Vlaanderen exporteert al jarenlang nucleair materiaal zonder het eindgebruik of de klanten ervan te beperken. Dat stelt het Vlaams Vredesinstituut in haar jaarverslag.
Volgens het Vlaams Vredesinstituut exporteert Vlaanderen deuterium/zwaar water, waarmee kernwapens ontwikkeld kunnen worden.
Bepaalde producten die naast een burgerlijk doel ook een militair doel kunnen hebben (dual-use-goederen), moeten volgens internationale afspraken gecontroleerd worden met een vergunningssysteem, opdat ze niet in verkeerde handen terechtkomen, zoals bijvoorbeeld bij terroristen die er een zogenaamde vuile bom mee kunnen maken. Uit het jaarverslag van het Vlaamse Vredesinstituut, een orgaan dat afhangt van het Vlaams Parlement, blijkt dat Vlaanderen sinds 2007 globale vergunningen uitreikt voor de export van deuterium/zwaar water naar een vijftiental landen, waaronder Algerije, China, Zuid-Korea en Maleisië.
Illegale handel met Iran
Het product wordt als erg gevoelig beschouwd en vormt een groot risico voor nucleaire proliferatie, omdat er kernwapens gemaakt mee kunnen worden zonder over verrijkt uranium te beschikken.
De export naar bijvoorbeeld Maleisië doet volgens het Vredesinstituut vragen rijzen: “Het land heeft een bedenkelijke reputatie wat exportcontrole betreft, en werd eerder al genoemd als ‘hub’ voor illegale handel met Iran”, zegt directeur Tomas Baum.
“Het lijkt ons aangewezen dat de Vlaamse Regering het Vlaams Parlement duidelijk en transparant inlicht over de manier waarop Vlaanderen het eindgebruik van dit gevoelig nucleair materiaal vooraf controleert. De rapportage over het vergunningsbeleid doet immers vermoeden dat die controle onvoldoende is”, klinkt het.
‘Vragen bij consistentie van beleid’
De waarde van de exportvergunningen neemt ook stelselmatig toe, van 4.000 euro in 2008 tot 220.000 in 2012. Het Vredesinstituut onderzocht ook de weigeringen van de Vlaamse overheid om bepaalde gevoelige producten uit te voeren.
“Vorig jaar steeg het aantal weigeringen fors, tot negen, ” zegt medewerker Nils Duquet. “We stellen ons echter wel vragen bij de consistentie van het beleid. Zo werd een vergunning voor bepaalde types beeldcamera’s geweigerd voor specifieke klanten in Israël en Turkije. Maar die klanten kunnen wel aan onder meer die types raken door een globale vergunning die wel werd toegestaan.” (Belga/AVE)
