Di Rupo: N-VA is zeer gevaarlijk: Lees hier exclusief online het volledige interview

© Belga

Exlusief online: lees hier het volledige interview met Elio Di Rupo in De Zondag: ‘De N-VA is zeer gevaarlijk.’

Premier Elio Di Rupo slikt geen letter in van de fel omstreden kerstboodschap van koning Albert II die hij als enige kon nalezen. Integendeel zelfs. De premier wil dit nieuwe jaar beter communiceren en laat zich niet langer in een hoekje duwen. Over de rol van de koning wil hij nu geen debat aangaan.

Witte sweater, strakke broek, grijze sportschoenen, koffie en pralines in de aanslag. Premier Di Rupo (PS) oogt scherp als we hem ontmoeten in zijn woning in hartje Bergen. Drie dagen vakantie in het Italiaanse Marche hebben hem goed gedaan. Hij vat het nieuwe jaar aan met een boodschap van steun en vertrouwen en roept alle partners op om constructief samen te werken aan een oplossing voor de crisis.

Het kerstverlof was nochtans woelig uit de startblokken geschoten. De premier lag fel onder vuur voor de omstreden kerstboodschap van koning Albert die in weinig omfloerste bewoordingen de populistische partijen van vandaag in de extremistische sfeer van de jaren ’30 positioneerde. N-VA ging hard in de tegenaanval. Di Rupo was de enige die de tekst nagelezen had. “Dat is traditie in ons land”, stelt hij duidelijk. “En wat ik aan de koning heb gezegd, blijft onder ons.”

Betreurt u achteraf de inhoud van de tekst niet?

Elio Di Rupo: Pas du tout! Helemaal niet. Het discours van de koning was voor 90 procent geconcentreerd op de economische realiteit. Met zijn waarschuwing voor het populisme citeerde hij niemand en viseerde hij niemand. Ik vond het bizar dat de Nederlandstaligen zich aangesproken voelden. Dit is geen uniek Nederlandstalig fenomeen. Ik betreur wel dat N-VA elke mogelijkheid aangrijpt om electoraal te scoren en een nieuwe stap te zetten richting hun objectief: een onafhankelijk Vlaanderen.

Uw kabinetchef Yasmine Kherbache vond de verwijzing naar de jaren ’30 niet zo verstandig. Elio Di Rupo: Ah, zij is een briljante vrouw, maar gaf haar mening als experte. Enfin, ik heb geen spijt van de inhoud. Ik zal dat volgende week ook aan het parlement uitleggen. Dat wordt een interessant en intens debat.

Niet alleen N-VA reageert scherp, ook Vlaams minister-president Kris Peeters (CD&V) eist een grondige uitleg. Elio Di Rupo: Iedereen gaf zijn mening. Ik doe mijn taak zoals het moet. Ik onthoud de volledige tekst van de koning, anderen onthouden slechts een klein deeltje, enkel wat ze willen onthouden.

Gelooft u echt dat N-VA een gevaarlijke partij is?

Elio Di Rupo: (Resoluut, nvdr) Oui! Très dangereux! N-VA is een separatistische partij, en dus zeer gevaarlijk voor ons land. Die partij spreekt nu over confederalisme, maar zal pas begin 2014 uitleggen wat dat wil zeggen. Sommige partijleden zeggen nu wel dat ze geen separatisten zijn. Maar het eerste artikel van de partijstatuten stelt duidelijk dat N-VA een onafhankelijke Vlaamse lidstaat wil. Als ze consequent zijn, wijzigen ze dat artikel. Wat wil dat anders zeggen? Dat N-VA een separatistische partij is, die ons nu wil doen geloven dat ze wel een confederale staat wil, maar in realiteit enkel en alleen het land wil breken. En ik ben tegen de mensen die dat objectief hebben.

N-VA wil nu het debat over de rol van de koning voeren. Ook andere partijen, zoals Open VLD, pleiten voor een meer ceremoniële functie. Wil u dat debat voeren?

Elio Di Rupo: Neen, want in het regeerakkoord staat niets over de rol van de koning. Ik vind dat de koning in een complex land als België een extreem belangrijke rol speelt: hij staat boven de partijen en behartigt het algemeen belang van het land. De koning heeft tijdens de lange formatiecrisis een beslissende rol gespeeld als moderator in zeer moeilijke omstandigheden. Hij heeft de eenheid van het land bewaard. Et voilà, dat is zijn reden van bestaan.

N-VA stelt dat de koning niet boven de partijen staat. Bart De Wever betreurt dat hij tijdens de formatie amper zeven procent van de tijd aan zet was.

Elio Di Rupo: Bart De Wever had alles in handen om samen met mij een federale regering te vormen, maar hij wilde niet. Hij draaide altijd om de zaken heen, maar kwam nooit met een voorstel tot oplossing. Tegen mijn basisnota zei hij simpelweg neen. Voor een separatistische partij is een compromis op federaal niveau onmogelijk.

