In maart kreeg de onafhankelijke Marokkaanse journalist Omar Radi een gevangenisstraf voor ‘verkrachting’ en ‘spionage’. Het journalistencollectief Forbidden Stories, dat eerder al onthulde dat Radi’s gsm besmet was met Pegasus-spyware, zette Radi’s onderzoek naar onteigeningen van tribale gebieden in Marokko voort. Wat blijkt? Naaste medewerkers van de Marokkaanse koning werden er rijk van.
‘Het bos werd met de grond gelijkgemaakt en vervangen door een golfbaan en een privéstrand. Dat is landroof.’ Enkele dagen nadat Omar Radi eind 2019 op de radio vertelde over zijn onderzoek naar de onteigening van tribale gebieden in Marokko, werd de journalist gearresteerd. De officiële reden daarvoor was een kritische tweet van Radi over een lokale rechter. Een week later werd Radi op borgtocht vrijgelaten. Maar dat was nog maar het begin van zijn (juridische) problemen.
Verkrachting en spionage
De telefoon van Radi, die naam maakte met onderzoek naar allerhande duistere zaken in Marokko, bleek geïnfecteerd met de krachtige Pegasus-spionagesoftware – al heeft Marokko steeds ontkend dat het Pegasus gebruikt. Bovendien kreeg hij het aan de stok met de Marokkaanse justitie, die hem vervolgde voor twee zaken. Een voormalige collega had Radi beschuldigd van verkrachting tijdens een feestje in de zomer van 2020 (Radi zei dat de seks met toestemming gebeurde). En daarnaast werd Radi voorgeworpen dat hij Nederlandse spionnen had ontmoet.
Op 3 maart 2022 veroordeelde het hof van beroep Radi voor beide samengevoegde cases tot een gevangenisstraf van zes jaar. Maar volgens de ngo Human Rights Watch zijn de ‘spionagebeschuldigingen nergens op gebaseerd’ en moeten de ‘beschuldigingen van verkrachting in een eerlijk proces onderzocht worden’.
Volgens de ngo Human Rights Watch zijn de ‘spionagebeschuldigingen nergens op gebaseerd’.
Luxeresort
Het journalistencollectief Forbidden Stories, waar Knack regelmatig mee samenwerkt, besliste om het onderzoek op te pikken waar Radi op broedde voor zijn problemen met de Marokkaanse justitie begonnen. Vandaag publiceert Forbidden Stories de resultaten. Knack vat hieronder de belangrijkste bevindingen samen. Het volledige onderzoek kunt u in detail lezen op de site van Forbidden Stories.
In 2019 werkte Radi aan een dossier over landonteigeningen op dertig kilometer van Rabat, waar de Ouled Sbita-stam plaats moest ruimen voor Beach of Nations, een luxueus vastgoedproject met een zoo, een strand, duizenden residenties, hotels en restaurants.
Al in 2007 werden tribale leiders hierover voor het eerst benaderd door het bedrijf Addoha. Een lid van de entourage van koning Mohammed VI was toen directeur van Addoha.
‘Speciale behandeling’
De tribale gebieden in kwestie waren eigendom van het ministerie van Binnenlandse Zaken en mochten gebruikt worden door de Ouled Sbita-stam. Volgens een koloniale wet mogen ze enkel verkocht worden voor openbaar nut, zoals voor de bouw van scholen, wegen en openbare gebouwen. Toch kon het privébedrijf Addoha de gronden in kwestie verwerven. Dat ging als volgt.
Volgens een officieel document waar Radi op werkte, verkocht het ministerie van Binnenlandse Zaken 335 hectare grond aan een Marokkaanse overheidsinstelling, het zogenoemde Caisse de Dépôt et de Gestion (CDG). Diezelfde dag nog ging de eigendom over van CDG naar het bedrijf Addoha, dat het bedrag van de verkoop al had voorgeschoten. Volgens een bron van Forbidden Stories bij het Marokkaanse ministerie van Financiën is op die manier de wet omzeild. En dat is nog niet alles.
Handel met voorkennis
Forbidden Stories achterhaalde ook dat het Beach of Nations-project hoogstwaarschijnlijk gelinkt is aan handel met voorkennis. In de periode net voordat het project in 2010 officieel aan de pers werd voorgesteld, was de waarde van het bedrijf Addoha op de beurs geëxplodeerd. Wisten sommige investeerders misschien dat er een lucratief project aan stond te komen?
CDVM, de toezichthouder van de Marokkaanse beurs, voerde een onderzoek naar de kwestie, maar dat werd zonder gevolg afgesloten. Volgens de Marokkaanse Rekenkamer had het CDVM-onderzoek een ‘speciale behandeling’ genoten en waren vijf personen verdacht van handel met voorkennis. Een van hen had liefst 20 miljoen euro opgestreken.
Forbidden Stories contacteerde Addoha, CDG en CDVM in het kader van wederhoor maar ontving geen reactie. Omar Radi heeft inmiddels twee van de zes jaar gevangenisstraf achter de rug. Hij heeft cassatieberoep aangetekend.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
