Hij groeide op in Springsteen-land, werd de tweede beste blanke basketspeler in Amerika, veroverde het hart van Kim Clijsters en verlaat sensatie Limburg United voor Spirou Charleroi. Dames en heren: Brian Lynch.
Een American dream kan beginnen in Point Pleasant, New Jersey, en eindigen in Bree, Belgium. U kent Brian Lynch (38) wellicht als de halve trouwboek van tennislegende Kim Clijsters, maar de man heeft ook zelf een indrukwekkend sportverhaal te vertellen. Lynch coacht momenteel nog Hubo Limburg United, een basketbalclub die amper drie jaar bestaat en in die tijd uitgroeide tot een attractie in eerste klasse. De Limburgers vonden een gat in de markt: als enige club spelen ze op vrijdag. De supporters zijn in after work-stemming, waardoor de Hasseltse Alverberghal altijd klaar lijkt voor een feestje. Het energieke aanvalsspel van Lynch steekt het vuur aan de lont. In 2015, bij zijn debuut
in eerste, werd de Amerikaan meteen verkozen tot trainer van het jaar. Volgende zomer verlaat hij Limburg voor Spirou Charleroi, de slapende reus van het Belgische basketbal. ‘Wie aan de top wil werken, moet ambitie hebben’, zegt Lynch, die de overgang vorige vrijdag bekendmaakte. ‘Ik deed mezelf tekort als ik die uitdaging niet aanging.’
De basketbalactualiteit van het moment speelt zich af in het thuisland van Lynch: zaterdag begint de play-off in de NBA. Krijgen we opnieuw een finale tussen de Cleveland Cavaliers en de Golden State Warriors, net als vorig jaar? ‘Man, ik hoop het. Zelden zo’n spektakel gezien als de finale van 2016′, vertelt Lynch, een basketbalbolleboos die probleemloos de vijf starterspelers van alle grote ploegen ter wereld opsomt. ‘Dat favoriet Golden State vorig jaar verloor, lag vooral aan het ontbreken van Draymond Green in de vijfde match. Hij werd geschorst omdat hij LeBron James (Cleveland) had geduwd. Green is niet de grootste ster bij de Warriors, niet degene die het meeste scoort, maar je kunt hem niet vervangen. Stephen Curry en Kevin Durant blinken uit omdat Green hen laat schitteren.’
‘Iedereen verlekkert zich al op Cleveland tegen Golden State, maar ik wacht nog even af. De San Antonio Spurs of de Boston Celtics lijken mij niet zwakker dan de favorieten. En dan heb je nog de Houston Rockets, de grote verrassing aan de top. De Rockets scoren soms 140 punten per match. Van zo’n scoremachine is elke tegenstander bang. Houston tegen Boston zou ook een mooie finale zijn, maar er zit natuurlijk niet zoveel pit in als Cleveland tegen Golden State. Het wordt een razend spannende play-off, zeker weten.’
Vorig jaar was Golden State de publiekslieveling. Nu zijn ze het team dat iedereen graag ziet verliezen.
BRIAN LYNCH: Stephen Curry, Draymond Green en Klay Thompson waren onbekende spelers die bij de Golden State Warriors uitgroeiden tot American All Stars. Ze speelden geweldig basketbal en braken vorig seizoen samen het record van de meeste gewonnen matchen in één jaargang. In de zomer kochten de Warriors Kevin Durant. Nog een All Star erbij, dat vonden de fans blijkbaar gulzig: plots is Golden State de slechterik, terwijl eeuwige boeman LeBron James van Cleveland populairder wordt dan ooit. Dat laatste is terecht. De haat die James moest verduren, heb ik altijd belachelijk gevonden. LeBron laat zich iets te makkelijk vallen, leidt een misselijkmakende marketingmachine en gedraagt zich als een etter naast het veld, maar wat een speler! Hij kan zijn zevende finale op rij halen. Fenomenaal, en hij doet het haast in z’n eentje, met ploegen die daar normaal gezien niet thuishoren. LeBron bereikte met Cleveland de finale, trok naar Miami om dáár de finale te spelen, terwijl Cleveland naar de kelder van de rangschikking tuimelde. Miami was een staartploeg en werd dat opnieuw toen James weer vertrok. Hij maakt van middelmatige teams instantwinnaars.
