‘Een kathedraal van een eindwerk’. Dat is de mening van Jörgen Oosterwaal, Knack-hoofdredacteur en juryvoorzitter van de Vlaamse Scriptieprijs, over de winnaar.
De interieurarchitecte Paulien Smets is de winnaar van de Vlaamse Scriptieprijs. Smets kreeg de prestigieuze titel en bijhorende geldsom van 2.500 euro voor haar studie naar de scenografische mogelijkheden van ruïnes. Met de prijs zet Scriptie vzw het eindwerk van aanstormend wetenschappelijk talent in de kijker.
Smets ging in haar scriptie op zoek naar de schoonheid van verval: “mensen verzetten zich meestal tegen verval en tegen de dood. Toch voelen we ons er vaak ook toe aangetrokken. Ik wilde een antwoord formuleren op de vraag hoe verval acceptabel kan worden en mensen kan aanspreken.”
De alumna van de voormalige Provinciale Hogeschool Limburg ging op zoek naar een nieuwe invulling voor de ruïne van de oude jeneverstokerij Claes in Kuringen, die ze in haar scriptie omvormt tot een fictief kunstencentrum. “We leven in een snelle en consumerende maatschappij waarin wat oud en vervallen lijkt quasi onmiddellijk wordt afgeschreven.” stelt Smets. “De ruïne is hier een voorbeeld van. Ze wordt vergeten of afgebroken om plaats te maken voor een nieuw gegeven. Ik vond het zonde om zo’n krachtige, doorleefde gebouwen af te breken. Dat ze oud en deels verwoest zijn geeft ze net karakter.”
Oude spullen, nieuwe verhalen
Oude spullen zijn voor Smets dragers van nieuwe verhalen. Met haar betoog over de schoonheid van het vergankelijke en de poëzie van de gerimpelde huid wist ze de jury alvast te beroeren en te overtuigen. “De scriptie van Paulien Smets is niet alleen een concreet architectonisch plan, maar ook een metafoor voor het leven – terwijl ze uittekent hoe een oude jeneverstokerij te verbouwen, leert ze ons ook, via ommetjes langs Plato, Jacques Lacan en Sidi Larki Cherkaoui, hoe om te gaan met eindigheid en verval. Bovendien is haar scriptie een literair pareltje: matuur, melancholisch en magisch. Een kathedraal van een eindwerk.” aldus juryvoorzitter Jörgen Oosterwaal, hoofdredacteur van Knack.
Smets ontving de prijs, een oorkonde en een geldsom van €2.500, met felicitaties van minister van Innovatie en Wetenschapsbeleid Ingrid Lieten. “Laureate Paulien Smets is er met haar scriptie in geslaagd ons te doen stilstaan bij iets wat ons allen raakt, maar waar we vaak moedwillig aan voorbij snellen: wat moeten we met het onvermijdelijke verval? Wetenschap is meer dan innovatieve doorbraken. Wetenschap moet ook de samenleving aanzetten tot een inhoudelijk debat, tot zelfreflectie. Ook over dat wat we liever niet zien. Een initiatief als de Vlaamse Scriptieprijs schenkt jongeren zoals Paulien een verdiend forum om hun onderzoek aan de samenleving bekend te maken“, aldus minister Ingrid Lieten.
Naast het werk van Smets werden nog drie scripties bekroond. Ken Vanherpen won de Agoriaprijs, de deelprijs voor technologisch onderzoek, dankzij de methode die hij ontwikkelde om op basis van voertuigsensoren defecten in het wegdek op te sporen. Caroline Eykens kaapte de Eos-prijs voor exact-wetenschappelijk onderzoek weg met haar studie naar de behandeling van ALS. De Klasseprijs voor de beste onderwijsscriptie ging naar historicus Sander Verwerft die de Theresiaanse schoolhervormingen, de eerste grote schoolhervorming aan het eind van de 18e eeuw, onder de loep nam. (TE)
