Na 200 jaar in ere gesteld: eksters zijn geen dieven

© Reuters
Trui Engels
Trui Engels Journalist Knack

Nadat ze in de Europese folklore meer dan 200 jaar door het leven gingen als ‘de dieven van de natuur’, zijn eksters dankzij een studie van de universiteit van Exeter vrijgepleit van hun negatieve dievenimago.

Uit een studie in het vakblad Animal Cognition blijkt dat eksters helemaal niet de gewoonte hebben om juwelen en andere glimmende objecten te stelen zoals van oudsher wordt aangenomen. De vogels zijn juist vaak bang van blinkende onbekende voorwerpen, menen de wetenschappers.

Dierenpsychologen plaatsten glanzende voorwerpen zoals aluminiumfolie, metalen schroeven en ringen, samen met niet-blinkende in blauw beschilderde items in de buurt van zowel gedomesticeerde als wilde vogels en observeerden vervolgens hun gedrag.

‘We vonden geen enkel bewijs van een compulsieve aantrekking tot blinkende objecten bij eksters’, zegt Toni Shepherd, die het onderzoek leidde. ‘In de plaats daarvan vertoonden de vogels eerder symptomen van neofobie, een angst voor nieuwe dingen.’

De dieren maakten slechts in 2 van de 64 tetst contact met een blinkend voorwerp. In beide gevallen werd een zilveren ring opgeraapt, maar onmiddellijk weer weggegooid.

Duivel

In de Europese en Noord-Amerikaanse folklore staat de ekster bekend als onheilbrenger en wordt hij geassocieerd met de duivel. De vogel zou het enige dier zijn geweest dat niet binnen in de ark van Noach wou plaatsnemen.

De mythe rond de ‘stelende’ vogels is ook het centrale thema in een opera van Gioacchino Rossini uit 1817, La gazza ladra (‘De stelende ekster’), waarin een dienstmeisje bijna wordt geëxecuteerd omdat ze een zilveren lepeltje zou hebben gestolen, terwijl een ekster de echte dader was. Ook het Kuifje-album ‘De juwelen van Bianca Castafiore’ behandelt eenzelfde thema.

‘We nemen aan dat mensen het wel opmerken als eksters glimmende objecten oprapen, maar niet als ze aangetrokken zijn tot minder opmerkelijke voorwerpen. Daarom lijkt het aannemelijk dat de folklore rond de vogel meer is ontstaan uit een culturele veralgemening en anekdotes dan uit echte bewijzen’, aldus Shepherd.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content