Ook in België komt de play-off eraan. Limburg United is er wellicht bij, maar het heeft er lang slecht uit- gezien. Jullie maken een vreemd seizoen door.
LYNCH: In het begin van de competitie verloren we twaalf matchen op rij, onze rampzalige Europese campagne inbegrepen. Harde tijden. Zeker na de euforie van de laatste twee seizoenen, toen de resultaten ons verwenden. Van de tien teams in eerste klasse heeft Limburg United het negende budget, maar de club start elk jaar met de ambitie de top vier te halen. Dat is een leuke uitdaging, maar onvermijdelijk ga je af en toe op je gezicht.
Niet veel coaches overleven twaalf nederlagen op rij.
LYNCH: Dat besef ik. Het clubbestuur is altijd achter mij blijven staan. Zij zijn de helden in dit verhaal, maar ik vind het eerlijk gezegd ook niet zo
dom om te kiezen voor continuïteit wanneer het moeilijk gaat. Een nieuwe coach lanceren met andere ideeën over basketbal, bij een team dat niet draait en snakt naar succes? Het lijkt me niet vanzelfsprekend.
We hadden dit seizoen de omstandigheden tegen. Veel blessures, en één belangrijke Amerikaan moesten we laten gaan omdat met die gast karakterieel niet te werken viel. Op training zaten we met zo veel nieuwelingen dat ik overwoog om naamkaartjes te maken. Naar de omstandigheden deden we het eigenlijk niet slecht. We verloren veel, maar het was telkens nipt. Het waren geen troosteloze nederlagen. Noem het: nederlagen met potentieel (lacht). Ik wil in de play-off spectaculair, entertainend basket zien. Onze supporters verdienen iets terug.
Oostende kan zijn zesde titel op rij winnen. Het is niet goed voor de competitie wanneer één club er zo bovenuit steekt.
LYNCH: Het is jammer dat de andere topclubs de kloof niet kunnen dichten, maar Charleroi of Antwerp staan echt niet op hetzelfde niveau als Oostende. Niet dat ze de tegenstand week na week van het terrein spelen, Oostende is vooral veel regelmatiger. Wanneer je hen wegdenkt, wordt het een erg evenwichtige competitie waar iedereen van iedereen kan winnen. Vorig jaar dacht ik dat Limburg kon uitgroeien tot uitdager van Oostende, maar na dit seizoen zou het belachelijk zijn om zoiets te zeggen. Wie het dan wel moet doen? Misschien de Antwerp Giants. Ze hebben heel getalenteerde Amerikanen. Ook Aalst is gevaarlijk, maar het is wisselvallig.
U zei net dat u in de play-off mooi basket wilt zien. Omdat Limburg United als jonge club zijn fanbase nog moet opbouwen?
LYNCH: Precies. Ik geloof in aanvallend, energiek basketbal dat de supporters opzweept. Enthousiaste fans komen vaker kijken, en wie veel supporters heeft, trekt sponsors aan, krijgt meer budget en zet sportief een extra stap. Hasselt heeft geen grote voetbalclub, men wil er hier een echte basketbalstad van maken. Dan moet de politiek wel meewillen. Ik weet er het fijne niet van, maar ik hoor dat het in het verleden weleens een probleem is geweest.
Bij Limburg United speelt Hans Vanwijn, een van de grootste talenten van België. Ook letterlijk, met zijn 2,06 meter. Hij vertrekt na dit seizoen.
LYNCH: Hans droomt van een carrière in het buitenland, en denkt dat de scouts hem sneller zullen oppikken bij een grotere Belgische club dan wanneer hij in Limburg blijft. Hans beseft dat hij hier in een bubbel leeft. Hij is een jongen van de streek en kan hier niets verkeerds doen.
