Kiezen is steeds meer winnen: hoe België een wintersportland(je) geworden is

© Getty
Jonas Creteur
Jonas Creteur Sportredacteur bij Knack.

Dubbel goud voor broer/zus Stijn en Hanne Desmet op het EK shorttrack, na al eerder brons van Bart Swings op het EK allround. Mogelijk voegt kunstschaatsster Loena Hendrickx daar volgende week nog een Europese titel aan toe. De kroniek van aangekondigd Belgisch wintersportsucces die al op de jongste Winterspelen werd geschreven, en waarvan er nog vele hoofdstukken zullen volgen. Een analyse.

Loena Hendrickx: de eerste Belg (m/v) ooit die een medaille (brons) behaalde op een Grand Prix Final in het kunstschaatsen, in Turijn, en ook topfavoriete op het EK volgende week in Helsinki.

Evy Poppe: op haar pas achttiende de jongste Belgische vrouw die een medaille (zilver) veroverde op een Wereldbekermanche in het snowboarden, afgelopen december, op de Big Air in Edmonton.

Hanne Desmet: het voorbije weekend de eerste landgenote die goud behaalde op het EK shorttrack, op de 1000 meter, en ook zilver pakte op de 1500 meter. Nadat de Mechelse vorige winter als eerste Belgische shorttrackster olympisch brons had veroverd.

Stijn Desmet: pas de tweede Belg, na Wim De Deyne in 2009, die goud behaalde bij de mannen op het EK shorttrack, en daar nog een zilveren plak aan toevoegde. En samen met zus Hanne ook zilver op zak stak met de aflossingsploeg.

Bart Swings: vorig jaar olympisch kampioen op de massastart, begin dit jaar goed voor brons op het EK allround en in maart weer topfavoriet op de massastart van het WK afstanden, waar hij zijn trilogie (goud op EK, WK en Olympische Spelen) kan vervolledigen.

Stijn Desmet met zijn gouden medaille op het podium van het EK shorttrack, waar hij de titel pakte op de 1000 meter.
Keuze voor bepaalde sporten

Stuk voor stuk topprestaties die de voortzetting zijn van wat al tijdens de Winterspelen in Peking was gebleken: dat ondanks het gebrek aan een echte wintersportcultuur België een wintersportland(je) geworden is. Weliswaar gefocust op bepaalde sporten, en disciplines binnen die sporten.

Tom Coeckelberghs, afdelingshoofd Topsport bij Sport Vlaanderen, en ex-technisch directeur van Sneeuwsport Vlaanderen: ‘Het geld voor de wintersporten (6,41 procent op een totaalbudget van 20,4 miljoen euro in 2022, los van de individuele contracten voor atleten) investeren we hoofdzakelijk in snowboarden, kunstschaatsen en shorttrack.

‘In die sporten hebben we immers een olympische traditie. En vooral ook de infrastructuur. Met bijvoorbeeld vijf clubs die, ondanks het gebrek aan een olympische 400 meterbaan, wel shorttrack aanbieden op ijsbanen in Hasselt, Leuven, Deurne, Gent en Brugge. Of voor het snowboarden twee kunstmatige dryslopes met verstelbare hellingsgraden die vorig jaar in Genk werden geopend. Een uniek complex, van 4,3 miljoen euro, dat veel landen ons benijden.

‘Belangrijk voor de ontwikkeling van jongere snowboard(st)ers, zoals Evy Poppe, die we naar de wereldtop willen begeleiden. Met Sneeuwsport en Sport Vlaanderen hebben we dan ook gekozen om vooral te focussen op deze snowboarddisciplines, Big Air en slopestyle. Niet voor de snelheidsnummers, omdat we daar, bij gebrek aan langere, steile sneeuwpistes, niet op kunnen trainen.’

Maximale ondersteuning

‘Via allerhande sportkampen, ontwikkelingsprogramma’s, waar ook Evy uitkomt, is de basis en de instroom van jonge talenten in snowboarden, kunstschaatsen en shorttrack ook het grootst. En dus ook de kans op later medaillesucces.’

‘En als we dan wereldtoppers hebben, dan worden ze maximaal ondersteund, afhankelijk van hun specifiek noden. Zoals bij Bart Swings, met zijn coach Jelly Spruyt, en Loena Hendrickx met haar broer/coach Jorik en choreograaf Adam Solya.

‘En bij Hanne en haar broer Stijn Desmet bekostigen we de ijs- en coachingsuren zodat zij in Heerenveen met de Nederlandse shorttracktoppers kunnen trainen. Ontegensprekelijk een groot voordeel, zeker in een sport als shorttrack waar positionering zo belangrijk is.

‘Daarnaast steunen we ook het Belgische relayteam bij de mannen, dat in Hasselt traint. We betalen daarvoor Ingmar van Riel, een Nederlander die instaat voor dagelijkse coaching en begeleiding.’

Topachtpotentieel

Voor het bobsleeën is het budget wel teruggeschroefd, tot 0,37 procent. ‘Toen Sarah Aerts en An Vannieuwenhuyse na de Winterspelen in Peking stopten, waren er geen nieuwe talenten en projecten meer voorhanden. Voor het bobsleeën hebben we ook geen infrastructuur, zoals bij het kunstschaatsen, shorttrack en snowboarden. Bovendien is het materiaal bijzonder duur.’

Maar, benadrukt, Coeckelberghs: ‘Als er individuele atleten consistent topachtpotentieel op mondiaal niveau tonen, dan kunnen ze ook ondersteuning krijgen, zoals skeletoni Kim Meylemans. Daarom volgen we ook de evolutie van snelschaatsster Sandrine Tas nauwgezet op.’

‘Of het budget voor wintersporten kan stijgen, zal wel afhangen van het aantal programma’s dat naar die top acht op wereldvlak kunnen leiden. Goed zes procent van het totale budget van Sport Vlaanderen lijkt weinig, maar Sneeuwsport Vlaanderen en de Vlaamse Schaatsunie behoren tot de dertigtal federaties die topsportondersteuning krijgen. Die percentages zijn dus in verhouding tot het geheel.’

Loena Hendrickx behaalde als eerste Belgische een medaille op de Grand Prix Final in het kunstschaatsen, afgelopen december in Turijn.
Medaillesucces is maakbaar

Conclusie: ‘Het is een kwestie van het geld heel gericht in te zetten. In de eerste plaats op ambitieuze topsporters met talent, via ontwikkelings- en prestatieprogramma’s. En bij voorkeur in disciplines waar we traditie en infrastructuur hebben.

‘Zo kan je, ook in wintersporten, op termijn medailles ‘maken’, door jonge talenten te ontdekken en te begeleiden tot de top. Met Hanne, Stijn, Loena en Evy, en uiteraard ook Bart Swings, hebben die jongeren nu de perfecte, inspirerende rolmodellen. Voor zulke minder gemediatiseerde sporten is dat zeer belangrijk’, besluit Coeckelberghs.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content