VS: hoe een plattelandspizzeria het landelijk debat over homo-discriminatie beïnvloedt

Toen de gouverneur van de Amerikaanse staat Indiana vorige week een wet op religieuze vrijheid ondertekende, benadrukte hij dat de wet geen discriminatie zou toelaten. Een christelijke pizzeria uit een plaatsje met goed 2.000 inwoners heeft nu aangekondigd geen pizza’s te zullen verkopen voor homobruiloften.

Een journalist van het lokale tv-nieuws ABC57 werd uitgestuurd om reacties op de Religious Freedom Restoration Act in te winnen. Deze wet die, zoals de naam het aangeeft, religieuze vrijheid in ere wil herstellen, werd vorige week door gouverneur Mike Pence ondertekend en heeft sindsdien tot nationale controverse geleid. Vele bedrijven en privépersonen zien de wet als een vrijbrief voor ondernemers die willen discrimineren bij aanwervingen en die ook klanten willen kunnen weigeren. Onder meer Apple-baas Tim Cook protesteerde tegen de potentieel discriminerende wetgeving. Grootdistributeur Wal-Mart toonde zich afwijzend. Een organisatie die jaarlijks een grote gaming-conferentie organiseert, met 40.000 bezoekers, zei te overwegen om naar een andere locatie op zoek te gaan. Er gaan zelfs stemmen op om de veelbekeken finale van de universitaire basketkampioenschappen, die dit jaar in Indiana doorgaan, elders te organiseren.

Beboete bakkers

Pence verklaarde na de ondertekening dat hij gelovigen, die zich volgens hem vaak ongemakkelijk en zelfs vervolgd voelen in een snel veranderende wereld, de indruk wou geven dat ze hun religieuze vrijheden naar geweten volop konden uitoefenen. De wet zou volgens hem geen discriminatie brengen. Ze zou het evenwicht herstellen, zei hij nog.

Volgens juristen die de wet steunen bekrachtigt ze gewoon de vrijheid van religie. Juristen die zich tegen de wet uitspreken, vinden het toch wel een hele stap om die vrijheid van religie niet alleen toe te kennen aan individuen en kerken maar ook aan bedrijven.

De gouverneur bleek enkele dagen na ondertekening al wat minder zeker van zijn zaak. Hij was duidelijk van zijn à propos door de vele negatieve reacties en kondigde aan dat er tegen eind deze week garanties tegen discriminatie in de wet zouden ingeschreven worden, zonder dat hij de wet ten gronde wil intrekken.

Eerder dit jaar werden christelijke bakkers uit de staat Oregon veroordeeld omdat ze weigerden de bruidstaart te leveren voor een homohuwelijk. In New Mexico loopt een proces tegen een fotograaf die weigerde foto’s te maken van een homobruiloft. In de staat Michigan heeft een christen geweigerd het kind van een lesbisch stel in haar dagverblijf op te vangen.

Bruiloftpizza

Maar geen van die betwistingen had zich in Indiana voorgedaan. De journalist van ABC57 vond in Walkerton, een plaats in Indiana met 2.200 inwoners, hoe de eigenaars van Memories Pizza zich volmondig achter de wet schaarden. Die wet stelt volgens Crystal O’Connor, samen met haar vader eigenaar van de zaak, christenen in staat “beter hun geloof te volgen”. Crystal en haar vader Kevin zijn overtuigde christenen die ook hun principes in de pizzeria adverteren. Als homo’s in de gelagzaal willen komen eten zijn ze meer dan welgekomen, maar als er mensen pizza’s willen bestellen voor een holebi-bruiloft “dan zouden we neen moeten zeggen”, aldus Crystal.

Het is in Walkteron blijkbaar niet ongebruikelijk om tijdens een bruiloft pizza te eten, en in die zin is haar standpunt dus niet theoretisch.

#BREAKING Indiana Pizza Place — Forced to Close Doors After Refusing to Cater Gay Weddings http://t.co/T87jBdQ7hG via @TMZ

— Anthony Michael (@tmzanthony) April 1, 2015

Tegenstanders van de wet grepen het nieuwsitem aan om nogmaals te wijzen op het potentieel discriminerend karakter ervan. Ze toonden tegelijk – dat zeggen voorstanders van de wet dan weer – dat de gouverneur wel degelijk een punt had toen hij zich bekommerde om gelovigen die zich verdrukt voelen. Want de pizzeria werd onmiddellijk na de tv-uitzending overstelpt met dreigtelefoons, zodat de eigenaars hun zaak tijdelijk hebben gesloten. Ook werd hun website gehackt. Ze bevat nu een regenboog en als slogan “Bel ons als je wilt dat we de catering doen voor uw homobruiloft”.

Arkansas

De discussie is intussen ook overgeslagen naar Arkansas, waar het staatsparlement een gelijkaardige wet heeft goedgekeurd, maar waar de gouverneur die wet, volgens hem op aangeven van zijn zoon, weigerde te ondertekenen. Asa Hutchinson, zoals Pence een Republikein, heeft de wet teruggestuurd naar het parlement, met de opdracht ze zodanig te herwerken dat ze discriminatie uitsluit. Volgens Hutchinson is er in deze sprake van een generatiekloof. Zijn zoon Seth had een petitie tegen de wet getekend. Distributiegigant Wal-Mart, die zijn centrale vestiging heeft in Arkansas, en die de reputatie heeft conservatief te zijn, heeft de beslissing van de gouverneur toegejuicht.

In dit alles spelen, zoals vanaf nu op vele punten in de VS, de presidentsverkiezingen mee. Van Pence wordt beweerd dat hij een gooi naar het presidentschap wil doen. Hillary Clinton, de gedoodverfde Democratische presidentskandidaat heeft zich tegen de wetgeving in Indiana uitgesproken. Vele Republikeinse kandidaten (of beter: mogelijke kandidaten, want de meesten wegen hun kansen nog alvorens te beslissen) zijn voor de wetgeving.