Gevaarlijke passage door de Melkweg: roeide donkere materie dinosauriërs uit?

© Reuters
Wided Bouchrika
Wided Bouchrika Freelancejournaliste

Elke 250 miljoen jaar vervolledigen onze zon en haar omringende planeten een tour van de Melkweg. Geen onschuldige reis, zo blijkt: wetenschappers ontwaren een verband tussen enorme extincties als die van de dinosauriërs en onze passage door de galactische schijf. Net nu bevindt de aarde zich in de gevaarzone.

Decennialang al onderzoeken wetenschappers vreemde patronen in het fossielenbestand op aarde. Zij kwamen tot de vreemde constatatie dat om de 26 à 30 miljoen jaar het aantal extincties door inslagen en geothermische activiteit lijkt te versnellen.

Synchroon met extinctie dinosauriërs

En dat fenomeen van plotse catastrofale verliezen in biodiversiteit, lijkt samen te hangen met de passage van onze zon en haar entourage van planeten door de Melkweg. De reis doorheen de galactische schijf – zoals de Melkweg van opzij gezien op een schotel lijkt, met een centrale verdikking – met een diameter van 100.000 tot 120.000 lichtjaren duurt wel zo’n 250 miljoen jaar.

Een wijdverspreide theorie gaf al aan dat de getijdekracht van de galactische schijf de kometen van de Oortwolk – een wolk van komeetachtige objecten aan de uiterste rand van het zonnestelsel – kan omleiden: zo vallen ze naar binnen, richting de zon. En dat kan meteen verklaren waarom het aantal dodelijke impacts toeneemt. Die periodieke bombardementen lijken bovendien synchroon met grote uitroeiingen, zoals die van de dinosauriërs 66 miljoen jaar geleden, geeft Vice.com aan.

Donkere materie en getijdekracht

Een nieuwe studie gepubliceerd in de Monthly Notices of the Royal Astronomical Society geeft nu een mogelijke oorzaak voor het verstoren van de Oortwolk en de daaruit volgende cyclische destructie van het leven op aarde: donkere materie.

De mysterieuze subatomische materie maakt 22 procent van de massa van het universum uit. En toch kunnen we het niet met optische middelen detecteren. De observatie gebeurt louter via zwaartekrachteffecten die de hypothetische materie teweegbrengt.

De donkere materie verscherpt de getijdekrachten van de galactische schijf. Zo verstoren zowel de donkere als de zichtbare materie van de Melkweg de zwaartekracht van de Oortwolk, zegt auteur van de studie en bioloog aan de Universiteit van New York, Michael Rampino, tegen Vice.com. Het gevolg daarvan is dus bekend.

Waarom geothermische activiteit?

Maar hoewel dat alvast de toename van inslagen verklaart wanneer de aarde door de galactische schijf beweegt, is het nog niet helemaal duidelijk waarom om de 30 miljoen jaar ook een verhoogde geothermische activiteit voorkomt.

Ook daar speelt donkere materie een rol. ‘Partikels van donkere materie kunnen zonder probleem in de aarde komen, omdat ze slechts zwak interageren met gewone materie’, legt Rampino nog uit aan de nieuwssite. ‘Maar als de donkere materie door de zwaartekracht gevangen raakt, verliest het energie en valt het naar het centrum van onze planeet.’

Zo krijgen de partikels een hogere concentratie en gaan ze elkaar vernietigen, meent Rampino. Dat proces creëert een extra hittebron die veranderingen teweeg kan brengen in de circulatie van de kern van de aarde. ‘Zo kunnen pluimen van hete steen opstijgen uit de kern’, aldus de bioloog tegen Vice.com. En laat dat proces nu voornamelijk voorkomen tijdens de passage van de aarde door de schijf.

Kosmische gevaarzone

Wanneer onze planeet dan nog eens door die kosmische gevaarzone zal bewegen? Wel, dat gebeurt op dit eigenste moment. ‘De laatste keer dat we ons in het midden van de schijf bevonden, was slechts drie miljoen jaar geleden, dus eigenlijk bevinden we ons daar nu’, aldus Rampino nog op de nieuwssite. ‘Verschillende wetenschappers vermoeden dat we ons nu in een komeetregen bevinden.’

Maar voordat gegronde paniek kan uitbreken, moeten wetenschappers meer bewijs verzamelen om de vermoede correlatie te staven. Rampino: ‘We moeten meer kraters van inslagen ontdekken en accuraat dateren om na te gaan of die impacts werkelijk de veronderstelde cycli volgen.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content