Van Overtveldt suggereert privatisering NMBS, maar is ‘niet aan de orde’ volgens premier
De federale regering bestudeert een mogelijke privatisering van de NMBS. Dat heeft minister van Financiën Johan Van Overtveldt vrijdag gezegd in De ochtend op Radio 1.
De komende maanden staat de privatisering van Belfius op de agenda, maar ook alle andere overheidsparticipaties worden onder de loep genomen, dus ook die in Proximus, Brussels Airport en de NMBS. ‘Het is logisch dat we ook de NMBS onder de loep nemen. Er vloeit veel belastinggeld naar toe en het is almaar belangrijkere speler in de economie’, zegt Van Overtveldt. ‘Ik ben voorstander om zaken die al heel lang lopen zoals ze lopen met een kritische blik te bekijken.’
De minister benadrukt wel dat een privatisering van de NMBS momenteel ‘nog niet aan de orde is’. ‘Laat ons alles rustig bekijken. We gaan de kar niet voor het paard spannen. Eerst komt de analyse, dan pas de conclusies.’
Bij de vakbonden worden de verklaringen van de minister niet op applaus onthaald. ‘In heel Europa komt men terug op het privatiseren van het spoor, en in België volgt men de omgekeerde trend. Begrijpe wie kan’, sneert Ludo Sempels van de socialistische spoorvakbond ACOD. ‘Een privatisering zou een slechte zaak zijn, zowel voor het personeel als de reiziger.’
Een zelfde geluid valt te horen bij de christelijke spoorvakbond. ‘Een slechte zaak voor de dienstverlening’, voorspelt Luc Piens, sectorverantwoordelijke voor het spoor bij het ACV. Hij verwijst naar de liberalisering van de energiemarkt. ‘De energiefactuur is gestegen. Een privatisering van het spoor zou het voor reizigers alvast niet goedkoper maken.’ Piens twijfelt ook aan de haalbaarheid van een privatisering, gezien de zware schuldenlast die het bedrijf kent en de beloofde investeringen in nieuwe rijtuigen. ‘Het zou beter zijn om na te denken over positieve impulsen voor het bedrijf, dat gezien het fileleed op de weg een cruciale rol speelt in de toekomstige Belgische mobiliteit.’
In La Dernière Heure haalt CD&V-vicepremier Kris Peeters ook de piste van de verkoop van overheidsparticipaties aan, weliswaar zonder de NMBS bij naam te noemen. Peeters merkt daarbij op dat de overheidsschuld 106 procent van het bbp bedraagt. ‘Dat is een erg delicate toestand en als de rente stijgt, dan wordt dat onhoudbaar’, klinkt het.
‘Er bestaan geen 36 oplossingen. En het is duidelijk dat de privatisering van overheidsbedrijven een van de manieren is. Vroeg of laat moeten we daartoe komen. Dat betekent niet dat de staat al haar aandelen zal verkopen. Het zou een goed evenwicht zijn om een voldoende aandeel te behouden om in het belang van de verbruikers en de werkgelegenheid te kunnen handelen’, zegt de minister.
Hij stelt voor een soort raad van wijzen te installeren die zich over de mogelijke verkopen te buigen. Peeters citeert de NMBS niet, maar wel Proximus, waar de overheid meer dan de helft van de aandelen van in handen heeft.
Premier Charles Michel vindt het geen urgente kwestie. Een privatisering van de NMBS is niet aan de orde zegt zijn woordvoerder vrijdagmiddag. Wel komt er een werkgroep die zich de komende maanden zal buigen over de overheidsparticipaties. ‘Het is logisch en een kwestie van gezond verstand dat de regering bestudeert hoe de financiële situatie van onze overheidsbedrijven kan evolueren’, luidt het.
‘In het kader van het dynamisch beheer’, is het volgens het kabinet van de eerste minister de bedoeling na te gaan wat de aandelen waard zijn en hoe ze eventueel zouden te gelde kunnen worden gemaakt. Wel benadrukt de woordvoerder dat de verkoop van aandelen rekening moet houden met ‘strategische, financiële, economische en sociale belangen’.
Wat de NMBS betreft, ‘houdt de regering zich aan het regeerakkoord waarbij de talrijke activiteiten via dochterondernemingen van de NMBS en Infrabel worden getoetst aan de kerntaken en afgebouwd waar nuttig. Een privatisering van de NMBS is dus niet aan de orde’, besluit de woordvoerder.