‘Waarom doen leerlingen met migratieachtergrond het beter in het buitenland?’

© BELGAIMAGE
Niels Verdonck
Niels Verdonck Medewerker Knack.be

Volgens cijfers van OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) lopen leerlingen met een migratieachtergrond dubbel zoveel risico om slechter te presteren op academisch vlak. Onderwijsexpert Orhan Agirdag (KULeuven) is niet verbaasd over het rapport. Wat volgens hem wel verrast is ‘het systematisch negeren van data door de overheid.’

De onderzoekers analyseerden de resultaten van het PISA-onderzoek van 2015, dat de leesvaardigheid en de wiskundige en wetenschappelijke geletterdheid test van 15-jarigen in geïndustrialiseerde landen, en van de European Social Survey. Ze concluderen dat studenten met een migratieachtergrond het op academisch vlak over het algemeen gezien gemiddeld minder goed doen.

Dat is vooral het geval bij eerstegeneratiemigranten, die in het buitenland zijn geboren en buitenlandse ouders hebben. In de OESO-landen slaagt gemiddeld 51 procent van die leerlingen er niet in om academische basisvaardigheden in lezen, wiskunde en wetenschappen te bereiken, terwijl dat bij autochtone leerlingen 28 procent is.

Volgens de OESO is ons land een van de slechte leerlingen als het gaat om ondermaatse academische prestaties van studenten met een migratieachtergrond. Zij lopen een dubbel zo groot risico geen academische basisvaardigheden te ontwikkelen als hun autochtone klasgenoten.

De leerlingen zijn naar eigen zeggen nochtans meer gemotiveerd om goede resultaten te bereiken, zo blijkt uit het rapport. Dat is zeker het geval in België, Canada, Denemarken, Finland en Nederland, waar studenten met een migratieachtergrond 30 procent minder risico vertonen om een lage motivatie te hebben dan hun autochtone klasgenoten.

‘We moeten ons vooral afvragen waarom het in België niet lukt en in andere landen wel’, vervolgt Agirdag. In het rapport staan weinig nieuwe data, oude data, uit eerder onderzoek van de OESO, worden vooral samengebracht. De grootste obstakels voor een succesvolle integratie volgens het rapport, zijn socio-economische achterstelling en een taalachterstand. ‘Dat is geen verklaring maar een vaststelling. Waarom doen die kinderen in dergelijke situaties het op andere plekken veel beter?’, zegt Agirdag. De verantwoordelijkheid daarvoor ligt bij het beleid volgens de socioloog. ‘Als we dezelfde diagnoses horen als tien jaar geleden, dan moeten we de aanpak in vraag stellen.’

We weten al langer dat de prestatiekloof tussen autochtonen en leerlingen met een migratie-achtergrond bestaat.

Hilde Crevits (minister van Onderwijs)

België doet het wel vaker slecht op vlak van integratie, zo was België in 2016 de derde slechtste leerling van de OESO inzake participatie op de arbeidsmarkt van eerstegeneratiemigranten. ‘We weten al langer dat de prestatiekloof tussen autochtonen en leerlingen met een migratie-achtergrond bestaat’, klinkt het bij het kabinet van minister van Onderwijs Hilde Crevits. ‘Op vlak van wiskunde doen we het bijvoorbeeld wel goed.’ In vergelijking met buurlanden zoals Frankrijk en Duitsland klopt dat, maar andere OESO-landen zoals Ierland en Canada doen het toch stukken beter. ‘Als wij willen vergelijken, kijken we altijd naar buurlanden’, klinkt het bij het kabinet.

Op het kabinet zijn ze zich bewust van de cijfers in het rapport. ‘De kloof dichten tussen autochtone leerlingen en diegene met een migratieachtergrond in België blijft belangrijk.’

De OESO prijst de Vlaamse overheid wel voor een resem initiatieven om socio-economische achterstand weg te werken, zoals specifiek lesmateriaal en extra opleidingen voor leerkrachten.

Vooral de kwaliteit van de leerkrachten in moeilijke scholen moet omhoog stelt Agirdag. ‘We moeten de beste leraren in de moeilijkste klassen krijgen, maar dat lukt niet. Op korte termijn heeft dat het beste effect.’ Aan welke criteria die dan moeten voldoen, is niet eenduidig. ‘Ervaring en pedagogisch-didactische kennis bijvoorbeeld, maar een leerkracht met een migratieachtergrond kan ook al helpen. Die profielen stromen nog te weinig door naar de lerarenopleiding.’ In de commissie onderwijs ligt een decreet klaar om de lerarenopleiding te hervormen: ‘met extra aandacht voor diversiteit en grootstedelijkheid’, volgens het kabinet van minister Crevits.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content