‘Waarom oefent een land dat zo ondoordringbaar is als Japan zulke aantrekking uit?’

Is mijn generatie getroffen door een vorm van neo-oriëntalisme?

Ik ben een gaijin. Gai betekent ‘buiten’, jin betekent ‘persoon’. Ik ben dus een ‘buitenpersoon’. Ik heb altijd wel geweten dat ik een gaijin was. Maar toen ik vorig jaar voor de eerste keer naar Japan reisde, besefte ik pas hoezeer ik een gaijin was.

Gaijin is het Japanse woord voor niet-Japanners, meer bepaald voor niet-Aziatische niet-Japanners. Er bestaat heel wat discussie omtrent de term en zijn wel of niet pejoratieve/beledigende connotatie, maar de wellevendheid van de doorsnee Japanner zal het beletten dat een gaijin zich ooit slecht zou voelen een gaijin te zijn. Nog nooit heeft een land mij op zo’n vriendelijke wijze duidelijk gemaakt dat ik er niet thuishoorde, waardoor ik er me net heel erg thuis voelde.

Waarom oefent een land dat zo ondoordringbaar is als Japan zulke aantrekking uit?

Met mijn 188 centimeter verschil ik qua gestalte nogal met de doorsnee Japanse man (gemiddeld 172 cm) en Japanse vrouw (gemiddeld 158 cm). Deurstijlen, de afstand tussen traptreden en de beenruimte aan de toog van een izakaya herinnerden mij er continu aan dat de ruimtes in dit land niet voor mij ontworpen waren. En toch voelde ik er me thuis. Hoewel ik een gaijin ben en de woorden op mijn Google Translate nog minder steek bleken te houden dan de karakters op de menukaart van eerder genoemde izakaya. Ik voelde me thuis, hoewel de frase ‘ gomennasai‘ (‘het spijt me/mijn excuses’) als een mantra uit mijn mond weerklonk bij elke overtreding van een ongeschreven gedragsregel die een gaijin niet kan kennen, maar toch zou moeten kennen. Toch voelde ik me thuis.

Mijn fascinatie met Nippon is intens (ja, ik schrijf ‘ Nippon‘, want ‘Japan’ is een exoniem en mijn fascinatie is nogal intens). Net als veel van mijn generatiegenoten wacht ik vol ongeduld op het nieuwe seizoen van de anime Shingeki no Kyojin ( Attack on Titan), zijn de dikke buitenlijnen in de manga’s van Osama Tezuka mij even vertrouwd als het kapsel van Jommeke en droom ik ervan bento boxes klaar te maken voor mijn toekomstige ongeboren kinderen als brooddoos. Is mijn generatie getroffen door een vorm van neo-oriëntalisme? Waarom oefent een land dat zo ondoordringbaar is zulke aantrekking uit?

Een ‘buitenpersoon’ zijn, impliceert dat er een ‘binnen’ bestaat. Overal ter wereld kun je een gaijin zijn, maar in Japan is het tenminste duidelijk. Daarom klinkt het elektrisch zoemen van de cicaden mij even vertrouwd als het tjirpen van de krekels in de heide.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content