Winnares Herman de Coninckprijs 2016 Ruth Lasters: ‘Poëzie is eigenlijk een luxe’

Ruth Lasters, laureaat van de Herman de Coninckprijs 2016 met haar bundel ‘Lichtmeters’, vertelt aan Knack.be dat dichters zeker niet moeten jammeren maar juist dankbaar zijn voor elke publicatie in deze tijden van maatschappelijke crisis.

Lasters kaapte in 2007 met haar debuutroman ‘Poolijs’ (2006) al de Vlaamse Debuutprijs weg en kreeg vorig jaar nog de Turingprijs voor beste gedicht. ‘Witlof’ dat haar toen 5.000 euro opbracht, figureert trouwens ook in ‘Lichtmeters’, waarvoor ze nu 6.000 euro incasseert én felicitaties van de jury.

De 36-jarige Antwerpse schrijfster staat al 15 jaar in het onderwijs. Momenteel is ze vooral als gelijkekansencoördinator in de Spectrumschool te Borgerhout aan de slag, waar ze de laatste jaren aan den lijve ziet hoe moeilijk het wordt voor veel kinderen om de simpele primaire behoeftes van eten, drinken en kleding ingevuld te krijgen.

Een dergelijke aarding helpt je om als schrijfster met de voeten op de grond te blijven?

Ruth Lasters: ‘Absoluut. Ik vind het heel belangrijk om het schrijverschap te relativeren, zeker als je dan merkt hoe de armoede rondom ons alsmaar toeneemt – ook al gebeuren er tegelijk heel wat positieve acties om die armoede tegen te gaan. Ik ben een mens die onder meer ook schrijft. Mijn kleine ik tegenover het hele universum is toch zo betrekkelijk. En dat ik voltijds in het onderwijs sta, maakt me misschien des te nuchterder. Poëzie is eigenlijk een luxe.’

Toch wordt er heel wat afgejammerd in dichterlijke middens want poëzie verkoopt voor geen meter?

Lasters: ‘Ach, je moet juist heel dankbaar zijn dat je in deze tijden van maatschappelijke crisis nog je ding kan doen in de literatuur. Het is zeker niet aan de orde voor schrijvers om ons in zelfbeklag te wentelen. Integendeel.’

Verkoop jij dan voldoende poëziebundels?

Lasters: ‘Niet om ervan te leven natuurlijk maar ik ga niet klagen. Van mijn vorige bundel ‘Vouwplannen’ is er destijds een tweede druk gekomen. Ik verkoop niet meer romans dan dichtbundels trouwens. Ik geef wel toe dat ik de laatste tijd ook meer en meer op podia te vinden ben om mijn gedichten te brengen maar ook zonder die optredens zou ik met mijn gedrukte poëzie toch nog voldoende zichtbaar zijn. En nee, slammen doe ik niet.’

De jury prees je grote maatschappelijke betrokkenheid en had het over referenties aan fair trade en de milieuproblematiek in je bekroonde bundel.

Lasters: ‘(Valt uit de lucht) Milieuproblematiek? Ik heb het wel ergens over overbevolking maar het milieu?’

Je bent geen poëtische ecologist?

Lasters: ‘Welnee, ik heb alle kleuren. Ik wil mijn gedichten op alle mogelijke manieren inkleuren, zeker niet alleen met groene toetsen. Ik wil geen moralist zijn of een boodschap verkondigen.’

Je hanteert wel een heel heldere, bijna wiskundige stijl – more geometrico – die je dan plots versnijdt met intuïtieve beeldspraak?

Lasters: ‘(Lacht) More geometrico: dat woord moet ik onthouden. Het klopt dat ik altijd een boontje voor wetenschappen heb gehad. Mijn papa is trouwens een biomedicus. Ik ben zeer logisch ingesteld en ik werk graag met concepten, ook in mijn poëzie.Ik ben dus zeker geen beschrijvende dichter. De ene gedachte moet uit de andere volgen. Ja, ik ben rationeel, ook in mijn literair werk. Al hoop ik dat de emoties in mijn gedichten toch eveneens overkomen.’

Heb je in de Vlaamse letteren poëtische voorbeelden?

Lasters: ‘Ik ben een grote fan van Bernard Dewulf, en vooral van diens bundel ‘Waar de egel gaat’. Ik wou ook 39 gedichten in mijn bundel, zoals hij dat doet. En van de gedichten van Miriam Van hee hou ik ook.’