Walter Pauli

De laatste correcte inschatting van Steve Stevaert

‘De vrees, zo niet de panische angst voor de onvermijdelijkheid van een publieke lynchpartij: het is de laatste correcte inschatting geweest van Steve Stevaert’, schrijft Walter Pauli.

Het was een donderdag vol slecht nieuws. Het begon ’s ochtends met de aankondiging dat Steve Stevaert zich voor de correctionele rechtbank zou moeten verantwoorden voor de verkrachting van een vrouw, en eindigde in de vooravond met het bericht dat zijn levenloze lichaam was gevonden in het Albertkanaal.

Niet alleen in het politieke milieu doen verhalen de ronde en worden klachten ingediend over sexual harassment: elke dag worden er in dit land acht verkrachtingen aangegeven. Net zo met zelfdodingen: Vlaanderen telt er drie per dag. En toch kan het einde van Steve Stevaert moeilijk los gezien worden van de context waarin hij werkte en bekend werd: de politiek, de media, het BV-circus.

De onvermijdelijkheid van een publieke lynchpartij: het was de laatste correcte inschatting van Stevaert

Steve Stevaert zocht naar een manier om aandacht te krijgen als hem dat uitkwam en met rust gelaten worden wanneer hij dat wilde. Veel politici proberen dat, maar weinigen hebben die scheiding tussen openbaar en privéleven zo hard nagestreefd als Stevaert. Terwijl uitgerekend in zijn geval die poging van meet af aan tot mislukken gedoemd was. Dat komt omdat bij Steve Stevaert het politieke en het persoonlijke een en ondeelbaar waren. Stevaerts grootste politieke kracht was namelijk zijn persoonlijkheid. Het werd ook zijn zwakte.

De mythe verdrong de mens

Al vanaf het begin van zijn politieke carrière schermde hij zijn privéleven af voor de pers. Reportages in zijn privéwoning, over zijn kunstcollectie of met zijn echtgenot zijn op één hand te tellen. In 2010 ging hij nog een stap verder en stopte hij ook als gouverneur van Limburg. Toen dacht hij dat het verzaken aan elk publiek mandaat en het consequent weigeren van interviews of mediaoptredens zouden volstaan om opnieuw een relatief anoniem leven te kunnen leiden.

Het bleek een zware misrekening. Hoe minder Stevaert zich liet zien of van zich liet horen, hoe groter het mysterie rond hem werd en hoe meer de verhalen gonsden. Elke zakelijke transactie waarbij Stevaerts schaduw werd vermoed, was per definitie verdacht. Na zijn voorzitterschap had verzekeraar Ethias plots de reputatie een SP.A-filiaal te zijn, quod non. En achter elke discutabele SP.A-beslissing bij een lijst- of regeringsvorming werd Stevaert opgevoerd als influisteraar.

Al tijdens zijn leven verdrong de mythe de mens.

Het was een spiraal waar hij niet meer uit raakte. Hoe minder Stevaert zich inliet met de media, hoe groter – en soms zelfs grotesker – de slagschaduw van zijn vermeende optreden werd. Al tijdens zijn leven verdrong de mythe de mens. Ook daarmee had Stevaert een dubbele omgang. Naar buiten lachte hij ermee, maar in feite was hij best trots dat De Morgen hem met God vergeleek. Was een groot socialist als François Mitterrand ook niet ooit Dieu genoemd? Tegelijk wist hij drommels goed dat hij niet het leven leidde van een heilige.

(Klein)menselijkheid

Ook dat was een reden voor zijn volgehouden poging om zijn publieke optreden en zijn persoonlijk leven te scheiden. Steve Stevaert wilde niet alleen bemind worden, zoals bijna alle kranten schreven. Hij wilde vooral erkenning krijgen als een politicus die maatschappelijk het goede nastreefde en het beste voorhad met de mensen en met zijn partij. Tegelijk was hij zich redelijk bewust van zijn eigen (klein)menselijkheid, ook van zijn fouten en tekortkomingen. Hij wist dat alles wat de media te weten komen over zijn privéleven – van de stand van zijn bankrekening, de omvang van zijn vermogen tot zijn huwelijkse staat – zonder terughoudendheid onder de publieke aandacht wordt gebracht.

Dat is ook zo gebleken na zijn dood. De mens Stevaert werd voortdurend beoordeeld met politieke categorieën, en mildheid en mededogen zijn geen woorden uit de Wetstraat. Voor de vox populi was Stevaert ook zonder proces een verkrachter. Zelfs een kwaliteitskrant heeft dat letterlijk gesuggereerd: ‘Het is moeilijk indenkbaar dat het Brusselse parket lichtzinnig tot vervolging zou zijn overgegaan. Als de beschuldiging geen enkele grond had, zou een juridisch gevecht dan niet logischer geweest zijn dan een wanhoopsdaad?’ De vrees, zo niet de panische angst voor de onvermijdelijkheid van een publieke lynchpartij: het is de laatste correcte inschatting geweest van Steve Stevaert.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content