De Grieken hebben ingestemd met een drastisch saneringsprogramma. Het wordt een zeer pijnlijke operatie zonder veel toekomstperspectief.
Heel even werd het geopperd: als de wereld de Griekse schulden nu eens zou vergeven uit dankbaarheid voor alles wat de Grieken ons in de loop van de geschiedenis aan wijsheid hadden bijgebracht. Denk aan Pythagoras, Socrates, Plato, Aristoteles enzovoort. Niet dus. Het Griekse parlement keurde vorige week meerderheid tegen oppositie het zware besparingsplan goed dat eerder met Europa en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) was afgesproken.
Dat plan komt er op neer dat er tegen 2015 78 miljard wordt gevonden. Daarvan moet 28 miljard via besparingen en meer belastinginkomsten komen en 50 miljard dankzij privatiseringen. Die besparingsopdracht van 78 miljard komt bovenop de bijna 12 miljard euro die Griekenland vorig jaar reeds ophoestte en waarvoor onder andere de lonen van de ambtenaren en de pensioenen verlaagd werden en de BTW verhoogd.
In Griekenland worden al deze maatregelen op luid protest onthaald. De Grieken beseffen dat de ingrepen pijnlijk zullen zijn en vrezen dat de binnenlandse consumptie kapot gesaneerd wordt. Het ontbreekt de Grieken momenteel aan enig toekomstperspectief. Maar in heel wat Europese landen wordt die gigantische besparingsinspanning van de Grieken als terecht en noodzakelijk beschouwd: de Grieken zijn op basis van vervalste cijfers in de euro kunnen stappen en leefden jarenlang boven hun stand. Dat is ook zo, maar dat neemt niet weg dat de opgelegde saneringsmaatregelen draconisch zijn.
Om de omvang van de Griekse saneringsoperatie te vatten, kunnen we best even berekenen wat die voor ons land zou beteken. Als je de besparing van vorig jaar meerekent, moeten de Grieken dus tegen 2015 zo’n 40 miljard vinden via belastingverhogingen en uitgavenverminderingen. Rekening houdend met hun bruto binnenlands product (bbp, alles wat een land aan goederen en diensten produceert) moeten de Grieken in vijf jaar tijd 17 procent besparen van wat ze allemaal samen in 2010 produceerden. Als wij in ons land een gelijkaardig besparing zouden doorvoeren, zou dat neerkomen op een besparing van pakweg 60 miljard euro. Dat is dus drie keer zo veel als de grote inspanning waar wij voorstaan om tegen 2015 onze begroting in evenwicht te krijgen.
Hoe zwaar die 50 miljard euro aan Griekse privatiseringen zijn, is moeilijker in te schatten. België heeft hier al een grote weg afgelegd, maar dat is net een groot nadeel voor Griekenland: die moet nu op korte tijd heel veel bedrijven en instellingen proberen te verkopen. Dat zal zeker op de prijs wegen. Die privatiseringen van (lucht-)havens, snelwegen, water- en gasbedrijven, de staatsloterij enzovoort zal geregeld worden door een onafhankelijke instantie, net zoals de Treuhandanstalt dat destijds bij de privatisering van de Oost-Duitse staatsbedrijven deed. Eigenlijk zijn de Grieken door Europa en het IMF onder curatele geplaatst. En na de privatisering mag men verwachten dat er met de kam en nog vaker met de grove borstel door het werknemersbestand zal gegaan worden, met afdankingen en stijgende werkloosheid tot gevolg.
De saneringsoperatie in Griekenland zal zeer diepe wonden slaan. Griekenland zal nog jaren een recessie kennen, met hoge werkloosheid, sociale en politieke spanningen. De generatie Grieken die de volgende jaren afstudeert, wordt weinig toekomstperspectief geboden. De saneringinspanning die de EU en het IMF aan Griekenland opleggen, doet iets te veel denken aan die dokter die na een ingreep verklaarde: ‘Operatie geslaagd, patiënt overleden’.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier