Worden wij een verloren generatie?

Als werkgevers niet meer gestimuleerd worden om jonge mensen aan te nemen, dan riskeren we een generatie te worden die zal schipperen tussen jobs.

De ministers van de federale en Vlaamse regering maken extra geld vrij om de jeugdwerkloosheid te bestrijden. Een hoopgevende gedachte voor een bijna afgestudeerde student Communicatiewetenschappen. Daar tegenover staat dat elk jaar slechts 200 beroepsjournalisten aan de slag kunnen en we met 2.000 afstuderen. Hoeveel nut heeft je diploma dan nog?

Wanneer je de jobaanbiedingen overloopt en alles aan de kant houdt dat in ruime zin verwant is met je opleiding, struikel je vooral over één blok: ervaring. Dat heb je als student nu eenmaal niet, ondanks de vele weekend- en vakantiejobs, het vrijwilligerswerk en de stages. Je probeert als student je CV zo uitgebreid mogelijk te maken om de kans op werk te vergroten, maar ondertussen zie je het grootste deel van je collega’s uit het vorige academiejaar thuis zitten of ergens aan een kassa belanden.

Er wordt vaak lacherig gedaan over de vele twintigers die na hun studies nog lang bij de ouders blijven wonen. Veel leeftijdsgenoten willen echter na jaren studeren op kosten van de ouders ook wel tonen dat die inspanning loont en ze in staat zijn op eigen benen te staan. Ik zou het mezelf het makkelijkst maken door thuis te blijven en lang te solliciteren naar die perfecte job. Maar dat is behoorlijk onbevredigend. Immers: de zoektocht naar een geschikte job kan erg lang aanslepen. Dat je er niet in slaagt een job te vinden, lijkt dan vooral een falen in datgene waar je jaren naartoe hebt gewerkt.

Wanneer beslis je dan de handdoek in de ring te gooien en toe te geven dat de arbeidsmarkt je niet wil? De meeste toekomstige journalisten zoeken de eerste maanden na afstuderen nog vol goede moed naar een job binnen de sector. Tot het moment dat echt elke job aan de verwachtingen voldoet. Zolang de rekeningen maar betaald raken. Als de overheid onvoldoende doet om jongeren aan het werk te krijgen, blijft er immers niet veel meer over dan te grijpen wat te grijpen valt. Niet thuis blijven, betekent elders gaan wonen. En dat kost geld. Geld dat je als jonge werkzoekende helemaal niet hebt. Hoe goed je ook je best deed om te sparen als student, je bijeengesprokkelde spaarcentjes zijn een peulenschil als de werkelijkheid met al zijn kosten en lasten komt aankloppen. Als net afgestudeerde denk je gaandeweg te leren kennen hoe het verder moet, maar zonder job ben je volledig geblokkeerd.

Op naar de fabriek of de kassa dan maar. Het is dan wel geen job naar mijn diploma, maar het is vaak de enige oplossing om boven water te blijven. Als de rekeningen kunnen betaald worden, ben je al een heel eind verder. Met wat financiële zekerheid kan je dan enthousiast blijven zoeken naar iets dat je verwachtingen beter invult. Het is vooral belangrijk de hoop niet te verliezen en niet al te gauw op te geven. Veel jongeren zijn bereid lange uren te werken en extra inspanningen te leveren, en dat zal ook broodnodig zijn. Het is dan hopen dat je de voeling met je opleiding niet verliest. En vooral: dat je je niet neerlegt bij je lot. Want dat lijkt een gevaarlijk gevolg van de hoge jeugdwerkloosheid: dat heel veel mensen nooit hun capaciteiten ten volle zullen ontplooien.

Uiteraard hoop ik als werkzoekende op een vast contract, maar het zullen waarschijnlijk interimjobs zijn die brood op de plank brengen. Op die manier krijg je wel iets meer ervaring op de werkvloer, maar helemaal niet de kans om je te ontwikkelen in de richting waarheen je wil. Als werkgevers niet meer gestimuleerd worden om jonge mensen aan te nemen, dan riskeren we een generatie te worden die zal schipperen tussen jobs. In mijn geval: een generatie die met moeite in staat zal zijn om zich journalist te noemen. De vaardigheden die je in je opleiding en stage krijgt zijn nuttig, maar het echt in de vingers krijgen doe je enkel op de werkvloer. Krijg je die kans niet, dan kan enkel je diploma nog bewijzen dat je effectief een gediplomeerd journalist bent.

Ergens blijf ik wel hoopvol. Als je echt bereid bent er heel hard voor te werken en gemotiveerd bent om je kwaliteiten te verbeteren, zal je op een bepaald moment wel de job vinden waarnaar je zoekt. Ook al duurt het dan even. Die ingesteldheid lijkt me van levensbelang. Zonder die gedachte moet je er als jonge werkzoekende al helemaal niet aan beginnen. Ik kan dan nog twee diploma’s voorleggen. Een kwart van de werkzoekende jongeren heeft dat geluk niet.