Bioloog en Knack-journalist Dirk Draulans verbaast zich over het concept ‘welwillend seksisme’. Of hoe mensen het veel te moeilijk kunnen maken.
Welwillend seksisme, je moet er maar op komen. Het is de zoveelste term die uitgedokterd is door slimme koppen in de naweeën van de onverkwikkelijke #MeToo-toestanden. De zoveelste analyse die het de mensen nog moeilijker maakt dan het al is. Spontaneïteit, intuïtie, blind durven varen op een buikgevoel…? Het kan niet meer, het moet plaats ruimen voor eerst goed nadenken, dan beleefd vragen, vervolgens debatteren over de juridische consequenties en pas daarna eventueel samen naar bed.
Vooreerst een voor de hand liggende disclaimer: seksueel grensoverschrijdend gedrag en alle andere vormen van seksueel misbruik zijn uit den boze. Nu die formaliteit achter de rug is, kan ik me wagen aan mijn eigen interpretatie van dat ‘welwillend seksisme’, een term die onlangs gemunt werd in het wetenschappelijk vakblad Personality and Social Psychology Bulletin.
‘Welwillend seksisme’: Moet die deur nu open gehouden worden of niet?
Wat is welwillend seksisme? Dat is gemakkelijk uit te leggen: het betreft mannen die bijvoorbeeld de deur open houden voor vrouwen en die insisteren om de gezamenlijke etentjes te betalen. Mijn persoonlijke ervaring leert me dat veel vrouwen dat op prijs stellen. Zelfs dames die zich manifest als feministe presenteren, zouden het toch een afknapper gevonden hebben als ze mee hadden moeten betalen voor op zijn minst het eerste diner – laat staan dat zij de rekening voor hun neus geschoven hadden gekregen.
Wat heeft dat gedrag met seksisme te maken, zult u nu vragen – het was ook mijn eerste reflex. Wel, zeggen de auteurs van het artikel, het gebeurt misschien met de beste bedoelingen, maar vrouwen zouden er op een bepaalde manier toch als ondergeschikt, zwakker of minder competent door geportretteerd worden. Ik dacht altijd dat hoffelijkheid een kwestie van onder meer respect was, maar volgens sommige wetenschappers is dat niet het geval.
Helaas stelden de onderzoekers in hun studie ook vast dat vrouwen zulke mannen inderdaad wel durven te verdenken van een inherent dominante positionering ten opzichte van henzelf, maar anderzijds stellen ze dat welwillend seksisme wel op prijs: ze zouden het missen als het er niet meer zou zijn. Meer zelfs, zelfs expliciet feministische dames vonden welwillend seksistische mannen aantrekkelijker dan andere, vooral omdat ze ervan uitgaan dat zulke mannen ook meer zouden investeren in een relatie of een gezin.
Toen kwam ik op het punt dat ik me begon af te vragen: wat is het nu, is het nu goed of slecht, seksistisch of niet? Je voelde dat ook vrouwelijke wetenschappers worstelen met dat dilemma, want eentje kwam in het blad New Scientist op de proppen met de verklaring dat het een gevolg zou zijn van het feit dat vrouwen gemiddeld nog altijd minder verdienen dan mannen, dus wel een steuntje kunnen gebruiken, zelfs als het impliceert dat ze zich misschien wat inferieur gaan voelen. Oké, dat kan gelden voor de etentjes, maar het open houden van een deur…?
Een mannelijke wetenschapper die leek te lijden aan een vorm van manifestatiedrang, poneerde onomwonden dat welwillend seksisme kan bijdragen in het onderhouden van ‘patriarchale sociale structuren’ en het creëren van dilemma’s over ongelijkheid bij mannen die geloven in gelijkheid. Dus mannen zouden beter wat meer nadenken over de kwestie of ze al dan niet het diner zullen betalen of de deur open zullen houden. Helaas dreigen ze daardoor als minder aantrekkelijk geëvalueerd te worden door vrouwen. Of hoe iets vrij eenvoudigs en onschuldigs een probleem kan worden door er te hard over na te denken.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
