‘Besparen op kinderen is niet sociaal en niet economisch’

‘Om het draagvlak voor solidariteit in stand te houden, is het zinvol dat wie bijdraagt zelf ook een stuk terugkrijgt. Selectieve maatregelen bouwen altijd drempels in’, schrijft Jeroen Sleurs van de Gezinsbond naar aanleiding van het debat over de kinderbijslag dat de afgelopen dagen weer oplaaide.

Het debat over de kinderbijslag is weer helemaal terug van nooit echt weggeweest. Niet alleen de politieke verschuivingen, maar ook de dalende koopkracht bij gezinnen zorgt ervoor dat velen het principe van kindergeld, nu vervat in het Groeipakket, onder het vergrootglas houden. Zo ook deze week Wim Van Lancker, een intelligent man en een uitstekend spreker met een geheel eigen visie op hoe de eventuele hervorming van de kinderbijslag er moet uitzien. Maar ik moest toch twee keer slikken toen hij stelde dat het budget van de kinderbijslag herverdeeld moet worden. Lees: (nog) een lager basisbedrag en hogere sociale toeslagen.

‘Voor mij hoeft die kinderbijslag niet, geef dat geld maar aan mensen die het wel echt nodig hebben’, kopten enkele vooraanstaande Vlamingen in De Morgen onlangs. Of zoals je tussen pot en pint wel eens hoort: ‘Waarom moet Marc Coucke kindergeld krijgen?’

Mensen als Marc Coucke zullen de kinderbijslag inderdaad niet nodig hebben om comfortabel te kunnen leven met hun gezin. Maar dat geldt ook voor veel andere zaken. Ze hebben het waarschijnlijk ook niet nodig dat het grootste deel van de onderwijs- en gezondheidskosten door de samenleving wordt gedragen. Of dat ze tegen betaalbare prijzen kunnen deelnemen aan allerlei gesubsidieerde vrijetijdsactiviteiten binnen cultuur, sport…

We zijn het als Gezinsbond eens met Wim Van Lancker dat de kinderbijslag een belangrijk instrument is in de strijd tegen kinderarmoede. En dus pleiten we ook voor hogere sociale toeslagen bovenop het basisbedrag voor wie het nodig heeft. Maar dat mag voor ons in geen geval ten koste gaan van de andere kinderen.

Om het draagvlak voor solidariteit in stand te houden, is het zinvol dat wie bijdraagt zelf ook een stuk terugkrijgt. Selectieve maatregelen bouwen altijd drempels in. Het gevaar dat gezinnen de boot zullen missen of door de mazen van het net van de informatieflux glippen, loert dus om de hoek wanneer er geen automatische toekenning van de steunmaatregelen is.

De kinderbijslag werd in het leven geroepen als financiële tussenkomst voor het hebben van kinderen. We hebben immers goed opgeleide, mentaal en fysiek gezonde kinderen en jongeren nodig. Al was het maar uit eigenbelang om later voor ons te zorgen als dokter, verpleger, vuilnisophaler, buschauffeur… Maar niet alleen de opleiding en gezondheidszorg, ook de opvoeding van kinderen en jongeren kost handenvol geld. Financieel word je als ouder niet rijker door kinderen te hebben.

Tot aan, en bij de overheveling van de kinderbijslag naar de regio’s, was de consensus dat het basisbedrag van het kindergeld ongeveer de helft moest dekken van de minimale (!) kost van gezinnen voor de opvoeding van kinderen. De laatste jaren bespaarde de regering echter verschillende keren op de indexering van het ‘Groeipakket’, zoals de kinderbijslag in Vlaanderen heet. Daardoor dekt het basisbedrag nog maar 45% van de minimumkost voor kinderen. Dat betekent concreet dat gezinnen dus minstens 200 euro per jaar en per kind extra betalen, bovenop alle andere kosten die ze zelf dragen. En ook de werkende middenklasse voelt dit.

Besparen op kinderen is écht niet oké. Niet gevoelsmatig en niet rationeel. Niet sociaal en niet economisch. Niet op korte termijn en niet op lange termijn. We roepen de Vlaamse regering nogmaals op om de besparingen ongedaan te maken en – zoals bijvoorbeeld in Brussel – net extra te investeren in de kinderbijslag door hem welvaartsvast te maken, snel werk te maken van leeftijdsbijslagen en hogere sociale toeslagen.

Voor een goed begrip: het is goed dat elektrische auto’s worden gestimuleerd in plaats van auto’s op fossiele brandstoffen. Maar wie een Tesla van meer dan 100.000 euro koopt – en dat is iedereen van harte gegund – die kan waarschijnlijk ook meer dan 0 euro jaarlijkse verkeersbelasting betalen. En zo zijn er ongetwijfeld nog voorbeelden.

Het is dus een kwestie van prioriteiten stellen. Hopelijk kan dat nog over beleidsdomeinen en partijgrenzen heen als het over kinderen gaat. Voor de Gezinsbond en voor heel wat Vlamingen staat het belang van kinderen in elk geval bovenaan.

Jeroen Sleurs is algemeen directeur van de Gezinsbond.