Vlaamse wetenschappers hebben zowel de historiek van aids als de strijd tegen ziekte in een nieuw licht gesteld.
In 1987 werd de drie jaar eerder overleden Canadese steward Gaëtan Dugas gelabeld als ‘patiënt zero’: de patiënt die op zijn eentje verantwoordelijk was voor de aidsepidemie in de Verenigde Staten. Als reizende homoseksuele man met een liederlijke levensstijl zou hij, hoewel hij wist dat hij ziek was, het aidsvirus doelbewust massaal verspreid hebben. Nieuw genetisch onderzoek, onder meer van het virus dat Dugas velde, heeft hem van die aantijging vrijgepleit. Viroloog Philippe Lemey van de KU Leuven meldt met een aantal collega’s in Nature dat de ziekte al rond 1970 in de VS aankwam – in New York, meer bepaald. Ze had haar oorsprong in de Caraïben, waar ze vanuit Afrika was binnengebracht.
De Canadees Gaëtan Dugas zou het aidsvirus doelbewust massaal verspreid hebben, klonk het in 1987. Dat klopt niet
Aids is ondertussen een chronische ziekte geworden, die met zware medicatie onder controle kan worden gehouden. Maar de strijd is nog niet gestreden. Medisch microbioloog Bruno Verhasselt van het UZ Gent en zijn collega’s melden in Cell Reports en Scientific Reports dat de T-cellen uit onze afweer zich door middel van een ‘aangeboren’ respons tegen het aidsvirus kunnen verdedigen. Dat druist in tegen de gangbare visie dat T-cellen de aanwezigheid van het virus niet eens opmerken.
De T-cellen kunnen verdedigers (interferonen) produceren als reactie op bepaalde eiwitten van het virus – andere viruseiwitten proberen die afweerreactie lam te leggen. Aids kan dodelijk worden omdat het virus zo massaal afweercellen infecteert dat ons afweersysteem niet meer kan functioneren. Slachtoffers sterven niet aan het virus zelf, maar doordat ze zich gaandeweg niet meer tegen infectieziekten kunnen verweren. Het inzicht van Verhasselt en co. kan de behandeling van aids nog efficiënter maken.
In EBioMedicine hadden moleculair viroloog Zeger Debyser van de KU Leuven en zijn collega’s eerder al aangetoond dat de vermenigvuldiging van het aidsvirus kan worden gestopt door een behandeling met eiwitten die de ‘enterhaken’ blokkeren – met die haken wurmt het virus zich in het genetisch materiaal van een slachtoffercel. Het blijft dus wel aanwezig, maar plant zich niet meer voort. Als de resultaten bevestigd worden in proeven met mensen, zouden patiënten in de toekomst niet meer hun leven lang zware medicatie moeten nemen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
