‘Het beleid van de regering maakt de rijken rijker en de armen armer’

‘Er is een beleid nodig dat de kapitaaloverdracht van arm naar rijk kan ondervangen’, schrijft Ludo De Brabander. ‘Niet de gezinnen, maar het grootkapitaal moeten inspanningen leveren om uit de huidige crisis te geraken.’

0,004% van de wereldbevolking bezit 13% van alle rijkdom. In België bezitten 870 superrijken – dat zijn diegenen met een vermogen van meer dan 30 miljoen – samen 105 miljard dollar. Vorig jaar waren ze nog maar met 810 en hadden ze samen 95 miljard dollar in hun portefeuille. Hun gemiddeld vermogen is gestegen van 117 miljoen naar 120 miljoen dollar. Het is een wereldwijd fenomeen: zowel het aantal superrijken (+6%) als hun vermogen (+7%) neemt toe. Zij varen wel bij dit systeem (mondiaal kapitalisme) door continu kapitaal te accumuleren.

Omgekeerde tax shift

Er zijn twee mechanismen die rijken rijker maken. In mei publiceerde de OESO een studie waaruit blijkt dat de top 1% inkomens op disproportionele wijze profiteerden van de inkomensgroei de afgelopen drie decennia, tot 37% in Canada en zelfs 47% in de VS. Maar naast dit economisch voordeel halen de rijken ook nog eens een enorme voordeel uit de omgekeerde tax shift. Sinds 1981 zijn de progressieve inkomens, erfenistaksen, etc. voor de topinkomens scherp gedaald van gemiddeld 66% naar 43% in de Oeso-landen vandaag. Dit fenomeen gaat gepaard met een groeiende inkomensongelijkheid. Terwijl die in landen als het Verenigd Koninkrijk en de VS ontzettende proporties heeft aangenomen, blijkt dat deze in België maar lichtjes is gestegen. Dat komt omdat de belastingen de trend naar ongelijkheid hebben ondervangen. In 2008 al schreef de Oeso: ‘Het herverdelende effect van overheidsuitgaven beperkte de armoedegroei van midden jaren 80 tot midden jaren 90, maar versterkte deze in het daarop volgende decennium, omdat uitkeringen minder bij armen terecht kwamen. Wanneer overheden ophouden de ongelijkheden te ondervangen door minder uit te geven aan sociale voorzieningen, of door belastingen en voorzieningen minder op de armen af te stemmen zou de groei in ongelijkheid veel sneller groeien.’

Voorspelbare statistieken

Dat brengt ons bij het beleid van deze regering. De brute weigering om de vermogens meer te laten bijdragen gekoppeld aan inspanningen die vooral de koopkracht van gewone gezinnen aantasten waarbij onder meer in de sociale uitgaven wordt gesnoeid, zal dus over een paar jaar resulteren in voorspelbare statistieken: de rijken worden veel rijker en de armen armer.

Reken maar uit wat een simpele vermogensbelasting of een vermogenswinstbelasting enkel bij deze superrijken alleen al zou kunnen opbrengen aan de schatkist. Er is dus een beleid mogelijk dat de kapitaaloverdracht van arm naar rijk kan opvangen of zelfs neutraliseren. Niet alleen via een vermogens(winst)belasting, maar ook door alle achterpoortjes (cfr. Luxleaks) te sluiten die er voor zorgen dat belastingen kunnen worden ontweken.

Inzet van de sociale strijd

Dat zou een beleid van gezond verstand zijn dat koopkracht en de strijd tegen de inkomensongelijkheid ten goede komt. Zo een beleid is zelfs noodzakelijk om het economisch systeem en het maatschappelijk welzijn (en dus de sociale vrede) te beschermen. Deze regering blijft maar van de daken schreeuwen dat ons land het slecht doet op economisch en sociaal vlak. Uiteraard kan het allemaal veel beter, maar laten we niet vergeten dat het casinokapitalisme van de banken en de grote bedrijven de huidige crisis heeft veroorzaakt. Er wordt dus op de verkeerde geschoten: niet de gezinnen, maar het grootkapitaal moet de inspanningen leveren om er weer uit te geraken. Punt is, dat ons sociaal systeem er – zoals de OESO bewijst – bovendien voor heeft gezorgd dat we in vergelijking met veel andere Europese landen de financiële crisis relatief goed hebben kunnen weerstaan. En dat moeten we dus verbeteren in plaats van af te bouwen. Dat is de inzet van de sociale strijd. En dat is waarom deze regering het roer drastisch moet omgooien.