‘In Antwerpen lijkt de bevoogdende politiek weer aan zet’ (Manu Claeys)

Stijn Tormans

Ze zijn twee belangrijke stemmen uit Borgerhout: Anne Provoost en Manu Claeys. ‘Inspraak is alleen goed wanneer het resultaat de Antwerpse bestuurders zint.’

Ze vormen een van de bekendste koppels van Borgerhout. Zij is schrijfster, hij activist-essayist. Allebei hebben ze net een boek uit: zij houdt in het hare een pleidooi voor fictie, dat van hem gaat over de strijd tegen de Lange Wapper en andere BAM-tracés. En ze wonen allebei in Borgerhout, een stadsdeel dat wel vaker de krantenkoppen haalt tegenwoordig.

Borgerhoutenaren zijn altijd een opstandig volkje geweest’, zegt Anne Provoost. ‘Vierhonderd jaar geleden was het al ambras tussen dit dorp en de stad. Toen ging het over accijnzen op bier, nu over heel andere dingen’.

‘De Wever lijkt gefascineerd door Borgerhout’, zegt Manu Claeys, ‘het enige Antwerpse district waar N-VA niet in het bestuur zit. Hij kan elders stemmen winnen door het beeld uit te vergroten van het contraire Borgerhout met zijn linkse bestuur, zijn ‘relletjes’, zijn culturo’s, zijn allochtone patsers. Hier in Borgerhout ligt voor hem politiek kapitaal, dat hij in de rest van Vlaanderen kan verzilveren.’

Ik gok dat Bart De Wever jullie stiekem modelburgers vindt: jullie horen tot de blanke middenklasse, die weer in de stad moet komen wonen.

Claeys: Het verbaast me dat hij ons nog niet in de bloemetjes gezet heeft. (lacht) De Wever vertelt weleens dat hij gaat barbecueën met zijn oude schoolmakkers. Die wonen allemaal op den buiten, terwijl hij de enige is die nog in de stad woont. Net zoals wij. Ook voor de rest delen we inderdaad veel: we zijn mondig, ondernemend, zijn voor een sterk sociaal weefsel en gemeenschapsvorming.

Provoost: De kracht van verandering betekent natuurlijk dat je altijd moet groeien en bijschaven. Dat is de contradictie van het discours dat nu gevoerd wordt. Tegen werklozen zegt N-VA: ‘Je kunt aan jezelf werken, je kunt jezelf veranderen.’ Maar ondertussen doet onze nieuwe burgemeester voortdurend uitspraken die veel burgers in deze stad de kast op jagen. Hem hoor je dan zeggen: ‘Ik kan daar niets aan doen, het is de aard van het beestje, zo ben ik nu eenmaal.’ Dan vraag je je toch af: is aan je stijl werken als je in een nieuwe job komt niet evengoed een wilsdaad? Waarom gaat hij niet eens een week naar de Ardennen om met een mental coach aan zijn assertiviteitsprobleem te werken?

Misschien hebben jullie het gewoon moeilijk met een rechts bestuur.

Provoost: Helemaal niet, dat is democratie.

Claeys: Het is gezond dat er af en toe andere partijen aan de macht zijn. Op lange termijn zal trouwens blijken dat de wissel Patrick Janssens – Bart De Wever niet zo veel verschil heeft gemaakt als iedereen nu denkt. Wat me wel verontrust, is dat we op het vlak van burgerinspraak een terugwaartse beweging dreigen te maken. Dat is des te opvallender omdat de N-VA stamt uit de Volksunie, een partij die van oudsher dicht bij Agalev stond. De kracht van de verandering stond toen voor de stallen uitmesten, meer transparantie, politiek van onderuit. Weg met de achterkamerpolitiek van de traditionele partijen. Helaas lijkt de bevoogdende politiek weer aan zet. Inspraak is alleen goed wanneer het resultaat de bestuurders zint.

Geef eens een voorbeeld.

Claeys: Het Moorkensplein in Borgerhout. Het vorige bestuur besliste om daar een park aan te leggen, omdat er in Borgerhout amper groen is. Niet vanzelfsprekend, want daarvoor moesten zeven huizen onteigend worden. Alle betrokkenen – politici, specialisten, buurtbewoners – hebben twee jaar lang, onder de radar van de media, gediscussieerd tot ze een consensus vonden. En dan zegt het nieuwe bestuur plots in de media: ‘Misschien moeten we dat toch herbekijken.’ Die communicatie was erg ongelukkig, want daardoor krijgt men het signaal dat inspraak er niet toe doet. Zij beslissen. (ST)

Het hele gesprek met Manu Claeys en Anne Provoost kunt u deze week lezen in Knack.

Eerlijk waar? Over het desavoueren van het verzonnen verhaal van Anne Provoost werd uitgegeven bij Lustrum en is een initiatief van Het Zoekend Hert.

Stilstand. Over machtspolitiek, betweterbestuur en achterkamerdemocratie: Het Oosterweeldossier van Manu Claeys verschijnt op 30 maart bij Van Halewyck

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content