Ook ik zit in een bubbel, dat is een van de redenen waarom ik volgend seizoen coach word bij Spirou Charleroi. Dat niemand mij ter discussie stelde na twaalf verloren matchen is abnormaal. Zo gesteund worden is prachtig, maar ik interpreteer het als een signaal dat ik andere horizonten moet opzoeken, voor ik vastroest. Ik had voor altijd bij Limburg United kunnen blijven en deze club stap voor stap opbouwen, maar bij Charleroi heb ik nu al de mogelijkheden die hier pas over een jaar of zeven zullen bestaan. Om het beste uit mezelf te halen, moet ik naar een omgeving waar ik meer onder druk sta. Mijn grote doel als coach is om ooit het gelukzalige gevoel te beleven van kampioen te worden, wat ik als speler meemaakte bij Bree. Bij Charleroi krijg ik daar een realistische kans toe.
Hoe goed was u zelf als basketballer? Heeft de NBA erin gezeten?
LYNCH: Howard Garfinkel, de goeroe van het Amerikaanse high school-basketbal, noemde mij ‘de tweede beste blanke basketballer in Amerika’. Dat vond ik best oké, maar het bleek uiteindelijk niet genoeg. Als tiener was ik nochtans goed. Alle grote universiteiten wilden mij. Ik koos voor Villanova, een van de topscholen, waar ik goed presteerde maar niet uitzonderlijk. Een aardige speler, maar geen superster. Ik was niet atletisch genoeg voor het Amerikaanse basketbal: tegen al die kleerkasten opboksen, dat lag me niet. Ik ben er een tijd bitter om geweest dat ik mijn NBA-droom moest opbergen, maar uiteindelijk moest het zo lopen. In Europa heb ik nog een mooie carrière gemaakt.
U speelde in acht landen bij twaalf verschillende teams, uw Amerikaanse periode niet meegeteld. Wat een odyssee, voor een carrière die maar acht jaar duurde.
LYNCH: Ik zal niet liegen, dat was afzien. Mijn eerste jaar belandde ik bij een middenmoter in Polen. Ik woonde in een luizig appartement en niemand sprak Engels: dan moet je op je tanden bijten. De club wilde een geste doen omdat ik goed speelde. In plaats van een premie vroeg ik potten en pannen, want die had ik dus niet, en mijn Pools was niet goed genoeg om er zelf te kopen. En toen werd ik op de trein bedreigd met een pistool. Ik dacht: ga ik nu sterven in een of ander Pools boerengat? Na zo’n ervaring begin je alles te herdenken. Ze heeft mijn leven veranderd.
Na Polen kwam Israël. Ik was er nog maar net toen de aanslagen van 11 september 2001 gebeurden. Ik kom uit New Jersey, Manhattan is vlakbij. Gelukkig waren er geen vrienden bij de slachtoffers, maar die aanslagen hebben er bij mij hard ingehakt. Ik zag het allemaal niet meer zitten: zo ver van huis terwijl je geliefden van de ene dag op de andere dood kunnen zijn. Ik zegde mijn contract op en keerde terug naar de States om werk te zoeken. Ik zou aan de slag gaan als verzekeringsmakelaar toen een Portugese club informeerde. Mijn vader vond dat ik mijn droom niet mocht laten varen. ‘Je bent nog jong. Als je nu niet kiest voor wat je het liefste doet, wanneer dan wel?’
In Portugal ging het goed, waardoor ik een mooie transfer naar Griekenland versierde. Een sterke competitie, maar je ziet er je geld niet altijd. Een nieuw dieptepunt. Daarna speelde ik nog in Duitsland, Italië en Frankrijk, maar het was zonder overtuiging. Ik deed het omdat ik niet goed wist wat anders aan te vangen met mijn leven. Een ongelooflijk toeval heeft mijn carrière opnieuw gelanceerd. In het fitnesscentrum ontmoette ik Mike Dolce, een gewezen worstelaar die het wilde maken als coach. Hij zei: ‘Geef me twaalf weken en ik maak je bullet proof.’ Mike zette me op dieet en liet me trainen zoals nooit tevoren. Mijn volgende seizoen, bij Bree in België, werd mijn beste ooit. We wonnen de titel, totaal onverwacht. Ik had er weer zin in gekregen, dat was nog het belangrijkste.
