Eind vorige maand beloofde minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon om een disruptief comité op te richten, dat kon anticiperen op onverwachte aanvallen die buiten de klassieke patronen vallen. Dat comité is nu in een verkennende fase, maar Jambon wil het zo snel mogelijk installeren.
Eind juni, op het Veilig 2020-congres, beloofde minister Jan Jambon (N-VA) om een disruptief comité op te richten. Geen overbodige luxe, zegt Elke Wambacqvan denktank Liberales in een opiniestuk op Knack.be. Daarin schrijft ze dat veiligheidsdiensten niet meer kunnen volgen en dat daders steeds onverwachter te werk gaan. ‘Paarden van Troje komen elke dag voorbij’, schrijft ze.
‘Dit soort misdrijven kan je niet oplossen met personeel dat naar de politieschool ging. Je hebt mensen nodig die uitblinken in het oplossen van onverwachte problemen. Technische kennis is nodig, maar de attitude om snel een probleem te zien en de nodige competenties verzamelen om het op te lossen des te meer.’
Een disruptief comité, een groep experts die daarop kan inspelen, kan volgens Wambacq soelaas bieden. ‘Bij disruptie is niets voorgekauwd. Daden komen plots, onverwacht en compleet buiten het kader van onze bestaande normen en waarden’, legt ze uit.
Band met alle veiligheidsdiensten
Nu, een kleine maand later, zit het zogenaamde Comité D in een ‘verkennende fase’, zegt Jambons woordvoerder Olivier Van Raemdonck. ‘Na het zomerreces werken we eraan door’, verzekert Van Raemdonck. ‘Nu onderzoeken we vooral in welke vorm het comité het best kan bestaan en in welke bestaande veiligheidsdienst het zal ingekapseld worden. Uiteraard moet het nieuwe comité, dat zal inspelen op de netwerksamenleving, een goede band hebben met álle veiligheidsdiensten. Enkel zo is het echt disruptief.’
Een exacte datum wil de woordvoerder er niet op plakken, maar Jambon wil het comité ‘zo snel mogelijk installeren.’
Digitaal is normaal
Van Raemdonck benadrukt dat ICT nu al een steeds belangrijkere rol speelt in de politiediensten. ‘We merken dat de politiescholen er heel sterk mee bezig zijn. Ook trekken we steeds meer middelen uit voor ICT.’ Begin juni kondigde minister van Justitie Koen Geens (CD&V) al aan dat de strijd tegen cybercriminaliteit in het nieuwe veiligheidsplan zou worden opgevoerd.
En die inspanningen zijn hard nodig, volgens Van Raemdonck. ‘De volgende jaren zal het digitale aspect alleen nog maar belangrijker worden. De criminaliteit daalt, maar cybercriminaliteit stijgt. In plaats van een echte bank te overvallen, proberen misdadigers nu je bankgegevens te bemachtigen via het net’, legt hij uit. ‘We moeten alle geledingen ervan overtuigen dat digitaal normaal is. Later zullen alle politiemensen disruptief moeten denken. Nu loopt het Comité D nog voorop en is het bezig met de politie van morgen, terwijl anderen de politie van vandaag belichamen. Het evenwicht tussen beide, aangevuld met de politie van overmorgen, is belangrijk.’
‘We willen blijven onderhandelen met de Googles en Facebooks van deze wereld’ – Olivier Van Raemdonck, woordvoerder Jan Jambon
Ook op social media wil de politie blijven inzetten. Begin juli pleitte Geens bij zijn collega’s van de Europese Unie ervoor dat alle lidstaten samen een oplossing vinden voor het decoderen van gegevens binnen strafonderzoeken. ‘Om een adequaat strafonderzoek te kunnen voeren, moet er toegang zijn tot gegevens van providers zoals Whatsapp, Skype, Facebook…’, zei Geens toen in een persbericht. Jambon, bij monde van zijn woordvoerder, beaamt dat: ‘We willen blijven onderhandelen met de Googles en Facebooks van deze wereld, uiteraard met respect voor de privacy.’ (JVL)
