De regering-De Croo besloot vorige week om de impact van de energiecrisis te verlichten met bijkomende steun. Daar zit ook een cheque bij voor de gezinnen die met stookolie verwarmen. Opmerkelijk, want de prijs van stookolie is lang niet zo sterk gestegen als de gas- en elektriciteitsprijs.
De federale regering introduceerde een nieuw en goedkoper basispakket energie voor de maanden november en december. Het komt neer op een tegemoetkoming van 135 euro per maand voor gas en 61 euro per maand voor elektriciteit. Afgerond gaat het de volgende twee maanden om 400 euro. Hoe het in januari en februari verder moet, is nog niet duidelijk. Bij dit alles hoort wel een inkomensvoorwaarde: alleenstaanden die een hoger jaarlijks netto belastbaar inkomen hebben dan 62.000 euro of koppels met meer dan 125.000 euro zullen via de belastingen een deel moeten teruggeven.
De regering besloot ook om de gezinnen die met stookolie verwarmen een cheque te geven van 300 euro. Eigenlijk wordt de bestaande cheque van 225 euro met 75 euro opgetrokken. Want voor de zomer werd al een premie gelanceerd voor wie zijn hoofdwoning verwarmde met stookolie. Die kwam er nadat de btw op gas werd verlaagd van 21 naar 6 procent ‘om de gezinnen die niet konden profiteren van de btw-verlaging te beschermen tegen de hoge energieprijzen’.
Wafelijzerpolitiek in crisistijd: waarom er een mazoutpremie moest komen.
Iedereen die tussen 15 november 2021 en 31 december 2022 zijn stookolietank bijvult, kan de mazoutpremie krijgen. Het is geen automatische korting op de factuur, u moet de terugbetaling achteraf met een kopie van de factuur aanvragen bij de overheid. Nergens was er sprake van een inkomensvoorwaarde, dus iedereen die zijn stookolietank vult, kan ervan profiteren, ongeacht het inkomen. De FOD Economie die de aanvragen afhandelt, wordt overstelpt. Er werd een speciale ‘Cel Verwarmingstoelagen’ opgericht, waar 35 personen voltijds al maanden de tot nu toe 400.000 aanvragen afhandelen. De mazoutcheque zorgt dus voor heel wat administratief werk en brengt dus extra kosten met zich mee.
Hoe evolueerden de gasprijs en stookolieprijs? Sinds januari 2020 (vóór corona) is de gasprijs verviervoudigd, in vergelijking met één jaar geleden kwam er 200 procent bij. De mazoutprijs noteerde in januari 2020 op hetzelfde niveau als in september 2021, maar sindsdien steeg de prijs met 60 procent. Terwijl de gasprijs dus het afgelopen jaar maal drie ging, steeg de stookolieprijs met iets meer dan de helft. Toch krijgen de gezinnen die hun woning met stookolie verwarmen een mazoutcheque. Zonder inkomensvoorwaarde.
Waarom keert de federale regering die mazoutcheque uit? In ons land verwarmen zo’n 1 miljoen gezinnen zich met stookolie. Maar de regionale verdeling is nogal ongelijk: volgens de recentste cijfers van het Belgische statistiekbureau Statbel gebruikt in Brussel 87 procent van de gezinnen aardgas als hoofdbron voor verwarming, in Vlaanderen 72 procent, in Wallonië 40 procent. In Wallonië verwarmt 40 procent zich met stookolie, in Vlaanderen 15 procent (en in alle regio’s heeft 6 procent van de gezinnen elektriciteit als hoofdbron voor verwarming).
De verlaging van het btw-tarief op gas en het goedkoper basispakket energie van de federale regering helpt dan ook heel wat Vlamingen en minder Walen. Dat is meteen de reden waarom er een mazoutpremie moest komen: het werd geëist door de Franstalige regeringspartijen, de PS op kop, ook al wordt dat niet gerechtvaardigd door de cijfers van de stijgende stookolieprijs. Het is wafelijzerpolitiek anno 2022: het is niet de bedoeling om het schaarse overheidsgeld nuttig te besteden om de impact van de energiecrisis te verlichten, wel om de achterban te plezieren en stemmen te kopen. Tot daar het energie- en crisisbeleid.
