‘Alle ellende in Vlaanderen achter me laten: het lukt me niet’

Terwijl ik al een aantal dagen mijn hoofd breek over welk oord ik deze zomer zal opzoeken, hebt u misschien uit vliegschaamte gekozen voor een staycation. Meeuwen aan de Belgische kust in plaats van olifanten ten zuiden van de Afrikaanse Sahara dus.

Met zo’n staycation is niets mis, integendeel. Hij kan uw verbondenheid met de lokale omgeving versterken en uw ecologische voetafdruk kleiner maken. Maar ik pas ervoor. Corona heeft mijn plannen om de wereld rond te reizen doorkruist. Ik kijk er dus erg naar uit om die plannen nieuw leven in te blazen, en toch knaagt er iets in mij. Alle ellende in Vlaanderen achter me laten: het lukt me niet. De loeiharde realiteit dat voor kinderen die opgroeien in armoede haast elke zomer zo’n staycation is, breekt mijn hart. Voor hen geen zomer aan de kust, en al zeker geen zomer aan de Spaanse Costa. Een kind hoort in de zandbak te ravotten, met volle teugen te genieten van het leven, grenzen af te tasten alsof er geen consequenties bestaan.

Alle ellende in Vlaanderen achter me laten: het lukt me niet.

Maar voor kinderen in armoede is dat een verre droom. Zij helpen hun ouders, die niet weten of ze het einde van de maand halen met de huiselijke boekhouding en vertalen onbegrijpelijke brieven van de gerechtsdeurwaarder voor hen. Een marginaal gegeven is het allerminst. In Vlaanderen groeit een op de zeven kinderen in armoede op. In de mooiste stad van Vlaanderen (Antwerpen dus, voor alle duidelijkheid) zijn er dat zelfs drie op de tien.

In die problematiek staan de ouders vaak centraal: als zij maar werk vinden, dan is het probleem opgelost. De stem van het kind – het kind dat vaak opgroeit in een taalarme thuisomgeving – blijft ongehoord.

Ik herinner me nog hoe in mijn lagere school het fruit dat kinderen van thuis meebrachten door de leerlingen werd verzameld om het te verwerken tot een fruitsalade, zodat alle kinderen een gezonde maaltijd konden krijgen.

Aan het einde van het schooljaar hoop ik dat we als samenleving die kinderen niet uit het oog verliezen die op 1 september, zonder stukjes fruit of koekjes in hun brooddoos, hun nieuwe klasgenoten zullen vertellen over hun zoveelste staycation in mineur.

Een reis heb ik nog steeds niet kunnen boeken.