Spaanse kunstenaars worden werkers

Met de halve finale tussen Spanje en Portugal rolt dit EK woensdagavond definitief zijn laatste fase in.

Voor de titelverdediger eindelijk nog eens een gelegenheid om het artistieke voetbal te brengen waarmee dit land zoveel furore maakte. Toen leek voetbal wel kunst, een perfecte symbiose tussen snelheid, techniek en doeltreffendheid, gebracht door hooggeschoolde artiesten.

Maar tijdens dit EK is deze choreografie verstoord en liet een van de sterren, middenvelder Xavi, al verstaan niet gelukkig te zijn met het systeem van bondscoach Vicente del Bosque. Terwijl de tegenstander in het verleden door fris combinatievoetbal murw werd getikt ligt het accent bij momenten meer op het defensieve. De kunstenaars worden bij momenten werkers.

Spanje speelt in wezen zonder diepe spits, zonder specifieke vleugelaanvaller dan vindt iemand als Xavi minder afspeelmogelijkheden. Hij is omringd door twee defensieve middenvelders die hem naar voren jagen, voetballers die ook veel aan de bal willen zijn en hem in zekere zin ruimte ontnemen. Dat de strateeg alsnog Spanje naar de halve finale schoot is een balsem op de wonde.

Niet dat Xavi, de metronoom van de ploeg, zoveel op de voorgrond wil treden, het komt er voor hem op aan het spel snel te maken en rond zich ruimte te vinden en niet in zijn bewegingsvrijheid te worden geremd. Dat er bij de tien voetballers die tijdens dit EK de meeste voorzetten gaven zes Spanjaarden zijn, is ook veelzeggend.
Heel anders is het bij Portugal waar Cristiano Ronaldo bij wijze van spreken op drie posities speelt. Soms voetbalt hij echt in dienst van de ploeg en begint doorgaans aan een wedstrijd op zijn in de Portugese nationale ploeg vertrouwde linkerkant. Maar als de ballen niet komen gaat hij meer centraal voetballen. En als hij zich dan nog te weinig het spel betrokken voelt, zakt hij terug in het middenveld zakken en opereert als een echte nummer tien. Zo zorgde hij ervoor dat Portugal de halve finale haalde.

Portugal is Ronaldo, hij mag beslissen wat hij doet, bondscoach Paulo Bento wil er zich niet mee moeien. Zo vertelt hij dat open en bloot. Hij weet dat hij voor Ronaldo de rode loper moet uitrollen om hem tot maximaal rendement te drijven. Dat hem dat lukt, aanzien sommigen als zijn grootste prestatie. Want hoe moeizaam Ronaldo ook aan dit toernooi begon, op dit moment is hij wel de enige vedette die presteert. Een loodzwaar seizoen ten spijt.

Jacques Sys