Wetenschap laat bejaarden met opzet struikelen om val te vermijden

© Thinkstock
Wided Bouchrika
Wided Bouchrika Freelancejournaliste

Amerikaanse onderzoekers laten bejaarden met opzet struikelen. Op die wel heel aparte manier willen ze vermijden dat de ouderen in de toekomst nog vallen.

In de Verenigde Staten zijn wetenschappers een vreemd onderzoek gestart waarbij ze ouderen met opzet laten vallen, zodat zij in de toekomst niet meer zouden … vallen.

Het experiment vormt een van vele technieken die onderzocht worden om vallen bij bejaarden te voorkomen. Dat is namelijk de voornaamste oorzaak van verwondingen bij ouderen. In de VS kosten valpartijen bij ouderen jaarlijks tot 30 miljard dollar, zo schrijft persagentschap Associated Press. Een zware val kan gauw ook leiden tot een zwakke gezondheid of invaliditeit.

Onbewust leren

Onderzoekers aan de Universiteit van Illinois in Chicago willen het probleem aanpakken. In het experiment maken ze gebruik van een loopband die mensen onverwacht laat struikelen. De wetenschappers hopen bij een positief resultaat zulke loopbanden in ziekenhuizen en dokterspraktijken te zien verschijnen om mensen te trainen.

Vorige studies naar het voorkomen van valpartijen, focusten op oefeningen die kracht en balans stimuleren. Daarbij werden bepaalde spieren getraind en werd de bewegingsvrijheid verbeterd. Het probleem met die aanpak is volgens Clive Pai – een fysiotherapeut die meewerkt aan het onderzoek – dat het tientallen oefensessies vergt om effectief te zijn, aldus AP.

Het nieuwe onderzoek focust op onbewust leren. De voorlopige resultaten tonen aan dat zoiets snel kan gaan. ‘Proefpersonen leren hier impliciet aan hoe ze een valpartij kunnen vermijden’, zegt Pai tegen AP. ‘We geven geen richtlijnen, ze worden niet gestuurd. Ze worden net op een natuurlijke manier gemotiveerd, omdat ze niet op de grond willen liggen.’

50 procent minder kans op valpartijen

Een voorstudie die in juni gepubliceerd werd, toonde aan dat 24 keer struikelen tijdens één wandelsessie, ouderen aanleerde zichzelf op te vangen bij een mogelijke val en tegelijk de kans verkleinde om buiten het labo te vallen, in het dagelijkse leven, tot 50 procent een jaar later.

In de komende vijf jaar zullen Pai en zijn team 300 proefpersonen het verder ontwikkelde loopbandsysteem laten uittesten. Bij de proeven krijgt de oudere sensoren op de armen en benen geplakt zodat bewegingen kunnen worden geanalyseerd. Daarnaast wordt de proefpersoon met een harnas aan een kabel gehangen zodat die rechtgehouden kan worden als het nodig blijkt. Dan begint de wandeling met onverwachte verschuivingen onder de voeten of versnellingen opdat de proefpersoon zou struikelen.

‘Niet op harde manier leren’

Het onderzoek naar de techniek is nog gaande, maar voorlopig investeert de Amerikaanse overheid vooral nog in de conventionele technieken. ‘Omdat ze niet willen dat ouderen het op zo’n harde manier moeten leren’, citeert AP Basil Eldadah van het Nationaal Instituut op het Verouderen.

Ouderen lopen meer risico op valpartijen door aan leeftijd gerelateerde spierzwakte, problemen met het zicht en neveneffecten van bepaalde medicatie.

AP raadt enkele conventionele methoden aan om valpartijen in de tussentijd te vermijden: oefeningen om spierkracht en evenwicht te versterken, nakijken of medicatie neveneffecten als duizeligheid of slaperigheid veroorzaakt, jaarlijks een oogtest doen en zorgen dat brilglazen de juiste sterkte hebben. Ook zorgen voor handvaten in bad en douche thuis en slechte verlichting vermijden, is belangrijk. Minder alcohol drinken, omdat het evenwicht erdoor wordt beïnvloed. Daarnaast is het beter om traag op te staan, omdat snel rechtspringen een daling van de bloeddruk veroorzaakt die kan leiden tot duizeligheid. Tot slot wordt het gebruik van een wandelstok aangeraden om meer stabiliteit te verzekeren.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content