbard publiceerde in 2012 een bizar boek over zijn monsterzege van 2 jaar eeder: Storming The State House. Bizar omdat het boek zijn relaas weergeeft, en daarnaast bijna per bewering de bevestiging biedt van vrienden – alsof hij in 2012 al aannam dat men hem niet op zijn woord zou geloven.

Men had zich tijdens die glorieuze campagne al vragen kunnen stellen over de recordbedragen die de Republikeinen besteedden. Waar kwam het geld vandaag? Hoe beheerde Hubbard het.

Tijdens zijn eerste termijn als speaker werd een onderzoek geopend. Twee weken voor de nieuwe verkiezingen werd hij op 23 punten in beschuldiging gesteld. Hij werd even administratief gearresteerd. Het onderzoek gebeurde door wat zijn vrienden betitelden als een “overijverige procureur, een bullebak”. Dat de procureur zijn dramatische arrestatie in volle verkiezingsstrijd had gepland, omschreef de speaker als “politieke heksenjacht”.

Hubbard werd er onder meer van beschuldigd zwart geld uit drie Indiaanse casino’s witgewassen te hebben. Met de donatie van de casino’s, 750.000 dollar, ondersteunde hij antigokgroepen (dat was overigens afgesproken met de Poarch Creek stam die het zwart geld had opgehoest – die wilde naast de drie eigen casino’s geen concurrentie).

The New Republic lijst deze week enkele van de 23 aantijgingen op onder de titel: “Is Mike Hubbard de meest corrupte politicus in het land?

Hubbard ontving door bemiddeling van de vorige gouverneur een adviseursrol bij de Southeast Alabama Gas District, waarvoor hij 12.000 dollar per maand werd uitbetaald (10.700 euro). “Ik ben de herrezen Heer dankbaar”, mailde de speaker naar de ex-gouverneur (Bob Riley, de voorganger van Bentley).

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

De ethische commissie droeg hem op zich tijdens zijn adviseurswerk niet voor te stellen als speaker, wat hij natuurlijk wel deed. Zo beschreef hij dat een Koreaanse investeerder best onder de indruk was van zijn hoge politieke rol, en die als een bonus beschouwde.

Hubbard ontving maandelijks 5.000 dollar van een farmaceutisch bedrijf, dat hij het monopolie bezorgde op medicijnen die onder overheidsverzekering vallen. Een firma van lobbyisten betaalde hem 7.500 dollar per maand. Hij ontving 10.000 dollar per maand van een fabrikant van plastic bekers, hoewel de speaker aangegeven had dat “ik niets afweet van de business van plastic bekers”. Die contracten leverden hem op jaarbasis bijna 420.000 dollar op, aldus The New Republic, pakweg 370.000 euro.

Daarnaast heeft Hubbard een mediabedrijf en andere bedrijfjes die hij overheidscontracten toespeelt en die op volle toeren draaien tijdens verkiezingscampagnes. Toen hij met een van die bedrijven, Craftmaster, een put had van 600.000 dollar, liet hij die vullen door rijke geldschieters, die ook de partij financieren.

‘Hij is gewoon een despoot, een gemene en perverse kerel’

Dat alles lag al op tafel toen Hubbard in 2014 opnieuw naar de kiezer ging. Die kiezer bezorgde hem en zijn partij een nieuwe eclatante kiesoverwinning waarna Hubbard met steun van de Democraten opnieuw tot speaker werd verkozen. Die Democraten legden uit dat Hubbard een pestkop is – als men hem niet steunt, krijgt men niets gedaan.

Bill Britt, presentator van een politiek praatprogramma in Alabama, is volgens The New Republic iets kordater: “Hij is de Caligula van Alabama. Gewoon een despoot, een gemene en perverse kerel”.

Hij is in elk geval een opportunist. “Wie stelde die dingen voor?” mailde hij half grappend naar ex-gouverneur Riley, verwijzend naar de anticorruptiewetten die hijzelf had doorgedrukt. “Wat hadden we in ons hoofd?”

In zijn rechtszaak argumenteert hij nu dat zijn eigen anticorruptiewet onwettig is. En hij houdt vol dat er de zaak geen enkele merite heeft, dat ze enkel opgestookt wordt door politieke malcontenten. “Sommige machtige mannen zien met lede ogen wat ik doe. Dit is politiek op zijn slechtst”. Op een ander moment zei hij: “Mensen begrijpen niet dat ik bedrijven leid”. Die moeten winst maken.

Deze week werd de jury geselecteerd. Het proces kan eindelijk beginnen – twee jaar na de inbeschuldigingstelling.

Zoals The Economist het samenvatte: “Meneer Bentley zou de opvolger van meneer Moore kunnen aanduiden, als hij niet eerst zelf uit zijn ambt wordt gezet. Meneer Moore kan zou de afzetting van meneer Bentley kunnen superviseren, tenzij hij eerst wordt afgezet, waarna de opvolger die de gouverneur aanduidde de supervisie zal waarnemen. Meneer Hubbard zou die afzetting van de gouverneur naar de Senaat kunnen transfereren, afhankelijk van de afloop van zijn eigen proces, waarop meneer Bentley zou kunnen getuigen. Het alternatief is dat iedereen gewoon in functie blijft”.

Het zakenblad geeft een variatie op een beroemd citaat van Oscar Wilde mee om Alabama te omschrijven: één schandaal is een ongeluk, een tweede is nalatigheid, maar drie begint op een trend te gelijken.

Door Rudi Rotthier vanuit Boston, Massachusetts, VS

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content