Ex-renner debuteert met film ‘Coureur’: ‘Ik wil dat kijker voelt hoe die sport in je hoofd kruipt’

Vanaf 13 maart komt Coureur in de bioscoop, het langspeelfilmdebuut van Kenneth Mercken (42), in 2000 nog Belgische kampioen bij de elite zonder contract. In Sport/Voetbalmagazine vertelt hij rigoureus over zijn ervaringen met epo en zwart geld in het wielermilieu.

Met een bewonderenswaardige nuchterheid fileert Mercken tegenwoordig zijn eigen verleden, zowel filmisch als verbaal. Koersen doet hij nog steeds – vorige zomer reed hij mee in de Druivenkoers in Overijse, als lid van een Oekraïens team – want ondanks de zware materie die hij in zijn langspeeldebuut Coureur toont, blijft de passie voor het wielrennen intact.

Kenneth Mercken: ‘Mensen vragen mij dikwijls: heb je eigenlijk plezier beleefd aan die periode? Natuurlijk. Dat was een enorme rush. Wielrennen is zo zwaar en veeleisend dat je 24 uur per dag met niets anders in je hoofd zit. Je slaap- en eetpatronen: alles is afgesteld op dat ene doel. Ik wil dat de kijker voelt hoe die sport in je hoofd kruipt. Mijn eindwerkfilm The Letter ging al over dat thema. Dat was therapeutisch, je komt in confrontatie met je demonen tijdens zo een filmproces. Omdat ik zelf ervaren heb hoe verslavend die sport is en hoe makkelijk je daarin mee gezogen wordt, zal ik niet snel veroordelen.’

‘Toen ik als semiprof in Italië koerste wist en zág ik dat zowat iedereen epo gebruikte. Dat werd zelfs iets banaal. Je kreeg van de ploegleider een ampul in de handen gestopt, hij vroeg: ‘Ken je dit?’ Ik loog en zei neen. Hij vroeg me alles weg te stoppen, wat vreemd was, want als ik boven op de kamers kwam waren de ploegmaats met spuiten bezig, terwijl ze over het weer keuvelden. Alsof het de normaalste zaak van de wereld betrof. De jongeren keken er echt naar uit om daar aan te kunnen beginnen… De volgende stap! Zo is het echt. Maar zet mij terug in die tijd en ik doe waarschijnlijk weer net hetzelfde. Ik herinner mij hoe ik me gefrustreerd voelde omdat epo bij mij niet werkte. Integendeel, mijn bloedwaarden gingen zelfs omlaag. De arts zei dat er maar één andere optie was: groeihormonen. Maar dat zou de kans op kanker aanzienlijk verhogen. Op weg naar huis heb ik toen besloten: ik ga filmschool doen.’

Reacties

Mercken spreekt nog steeds met veel passie en liefde over zijn sport, maar hij durft ook hard zijn. Volgens hem wordt er nog steeds niet zuiver gereden. ‘Ik ken een aantal Italianen die op het hoogste niveau hebben gekoerst of nog steeds rijden’, vertelt Mercken. ‘Zij beweren dat het gebeterd is, maar dat het nog steeds niet zuiver gebeurt, neen. Epo, groeihormonen… dat blijft moeilijk op te sporen. Cortisone is controversieel, met al die attesten. Ook al bestaat er nu een bloedpaspoort, valsspelen blijft mogelijk. Je kunt je ook al afvragen wat de gevolgen zullen zijn van de steeds meer ontwikkelde gentechnologie. In theorie is het nu al mogelijk om de bloedcellen beter te reproduceren.’

‘Maar ik geloof erin dat jonge gasten nu op een propere manier hun kans kunnen gaan. We zitten in een fase waarin de jagers de valsspelers hebben bijgebeend, vraag is voor hoelang… Met mijn film wil ik niet alleen waarschuwen voor de dopingexcessen, maar evenzeer voor de corruptie en vooral de druk van ouders en entourage. Zoals een Remco Evenepoel: wat daar allemaal al van verwacht wordt, die jongen vraagt daar zelf niet om. Ik ben toch wat bang voor de manier waarop hij voor de leeuwen wordt gegooid.’

Reacties uit het wielermilieu, van oud-collega’s of vrienden, vreest de Limburgse regisseur allerminst, besluit hij nog in een interview met Sport/Voetbalmagazine. ‘Waarom zou ik? Ik hóóp zelfs dat er veel reactie op komt, want dat is een van de redenen waarom ik de film maakte. Er moet het een en ander verteld worden, zodat die toestanden eruit gaan.’