‘Scholen vreesden overspoeld te worden door kinderen met handicap: dat is niet het geval’

© BELGA
Annelies Van Erp
Annelies Van Erp Medewerker van ngo Memisa

‘Het M-decreet gaat over kinderen die een beperking ervaren, maar dat kan evengoed zijn omdat ze een taalachterstand hebben, omdat ze allochtoon zijn of misschien zelfs omwille van hun gender’, legt Kjell Bosmans (GO!) uit.

Reguliere scholen zijn door het M-decreet verplicht om vanaf dit schooljaar kinderen met een licht fysieke of verstandelijke beperking toe te laten. ‘Positief voor kansarme kinderen die anders te snel naar het buitengewoon onderwijs worden verwezen’, reageert het GO! onderwijs. Een ‘regelrechte besparingsoefening’, volgens het buitengewoon onderwijs.

‘Binnen het onderwijs wordt divers gereageerd op het nieuwe decreet’, vertelt Kjell Bosmans aan Knack.be. Hij is pedagogisch begeleider inclusie binnen het gemeenschapsonderwijs (GO!). Hij ondersteunt secundaire scholen die enerzijds met specifieke vragen bij hem aankloppen en anderzijds trekt hij ook zelf naar de scholen, om onder meer vormingen aan te bieden. ‘Aanvankelijk hadden heel wat leerkrachten angst voor wat hen te wachten stond. Maar die schrik was ingegeven door onwetendheid.’ Volgens Bosmans werd er in het begin dan ook niet al te vlot gecommuniceerd over het decreet, waardoor veel vragen onbeantwoord bleven. ‘Scholen vreesden overspoeld te worden door kinderen met een handicap. Wat dus niet het geval is.’

Noden van het kind

Soms hoeft een handicap geen beperking te zijn als er enkele aanpassingen gebeuren in de school

Kjell Bosmans (Gemeenschapsonderwijs)

Bosmans zet daarom graag nog even de puntjes op de i. ‘Het M-decreet gaat over kinderen die een beperking ervaren, maar dat kan evengoed zijn omdat ze een taalachterstand hebben, omdat ze allochtoon zijn of misschien zelfs omwille van hun gender. Omdat kinderen nu eenmaal verschillend zijn, moet afgestapt worden van het one size onderwijs, en moet het onderwijs zich richten op de noden van de kinderen.’

In grootsteden wordt over het algemeen minder bevreesd gereageerd op het M-decreet. ‘Zij zijn het dan ook gewend om om te gaan met een divers publiek. Voor hen zal de impact kleiner zijn’, legt Bosmans uit.

‘Ik begrijp dat leerkrachten bezorgd zijn over de invoering van het M-decreet, maar er hoeft echt geen angst te zijn’, liet minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V) eerder weten in Knack. ‘De voorbije maanden was er veel overleg met de onderwijskoepels, de CLB’s, directies en leerkrachten. We hebben iedereen zo veel mogelijk geïnformeerd, al kan het natuurlijk altijd dat sommigen tussen de mazen van het net geglipt zijn.’

Redelijk?

Alle kinderen met beperkingen hebben dus recht op een plaatsje in het gewone onderwijs. ‘Enige voorwaarde is dat de aanpassingen die de school moet doorvoeren redelijk zijn.’ Maar wat is redelijk?

‘Er is geen checklist, die komt er niet en dat is ook niet nodig’, zegt Bosmans. ‘Want je moet kijken naar de context, soms hoeft een handicap geen beperking te zijn als er enkele aanpassingen gebeuren in de school. Als je op die manier redeneert, kunnen er spectaculaire dingen gebeuren.’

De pedagogische begeleider haalt het voorbeeld aan van een jongen uit Oudenaarde die helemaal verlamd is en communiceert via een spraakcomputer. ‘Op het eerste gezicht, lijkt het hier om een erg zware handicap te gaan. Maar eens de vraag gesteld werd: Welke aanpassingen moet de school doen om de jongen onderwijs te kunnen bieden, bleek het om erg weinig aanpassingen te gaan.’

Sancties

Binnen enkele jaren zal geen enkele school nog kunnen zeggen: het M-decreet, daar doen wij niet aan mee

Om te ‘controleren’ of scholen zich wel houden aan de nieuwe regels werd een M-decreet-inspectie in het leven geroepen. ‘Al zal die in het begin vooral een coachende rol op zich nemen’, aldus Bosmans. ‘Op dit moment zullen er nog geen sancties uitgedeeld worden. Maar binnen enkele jaren zal geen enkele school nog kunnen zeggen: het M-decreet, nee daar doen wij niet aan mee.’

Voorlopig is het nog te vroeg om grote verschuivingen van leerlingen vast te stellen. ‘Ik kan natuurlijk alleen voor het secundair onderwijs spreken’, zegt Bosmans. ‘Maar daar zal een daling van bijvoorbeeld 25 procent in het buitengewoon onderwijs, gemiddeld resulteren in slechts 1 leerling of 2 met extra noden per school.’

Binnen het buitengewoon onderwijs zijn de reacties op het M-decreet – om het met een eufemisme te stellen – minder positief. Deze scholen zien hun leerlingenaantal zienderogen dalen. Hun grootste bekommernis is dat leerlingen in het gewone onderwijs niet de nodige zorg zullen krijgen. Meester Jan noemt het in onderstaand filmpje zelfs een ‘zekere vorm van kindermishandeling. Hoe goed die leerkrachten het daar ook bedoelen.

‘Elke dag zullen zij ervaren dat ze niet aankunnen’, voegt de directrice van het Mevrouw Govaerts instituut in Heist-op-den-Berg toe. ‘Hier zitten ze samen met kinderen die evenveel kunnen als zij.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content