Over naar het nieuwe jaar. U zei al dat een strikt budgettair beleid en de economische relance prioriteiten zijn.

Elio Di Rupo: Dat klopt. Het strikte budgettair beleid van vorig jaar schonk ons land weer geloofwaardigheid en bracht ons vooraan het Europese peloton. Daarnaast hebben we een relancestrategie gelanceerd. Die zaken moeten we nu verder zetten in samenwerking met de sociale partners, de gewesten en gemeenschappen. Iedereen zal opnieuw inspanningen moeten leveren. Maar om onze situatie goed in te schatten, moeten we kijken naar de buurlanden. Ondanks de crisis blijven de fundamenten van onze economie wel gezond en blijft onze sociale zekerheid één van de sterkste ter wereld.

Uw regering moet wel meteen op zoek naar minstens 2,5 miljard om de begroting voor 2013 op het Europese spoor te houden. Of kan er afgeweken worden van dat tekort van 2,15 procent?

Elio Di Rupo: Het belangrijkste is om een tekort te realiseren van minder dan 3 procent. Met die 2,15 procent voor 2013 zitten we zeer goed. We moeten nu natuurlijk de budgettaire controle van maart of april afwachten. Maar ik verkies nu te werken op die domeinen die nu op tafel liggen en niet te ver vooruit te kijken: asiel en migratie, justitie, NMBS, de tweede fase van de staatshervorming, enzovoort. Werk genoeg. We moeten ook de economische situatie in onze buurlanden afwachten, want deze crisis moet gezamenlijk aangepakt worden in de eurozone.

Heeft de Duitse bondskanselier Merkel gelijk als ze stelt dat deze crisis lang niet voorbij is? Elio Di Rupo: Zij heeft natuurlijk haar visie en ze moet rekening houden met de verkiezingen in september. Wat men hoe dan ook kan zeggen, is dat het Europees apparaat er niet in geslaagd is weer economische groei te creëren.

U verliest straks met Paul Magnette, die burgemeester wordt in Charleroi, een PS-boegbeeld in deze regering. Hij wil wel eerst een nieuwe structuur klaar hebben voor de NMBS. Wanneer zal dat lukken?

Elio Di Rupo: Zo snel mogelijk. Het werk is heel goed voorbereid. Vlak voor de kerstvakantie hadden we binnen het kernkabinet een heel constructieve discussie. Nu is het moment aangebroken om beslissingen te nemen. Ik heb deze week nog met Paul gesproken en hij is voor elk discussiepunt een antwoord aan het voorbereiden. Geef ons nog één of maximaal twee kernkabinetten. Dan moet die herstructurering rond zijn.

En weer stribbelen vakbonden tegen. Het lijkt wel een rode draad doorheen Di Rupo I. Elio Di Rupo: Het is normaal dat er wat onrust ontstaat als er zoveel hervormingen doorgevoerd worden. Dat is eigen aan de democratie.

Is het vertrek van Magnette een groot verlies voor uw regering?

Elio Di Rupo: Hij zal een aanwinst zijn voor Charleroi. En als Charleroi vooruitgaat, gaat Wallonië vooruit, en zo ook België (lacht, nvdr). Je weet dat een ministerpost altijd beperkt is in de tijd. Maar wees gerust, de socialistische partij heeft nog veel bekwame mensen.

Hebt u al een vervanger klaar?

Elio Di Rupo: J’ai des idées, zo zegt men dat in het Frans (lacht hard, nvdr).

Nog een prioriteit voor volgend jaar: het imago van uw regering.

Elio Di Rupo: We moeten beter communiceren. Dat is juist. Elke keer we een beslissing voorbereidden, zoals de begroting voor 2013, kwamen er tegenstrijdige verklaringen en zo raakte ons imago vertroebeld. Het ontbrak ons aan tijd om een duidelijke uitleg te geven. We moeten daaraan werken. Ik blijf ook inspanningen leveren om mijn Nederlands te verbeteren. Al is het nog altijd makkelijker om me boos te maken in het Frans (lacht, nvdr). Neen, ik snap wel die kritiek. Ik doe mijn best!

Een slotvraag: mogelijk wordt in Denderleeuw het cordon sanitaire verbroken door één van de regeringspartijen, Open VLD of CD&V. Zou dat gevolgen hebben voor de werking van uw regering?

Elio Di Rupo: Neen, ik heb altijd gezegd dat lokale verkiezingen lokale materie zijn en ik zal mijn mening niet veranderen. Maar het zou geen positief signaal zijn. Op ethisch vlak en voor de reputatie van ons land zou het zeer slecht zijn dat een extremistische partij een rol speelt in een uitvoerend bestuur.

Paul Cobbaert / De Zondag

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content