Mike Dolce is ondertussen een beroemdheid in Amerika. Hij verhuisde naar Las Vegas en werd mixed martial arts-trainer. In het Ultimate Fighting Championship werd hij vier keer trainer van het jaar. Mike begon een merk in dieetproducten waarmee hij miljoenen verdient. Soms mail ik hem: ‘Vergeet niet dat het allemaal begonnen is met je eerste klant, een sukkelende basketballer uit Point Pleasant, New Jersey.’ (lacht)
Het leven hangt aaneen van de toevalligheden. Zonder Mike had ik nooit dat wonderjaar in België gespeeld, en had ik ook nooit mijn vrouw ontmoet. En wie heeft er nu het geluk dat een beginnende toptrainer toevallig bij hem om de hoek woont, en dat je er al even toevallig net op het juiste moment mee aan de praat raakt in de fitness?
Klopt het dat u niet wist wie Kim Clijsters was bij jullie eerste afspraakje?
LYNCH: Ik schaam me om het toe te geven, maar het is waar. Ik had gehoord dat Kim een goeie tennisspeelster was, maar ik dacht dat ze bedoelden: de beste van Bree (lacht).Ik ben nogal eenzijdig in mijn interesses: over basket mag je me alles vragen, maar over de wereld daarbuiten weet ik weinig.
Een paar jaar geleden zei ze in een interview met Knack dat bekende speelsters haar hadden gevraagd als coach. Ze wees het af, want ‘nu is het Brians beurt’.
LYNCH: Het is een schat (lacht).Ik steun Kim in alles wat ze wil doen, maar het moederschap is momenteel haar prioriteit. Ze haalt zo veel trots en voldoening uit simpele dingen als soep maken of zorgen dat de kinderen goed in hun vel zitten. Als ze het gevoel zou krijgen dat ze daarin tekortschiet, dan kan Kim niet gelukkig zijn. Op dit moment zie ik haar niet kiezen voor een jachtig leven in het tennis. Later misschien.
Met ‘mijn beurt’ bedoelt ze vooral dat ik jong met basketbal gestopt ben, terwijl zij een comeback maakte. Daar heb ik toen het best betalende contract van mijn carrière voor verbroken. De eerste twee toernooien lag Kim er snel uit. Ik plaagde haar: ‘We verliezen hier geld, hè. Doe wat meer je best.’ Waarna ze de US Open won (prijzengeld: 1,6 miljoen dollar, nvdr.). That shut me up good(lacht).
U bent zanger en gitarist bij Solid, een bandje dat de jeugdhuizen van Limburg onveilig maakt. Wie rock speelt en uit New Jersey komt, moet wel fan zijn van Bruce Springsteen.
LYNCH: Hij is The Boss, de held van New Jersey. Als je Springsteen niet geweldig vindt, dan is er iets mis. Hij repeteerde vroeger in een oud brandweerstation op E-Street in Asbury Park, een stadje aan de kust dat wordt vermeld in de titel van zijn eerste plaat. Asbury Park is bij mij om de hoek: ongeveer de afstand van Hasselt-centrum naar Kiewit.
Solid heeft ondertussen al meer dan een jaar niet opgetreden. Bij ons kwam er een baby bij, en ook de andere bandleden zijn zich aan het settelen. We hebben getwijfeld om ermee te stoppen, het sloeg niet echt aan. Niemand vindt ons slecht, maar het is ook niet dat ze ons smeken om op te treden. We spelen grunge – denk aan Pearl Jam, Sound Garden of 3 Doors Down. Ik ben opgegroeid met jarennegentigmuziek, maar de jongeren van vandaag vinden het te ouderwets, te traag en te weinig dansbaar. We gaan nu moderne songs proberen te schrijven en wellicht ook van naam veranderen. De werktitel is The Eiffel Tower. Ons laatste optreden was in een kelder. Ik moest mijn benen wijd uiteenzetten of ik botste met mijn hoofd tegen het plafond. Kim zei: ‘Je leek wel de Eiffeltoren.’ Vandaar. Ik schrijf de teksten. Een van mijn favoriete songs heet In Your Own Hands. Kijk niet naar een ander, zoek geen uitvluchten en zorg zélf dat je leven een succes wordt.
Door JEF VAN BAELEN, foto’s DEBBY TERMONIA
‘Ik had gehoord dat Kim een goeie tennisspeelster was, maar ik dacht dat ze bedoelden: de beste van Bree.’
‘Ik was niet atletisch genoeg voor de NBA: tegen al die kleerkasten opboksen, dat lag me niet.’
