’s Werelds eerste hoofdtransplantatie: ‘Er zijn veel dingen erger dan de dood’

De medische wereld heeft een revolutionaire operatie in het vooruitzicht: de eerste transplantatie van een menselijk hoofd op een ander lichaam. Een Russische vrijwilliger heeft zich reeds aangediend voor de baanbrekende procedure die in 2017 vervolledigd moet worden.

Het gaat om de Russische Valery Spiridonov die lijdt aan de ziekte van Werdnig-Hoffman of spinale spieratrofie: een aandoening die spieren verdunt en leidt tot verlamming. Doorgaans leven patiënten niet langer dan 20 jaar. De 30-jarige Spiridonov houdt het op dat vlak al even vol, maar zijn ziekte wordt elk jaar erger. Om zijn leven te verlengen en tegelijk wetenschappelijk onderzoek te helpen, wil hij nu een hoofdtransplantatie ondergaan.

‘Kans op succes groter dan bij eerste man op de maan’

De eerste hoofdtransplantatie ooit, welteverstaan. ‘Ik ben erg geïnteresseerd in technologie en alles wat progressief is en mensenlevens op een positieve manier kan veranderen’, vertelde de computerwetenschapper aan Russia Today. ‘Dit is niet enkel een uitstekende kans voor mezelf, maar het zal tevens een wetenschappelijk basis creëren voor toekomstige generaties, wat de eigenlijke uitkomst van de operatie ook mag wezen.’

Een team van maar liefst 150 dokters en verplegers zal de operatie uitvoeren onder leiding van de gerenommeerde Italiaanse chirurg Sergio Canavero. Die vergelijkt de procedure met het verkennen van de ruimte.

‘Rusland stuurde Joeri Gagarin de ruimte in met een grote kans op overlijden. De Verenigde Staten stuurden Neil Armstrong naar de maan met evengoed een grote kans op overlijden. En de kans op succes is hier veel, veel beter’, verklaarde Canavero tegenover Russia Today.

HEAVEN

De medische procedure die door Canavero ‘HEAVEN’ genoemd wordt – een acroniem voor ‘head anastomosis venture‘ of ‘waagstuk van hoofdanastomose’ met anastomose voor het chirurgisch verbinden van twee structuren – zou in totaal tot 36 uur in beslag nemen en meer dan elf miljoen dollar (ongeveer 10,4 miljoen euro) kosten.

Het brein van de patiënt zal worden afgekoeld tot 10 à 15 graden Celsius om op die manier de tijd te rekken gedurende wanneer cellen zonder zuurstof kunnen overleven. Spiridonovs hoofd zal gehecht worden aan een lichaam afkomstig van een hersendode maar gezonde donor. Met een extreem scherpe scalpel zal door het ruggenmerg gesneden worden en met speciale biologische lijm zullen hoofd en lichaam aan elkaar worden vastgemaakt.

Na de operatie zal de patiënt gedurende drie tot vier weken in een kunstmatige coma worden gehouden om welke beweging dan ook te voorkomen. Spirodonov zal ook afweeronderdrukkende medicijnen toegediend krijgen om te verhinderen dat het lichaam het nieuwe hoofd zou afstoten.

De medische wetenschap heeft volgens Russia Today een lange weg afgelegd om de operatie ook maar te overwegen: de eerste succesvolle transplantatie bij een persoon dateert van 1905 toen een Oostenrijkse chirurg iemands hoornvlies verving. In 1967 kreeg een patiënt in Zuid-Afrika een nieuw hart. Maar het kan ook over ledematen gaan: in 1998 kreeg een man in Frankrijk een nieuwe rechterhand. Vijf jaar geleden onderging een Spaanse man tijdens een andere baanbrekende procedure een volledige gezichtstransplantatie.

‘Ik zou niemand de toestemming geven’

Hoewel de chirurgische ingreep een belangrijke doorbraak kan zijn voor de wetenschappers, zijn ook veel medici ertegen gekant. Sommige dokters geloven dat er te veel risico’s verbonden zijn aan de lange, ingewikkelde en gevaarlijke procedure. Dat schrijft Business Insider. Ook al zou de operatie succesvol verlopen, de patiënt zou in zo’n staat kunnen verkeren dat bewegen, ademen of op eender welke andere manier communiceren als hij pijn ervaart, onmogelijk blijken.

Dokter Hunt Batjer van de Amerikaanse Vereniging voor Neurologische Chirurgen vertelde CNN, dat hij niemand de operatie toewenste. ‘Ik zou niemand de toestemming geven dat met mij te doen en ik zou het zelf niemand toewensen. Er zijn veel dingen erger dan de dood’, citeert Business Insider.

Zich bewust van de risico’s, wil Spiridonov toch met de plannen doorgaan. ‘Omdat het in de toekomst duizenden mensen zal helpen, die zich in een nog slechtere situatie dan mezelf bevinden.’ (WB)