‘Het is schrijnend dat dienstverlening in Vlaanderen lijdt onder de Belgische onwerkbaarheid’

Geldtransfers naar Wallonië hypothekeren komende generaties in Vlaanderen, schrijft Simon Cox, woordvoerder van de Vlaamse Volksbeweging. ‘Vlaamse zelfstandigheid is een legitieme eis die even noodzakelijk als dringend is.’

De transfers tussen noord en zuid: het is een verhaal dat met de regelmaat van de klok weer opduikt. De cijfers al naar gelang de bron en de al dan niet meegetelde intresten, lopen op tot een geldstroom van 16 miljard euro van Vlaanderen naar Wallonië. Controle toont aan dat de berekeningen vrij accuraat zijn.

Het AK-VSZ (Aktie Komitee Vlaamse Sociale Zekerheid) kwam recent naar buiten met een nieuw hoofdstuk van het nimmer aflatende transferverhaal. Ditmaal ten koste van de financiën van de Vlaamse steden en gemeenten die volgens geverifieerde berekeningen van het actiecomité daarbij zwaar inboeten op gebied van veiligheid en hulpverlening.

Het is schrijnend dat dienstverlening in Vlaanderen lijdt onder de Belgische onwerkbaarheid.

Klassiek beperken de transferstudies zich tot (1) de financiële verrichtingen van de federale overheid buiten de sociale zekerheid, (2) transfers in het kader van de sociale zekerheid en (3) via de bijzondere financieringswet. Het AK-VSZ onderzocht of er eveneens op lokaal niveau transfers gebeuren en kwam tot de vaststelling dat dit – wie had het anders verwacht – wel degelijk het geval is. Het zijn meer bepaald de politiezones en de hulpdiensten (brandweer en civiele veiligheid) die daarbij onder het vergrootglas werden genomen.

De nieuwe studie van het AK-VSZ toont aan dat Vlaamse steden en gemeenten voor de bevoegdheden van veiligheid en hulpverlening enorme bedragen zien wegvloeien naar Wallonië. Concreet grijpt Vlaanderen jaarlijks naast 156,486 miljoen euro, een bedrag dat door onze steden en gemeenten moet worden bijgepast om de veiligheid van hun inwoners te garanderen. Voor een grote stad zoals Antwerpen betekent dit meer dan 13 miljoen euro per jaar. Een doorsnee centrumstad ziet jaarlijks meer dan twee miljoen euro wegvloeien. En een stad zoals Waregem loopt bijna een miljoen euro mis.

Het financieel dilemma

En aangezien de steden en gemeenten zich minder dan ooit kunnen veroorloven om te beknibbelen op veiligheid komt dit neer op een evenredig groot gat in de gemeentemiddelen die naar andere bevoegdheden zouden kunnen gaan.

Wij zijn ons ervan bewust dat meer blauw op straat heus geen wondermiddel is tegen de structurele veiligheidsproblemen waar heel Europa mee kampt, ook Vlaanderen. Maar meer blauw op straat is wel een belangrijke eerste stap, een waarborg voor de mensen dat hun veiligheid ertoe doet. Bovendien impliceert onderbezetting of een gebrekkige uitrusting van die agenten dat zowel de veiligheid van de agent als die van de burger op het spel wordt gezet.

Het geld dat Vlaanderen zo ontbeert kunnen steden en gemeenten binnen hun bevoegdheden nochtans goed gebruiken. Bijvoorbeeld door te investeren in meer onderwijs, kinderopvang, mobiliteit en openbare orde.

We moeten toekomstige generaties beschermen tegen Belgische onwerkbaarheid.

Alternatieven

Onderwijs vormt de jonge mensen van onze samenleving. De taak om een jongvolwassene klaar te stomen voor een hogere studie of een stiel aan te leren mag niet onderschat worden. Zowel in belang als intensiviteit. En dan heb ik het niet enkel over het educatieve aspect, want goed opgeleid onderwijzend personeel is goud waard als het gaat om het tijdig detecteren van buitenschoolse problemen bij jongeren.

Het feit dat bijvoorbeeld agenten zo vaak het nieuws halen, niet over veiligheid, maar in verband met depressies, burn-outs en dergelijke moet ons zorgen baren. Het zijn allemaal voorbeelden die er op wijzen dat deze sectoren meer middelen behoeven. Dat deze middelen voorhanden zijn maar zonder enige compensatie zuidwaarts vloeien zou een schokgolf moeten veroorzaken. We moeten toekomstige generaties beschermen tegen Belgische onwerkbaarheid.

De mobiliteitsproblemen die alle centrumsteden teisteren is nog zo een bevoegdheid die extra investeringen verdient. De verkeerschaos als gevolg van een inefficiënt mobiliteitsbeleid en de prehistorische toestand van veel wegen verergert de milieuproblematiek niet alleen maar kost ook enorm veel geld. Zowel rechtstreeks als onrechtstreeks door misgelopen investeringen en baanverlies.

Ook pragmatisch gezien is Vlaamse zelfstandigheid een legitieme eis die even noodzakelijk als dringend is.

Lat kan niet hoog genoeg liggen

De netheid van de steden is nog zo een heikel punt waar investeringen meer dan welkom zouden zijn. Niet alleen om de leefbaarheid van de steden te verhogen, maar ook om toeristisch aantrekkelijk te blijven. Het is van het grootse belang dat publieke diensten naar behoren functioneren. Dat een goede werking de inzet van miljarden belastinggeld rechtvaardigt. Het is schrijnend dat de dienstverlening in Vlaanderen te lijden heeft onder de Belgische onwerkbaarheid.

Daarnaast krimpen de budgetten voorzien voor jeugdbewegingen en de kunstacademies onophoudelijk. Dit zijn van steden afhankelijke instellingen waar elke euro als een zegen wordt gezien en die een integrerende, verbindende en zelfs volksverheffende functie hebben.

We moeten goed beseffen dat zeker op zulke cruciale vlakken, de lat niet hoog genoeg kan liggen. Het beperken van de mogelijkheden op vlak van opvoeding, educatie, verzorging en veiligheid doet niet enkel afbreuk aan het werk dat doorheen de jaren is geleverd, maar hypothekeert ook de mogelijkheden van komende generaties. Het is daarom dat niet enkel op basis van historische feiten en culturele aspecten Vlaamse zelfstandigheid een rechtvaardig verlangen is. Ook pragmatisch gezien is het een legitieme eis die even noodzakelijk als dringend is.