‘N-VA is a-sociaal: anders sociaal’

Hoe sociaal moet het ondernemende Vlaanderen van N-VA zijn? ‘Heel sociaal,’ zeggen Zuhal Demir en Peter De Roover. ‘Wij willen om sociale redenen het roer om van het passieve uitkeringsbeleid, waarvoor de zich zo sociaal noemende SP.A wil borg staan.’

De jongste dagen was het de beurt aan SP.A om stevig naar N-VA uit te halen. Caroline Gennez dook opnieuw op en verklaarde voor de VTM-camera dat N-VA ‘kapitaliseert op angst’. In de weekeind-editie citeert De Standaard een SP.A-minister: ‘Mensen hebben nog niet genoeg schrik voor N-VA’. De communicatie moet nog wat op elkaar afgestemd worden, de campagne is nog pril. Volgens de Gentse burgemeester Daniël Termont wil Bart De Wever duizenden mensen in de armoede storten. Voor Bruno Tobback staat de kiezer voor de keuze tussen de sociale SP.A en de Thatcheriaanse N-VA. Die N-VA is neoliberaal en asociaal, klinkt het haast dagelijks bij politieke tegenstanders.

De kranten liggen uitgespreid op de tafel waar wij aan zitten. Wij kijken elkaar wenkbrauwfronsend aan. Hij ziet een dochter zitten van een mijnwerker die vanuit het oosten van Turkije is ingeweken; zij een leraar die al dertig jaar les geeft aan leerlingen in het technisch secundair onderwijs, vandaag haast allemaal van allochtone afkomst. En nu zijn wij neoliberaal en asociaal, want actief in een partij die dat zou zijn. Over de betekenis van woorden kunnen hoge bomen worden opgezet maar neoliberaal wordt niet gebruikt als compliment. Asociaal evenmin. Het sfeertje van morele superioriteit dat aan die verwijten kleeft, maakt de indeling wel meteen verdacht. En terecht.

Ja, onze partij gelooft in de vrije markt en wil het ondernemen in Vlaanderen steunen. ‘Ondernemen’ kan door een bedrijf op te zetten, maar kan ook heel ander vormen aannemen. Ondernemen is het tegendeel van passief het leven laten voorbij gaan. In die zin kiezen wij inderdaad voor een Vlaanderen van ondernemende mensen.

Hoe sociaal dat Vlaanderen moet zijn? Dat is heel duidelijk: heel sociaal. Dat wij bij de invulling verschillen van mening met bijvoorbeeld de socialisten maakt ons niet asociaal. Zij claimen te gemakkelijk het monopolie over dat begrip. Links zoekt de oplossing in structuren, wil de maatschappij zo vorm geven dat iedereen niet anders zal kunnen dan gelukkig worden. Wij willen mensen versterken, geen structuren uitbouwen die een eigen leven gaan leiden. Structuren moeten ondersteunen en vooral niet in de plaats komen van de ondernemende burger.

Een populaire topper in het verwijt dat de N-VA asociaal is, blijft de door ons voorgestelde beperking van de werkloosheidsuitkeringen tot twee jaar. België is het enige land waar dat ‘eeuwig’ kan. Het gemiddelde in de EU bedraagt één jaar. De rest van de wereld is dan ook – volgens de logica die op N-VA wordt toegepast – asociaal. Wij koppelen die beperking, mét verhoogde uitkeringen, wel aan een derde jaar activeringsuitkering en krikken het leefloon op tot aan de armoedegrens. Daarnaast willen wij de arbeidsmarkt verder openen voor laaggeschoolden die nu het slachtoffer zijn van de rigide grendels op soepele aanwervingen. Brussel en Wallonië (met al dan niet toevallig sterk rood gekleurd beleid) kampen vandaag met torenhoge werkloosheid – voor jongeren zit die op het peil van landen als Griekenland en Spanje. Wij willen om sociale redenen het roer nu om.

Socialistische tenoren geven zelf toe dat de armoede stijgt. Er schort dus duidelijk iets aan het gevoerde passieve uitkeringsbeleid, waarvoor de zich zo sociaal noemende SP.A wil borg staan. Wij vinden het bijvoorbeeld socialer om 50-plussers die hun job verliezen intensiever te begeleiden om een nieuwe baan te vinden dan ons er bij neer te leggen dat hun tijd voorbij is.

De meningen over de juiste weg zijn inderdaad verdeeld. Wij willen niemands goede wil in twijfel trekken maar maken een eigen keuze, die meer ambitie heeft met mensen dan hen goedbedoeld bepamperen via ondersteuning. Wat vandaag sociaal beleid heet, komt dikwijls neer op gestructureerde liefdadigheid.

Als het over de zogenaamde derde wereld gaat, is iedereen het er over eens dat het uitdelen van vissen geen echte oplossing biedt, zelfs vissersmateriaal uitdelen brengt niet echt soelaas. De mensen daar moeten zelf hengels maken en die zelf in het water kunnen gooien, zo klinkt het al decennia in de wereld van de ontwikkelingssamenwerking. Activeren is daar de onbetwiste boodschap. Wie dat principe doortrekt tot in eigen land, heet dan plots asociaal?

Mensen die keuzes maken, de hand aan de ploeg slaan en deelnemen aan de samenleving, dat is hoe wij het begrip sociaal invullen. Ruimte geven aan wie verantwoordelijkheid neemt en belonen wie zich sociaal opstelt door die samenleving mee op te bouwen, dat verkiezen wij boven ons neer te leggen bij werkloosheid of armoede en die te verzachten met uitkeringen. De N-VA is tenslotte een gemeenschapspartij, dus geef ons maar een variatie op het motto van John F. Kennedy: ‘Vraag niet wat de overheid voor u kan doen, maar wat u voor de samenleving kunt betekenen.’