Nadat er een paar dagen terug nog een doorbraak op til leek, gaan de onderhandelingen over de ‘fiscal cliff’ in de VS weer nergens meer heen. Een begrotingscrisis dreigt.
Eerder deze week zag het ernaar uit dat een akkoord binnen handbereik lag. President Barack Obama bood de Republikeinen een verlenging van de grootscheepse belastingverlaging die George W. Bush doorvoerde voor alle inkomens van 400.000 dollar of minder bruto per jaar (een toegave, want eerst had Obama die grens op 250.000 dollar gelegd). Tegelijkertijd zou er bespaard worden op allerlei uitkeringen.
Een deal moet er in principe ten laatste zijn op 31 december. Anders gaat de VS over de zogenaamde ‘fiscal cliff’ (zeg maar de ‘begrotingsafgrond’). Dat is een verzamelnaam voor een reeks draconische besparingen en belastingverhogingen die op 1 januari automatisch van kracht worden als Obama en het Congres tegen die tijd niks beters verzinnen.
Economen zijn het erover eens dat de 700 miljard dollar die op die manier uit de Amerikaanse economie gezogen dreigt te worden voor een nieuwe recessie zou zorgen. En die kan uitwaaieren naar de rest van de wereld.
Instinker
“Neem het aanbod aan”, pleitte Obama woensdag in het Witte Huis. Hij verdenkt de Republikeinen ervan dat ze dwars liggen uit persoonlijke antipathie voor hem. “Op een bepaald moment moeten ze ophouden met aan mij denken, en denken aan wat best is voor hun kiezers en voor het land.”
John Boehner, de Republikeinse voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, lanceerde deze week zijn ‘plan B’: het verlengen van de beklastingsverlagingen uit de tijd van George W. Bush voor iedereen die minder dan een miljoen dollar bruto per jaar verdient.
Dat plan B is echter minstens even veel een instinker als een ernstig initiatief. Dat gaf Boehner zelf aan in een korte reactie op Obama’s persconferentie. Obama moet nu beslissen, driegde Boehner. Hij “kan de Democraten in de senaat oproepen om dit goed te keuren of hij kan verantwoordelijk zijn voor de grootste belastingverhoging in de geschiedenis van de VS.”
Obama gaf aan dat hij zijn veto zou gebruiken in het onwaarschijnlijke geval dat het parlement het Republikeinse plan B zou goedkeuren. Aangezien Boehners wettekst er ook voor zou zorgen dat twee miljoen werklozen hun uitkering verliezen, is het voor de Democraten niet te verteren. Zij controleren de Senaat, dus is Boehners plan bij voorbaat al zo goed als dood.
Economie in gevaar
Hoewel de deadline nadert, houdt Obama vol dat de kloof tussen beide partijen overbrugbaar is. “Wat ons scheidt, is niet meer dan een paar honderd miljard dollar”, zei hij. “Het heeft geen zin om onze economie in gevaar te brengen omdat we dat niet kunnen overbruggen.”
Waar het nu heen moet, is onduidelijk. Boehner en Obama hebben elkaar niet meer gesproken sinds maandag. Het Huis van Afgevaardigden, waar de Republikeinen in de meerderheid zijn, weigert een voorstel van de Senaat te behandelen om de belastingverlagingen onmiddellijk te verlengen voor gezinnen die 250.000 dollar of minder bruto verdienen.
Gebeurt er niets, dan zien Amerikaanse middenklassers hun belastingbrief voor 2013 aandikken met een paar duizend dollar.
“Tot een paar dagen gelende stonden de Republikeinen in een positie waarin ze konden zeggen dat ze een faire deal hadden gekregen”, zei Obama. “Waarom ze die niet aangenomen hebben, is een raadsel.” (TV)
