De Verenigde Staten leggen druk op België om SWIFT, de internationale organisatie met hoofdkwartier in Terhulpen die zo’n 80 tot 90 procent van het internationale financiëleberichtenverkeer regelt, te verplichten de verbindingen met Iran door te knippen.
SWIFT – voluit: Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication – is het bindmiddel van het internationale bankensysteem. Naar schatting regelt SWIFT dagelijks internationale financiële transacties voor een totaal van zo’n 6000 miljard dollar. Duizenden bedrijven en financiële instellingen zijn op het SWIFT-netwerk aangesloten.
Machtige lobbygroep
In de Verenigde Staten heeft de bankcommissie van de senaat onlangs een amendement aangenomen dat SWIFT wil verplichten de transacties en communicatie met Iran stop te zetten. De senatoren keurden het amendement goed onder druk van de machtige lobbygroep United against nuclear Iran, gefinancierd vanuit de VS en Israël. Alle SWIFT-bestuurders en de gouverneurs van Europese centrale banken kregen een brief van de drukkingsgroep waarin wordt gedreigd met juridische stappen indien Iran met nucleaire wapens zou uitpakken.
Met het doorknippen van de verbindingen tussen SWIFT en Iran willen de Verenigde Staten een einde maken aan het Iraanse nucleaire programma, waarvan in het Westen wordt aangenomen dat het zal leiden tot de aanmaak van atoomwapen.
Om te voorkomen dat SWIFT, met internationaal hoofdkwartier in Terhulpen nabij Brussel, deze maatregel naast zich neer zou leggen zet de Amerikaanse diplomatie nu zware druk op België en op de Europese Unie om SWIFT te verplichten de banden met Iran door te knippen. Ruim 40 Iraanse banken maken gebruik van het SWIFT-netwerk. Die banken isoleren kan een fatale klap toebrengen aan het financiële verkeer in Iran.
Gevaarlijke ingreep
Volgens specialisten is het bruusk stopzetten van de SWIFT-communicatie met Iran een gevaarlijke ingreep die de olieprijzen naar nieuwe hoogten kan jagen. En dat is het laatste wat de nu al kwakkelende wereldeconomie kan gebruiken.
Terwijl de Belgische diplomatie heel voorzichtig reageert, is de Europese hoge vertegenwoordiger Catherine Ashton voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid wel geneigd de Amerikaanse eis in te willigen. Wat dan weer voor oplopende wrevel zorgt binnen de Europese Commissie.
De spanning tussen de VS, Israël en Iran heeft al geleid tot een verhoogde activiteit van de Amerikaanse marine in de Straat van Hormoez, de toegang tot de Perzische Golf, waarlangs dagelijks 20 procent van de globale olieconsumptie passeert.
Geopolitieke machtsstrijd
De poging om het SWIFT-verkeer met Iran door te knippen betekent een nieuwe fase in de geopolitieke machtsstrijd die aan de gang is. Daarom ook wijzen sommige diensten met enige nadruk op het feit dat Iran nog altijd één van de financiers is van het internationale terrorisme.
In 2006 geraakt uitgerekend SWIFT al gemoeid met de Amerikaanse strijd tegen het internationale terrorisme. Want toen raakte bekend dat de Amerikaanse schatkist en de inlichtingendienst CIA inzage hadden in alle SWIFT-transacties.
Rik van Cauwelaert
