Louis Ide buiten vervolging gesteld: ‘De raadkamer bewees de wetenschap en de bevolking een grote dienst’

Op 15 oktober 2015 dient de arts Kenny De Meirleir een klacht in voor laster en eerroof tegen een andere arts: Louis Ide, algemeen secretaris van de N-VA. Aanleiding was de publicatie op 1 juli 2015 van een artikel in Knack over zijn omstreden praktijken. Er volgde geen veroordeling. Louis Ide reageert.

In 1925 werd een opmerkelijk proces gevoerd. Biologieleraar John Scopes werd in Tennessee voor de rechter gedaagd omdat hij de evolutieleer zou onderwezen hebben. De kinderen de theorie van Darwin bijbrengen in scholen gefinancierd door de staat ging toen in tegen de wet.

Het proces werd een clash tussen religie en wetenschap, tussen het scheppingsverhaal en de evolutieleer, en werd later bekend als ’the Monkey Trial’. Bijna honderd jaar later worden er nog steeds processen gevoerd en moet de wetenschap zich nog steeds verantwoorden voor de rechtbank.

We schrijven 30 augustus 2016. De deurwaarder komt langs en overhandigt een ‘uitnodiging tot verhoor’ van de ‘special branch’ van de federale gerechtelijke politie aan mijn echtgenote – ik was zoals gewoonlijk niet thuis. Mijn echtgenote is een en ander gewoon, maar zal wel even met de ogen gedraaid hebben, ‘waar is hij nu weer in verzeild geraakt’.

Het bleek dus te gaan om een klacht vanwege ‘laster en eerroof’ van de heer Kenny De Meirleir aan mijn adres. Wat later vernam ik dat Dirk Draulans in hetzelfde schuitje zat. Ik was dus in goed gezelschap. Alles ging terug op een artikel in Knack van 1 juli 2015 waarin de omstreden praktijken van de heer De Meirleir werden toegelicht. De Meirleir is een ex-prof van de VUB die zich opwerpt als een expert in moeilijk definieerbare aandoeningen zoals het chronisch vermoeidheidsyndroom (CVS) en ‘chronische’ Lyme. Hij past niet wetenschappelijk bewezen therapieën toe die handenvol geld kosten en vaak schadelijk zijn voor de gezondheid van de patiënt. Deze aanklacht in het artikel beschouwde De Meirleir onterecht als ‘laster en eerroof’.

Tijdens mijn verhoor werd me duidelijk dat De Meirleir een juridisch pad bewandelde om me wellicht te trachten te intimideren. Maar dan kent hij me nog niet. Een onderzoekrechter zou aangesteld worden en de raadkamer zou later oordelen over het verdere verloop van het onderzoek. Aangezien het een klacht met burgerlijke partijstelling betrof, kon het openbaar ministerie de zaak niet zomaar seponeren.

Gelukkig werd dit proces geen ‘Monkey Trial’. Naast de juridische afwikkeling kon ik bijvoorbeeld tijdens mijn verhoor ook uitleggen hoe wetenschap werkt. Hoe bijvoorbeeld de falsifieerbaarheid van Popper werkt. Achteraf bekeken was het zo trouwens ook een goede zaak dat een eerdere seponering niet mogelijk was.

De beslissing van de raadkamer is een opsteker voor de wetenschap. Drie belangrijke elementen zijn in de beslissing terug te vinden.

• ‘Uit de tekst van het gewraakte artikel en de verhoren blijkt dat de verdachten hun visie gesteund hebben op een aantal wetenschappelijke publicaties en dat het hier niet zomaar gaat om uitingen die louter met kwaadwillige bedoelingen zouden zijn geuit.’ De wetenschappelijke grond om uitspraken te doen wordt duidelijk erkend door de raadkamer.

• ‘Ook de objectiviteit van de journalist kan volgens de raadkamer niet in twijfel getrokken worden.’ De beroepseer van Dirk Draulans wordt duidelijk hersteld.

• ‘Er werd overigens al meermaals geoordeeld dat uitlatingen in verband met de beroepsuitoefeningen of -bekwaamheid, bijvoorbeeld dat een advocaat zijn zaken slecht pleit, geen lasterlijk of eerrovende uitlatingen zijn.’ Dit opent perspectief (samen met het eerste punt) om de strijd tegen kwakzalvers onverkort aan te gaan.

Met deze beslissing bewees de raadkamer de wetenschap en de bevolking een grote dienst. Scopes werd – helaas – veroordeeld, maar Dirk Draulans en ikzelf niet. De zaak werd geen ‘Monkey Trial’, integendeel.