Student(en)stad: een win-win situatie?

Het academiejaar 2013-2014 is aan alle Vlaamse universiteiten ondertussen plechtig geopend. De stoet der prominenten en togati is voorbijgetrokken. Het echte (studenten)leven kan van start gaan. Ware volksverhuizingen van studenten hebben zich voltrokken.

Alleen al in Gent kan men met de studenten een viertal keer de Ghelamco-arena vullen. Ambiance verzekerd. De sfeer, de lusten en soms ook lasten van de studenten zijn in de universiteitssteden terug. Sommigen wrijven zich in de handen, anderen kijken al uit naar de volgende ‘grote vakantie’. De lokale economie is in ieder geval niet rouwig. De broodjes vliegen de deur uit, de ‘frietkoten’ doen gouden zaken, de tapkraan vloeit onophoudelijk,… Niettemin veroorzaakt de intocht ook de nodige ‘problemen’. In het verkeer is het weer een drukte van jewelste. Enige stuurmanskunsten zijn noodzakelijk. Sommige buurtbewoners zullen, in bepaalde gevallen terecht, wijzen op hun verstoorde (nacht)rust. Het is dus zaak om iedereen te laten genieten van de terugkeer van de studenten.

Openingen van academiejaren worden traditioneel gekenmerkt door een reeks toespraken. Eén is er mij in ieder geval bijgebleven. Burgemeester Termont hield in Gent een toespraak onder de titel ‘Van studenten echte Genteneirs maken’. Hij liet optekenen dat er in Gent nog lang vele duizenden studenten zullen rondlopen. Gelukkig maar. Studenten zorgen immers voor een extra cachet. De burgemeester wees er terecht op dat de studenten niet allemaal Gentenaars zijn en dat dit jammer is. Hij voegde er fijntjes aan toe dat het stadsbestuur geen extra centen krijgt van hogere overheden voor al die jonge gasten die niet van Gent zijn, maar hier wel wonen.

Hij hernieuwde dan ook een oproep van een paar jaar terug die hij, samen met de burgemeester van universiteitsstad Leuven Tobback, lanceerde. Termont wil van de studenten echte Gentenaars maken door hen mee te laten stemmen. Uiteraard beseft de burgemeester dat dit een ander wetgevend kader vergt. Niettemin, hij blijft het een zinvol voorstel vinden. Ook Open VLD lanceerde trouwens ooit eens een gelijkaardige oproep.

Uiteraard zijn er een aantal pro’s en contra’s aan dit voorstel. Niettemin is het de moeite om bij het voorstel stil te staan en de discussie te voeren.

Wat betekent het voor de studenten? Het zou in ieder geval betekenen dat ze zich moeten domiciliëren in hun studentenstad. Men moet immers kiezen op de plaats waar men gedomicilieerd is. Domiciliëring heeft echter fiscale en sociale gevolgen. Zo verliezen de ouders in dat geval bijvoorbeeld het kindergeld en valt men onder een ander fiscaal regime. Sommigen stellen trouwens de vraag of studenten maatschappelijk meer betrokken zijn bij hun studentenstad dan bij hun thuisgemeente. Nog anderen zijn van oordeel dat als de studenten inspraak willen in hun studentenstad er mogelijkheden genoeg zijn. Zo niet, moeten bijkomende inspraakmogelijkheden gecreëerd worden.

Wat is het voordeel voor de desbetreffende studentenstad? In ieder geval een financieel voordeel. Subsidies worden immers berekend op het aantal inwoners die een stad heeft. Voorstanders vinden dan ook dat het niet kan dat steden tijdens het jaar door tienduizenden inwoners ‘overspoeld’ worden maar daar niet het financiële voordeel van hebben omdat de studenten er niet gedomicilieerd zijn. Een kleine nuance: er zijn wel degelijk financiële compensaties voor studentensteden.

Anderzijds zouden de studenten in de studentensteden bij het OCMW kunnen gaan aankloppen voor een leefloon. Kan financieel dus ook een aardig stuiver kosten.

Volgens sommigen gaat men echter voorbij aan de essentie van het debat. Is het immers niet vooral zo dat de studenten niet tijdens de examens over en weer willen gaan naar hun heimat om te stemmen? Zou het dan niet beter zijn dat de studenten de kans krijgen om tijdens de examens te stemmen waar ze studeren? Technisch moet dit toch haalbaar zijn? Niet vergeten trouwens dat de studenten maar een aantal jaren in de studentenstad verblijven en dat de gemeenteraadsverkiezingen slechts om de zes jaar plaatsvinden.

De roep om stemrecht in een studentenstad komt vaak vlak voor de gemeenteraadsverkiezingen. Deze keer niet. Het is dan ook het moment bij uitstek om de discussie ten gronde te voeren en ook eens naar het buitenland (Nederland) te kijken. De volgende gemeenteraadsverkiezingen zijn immers pas voor 2018. Wordt vervolgd?