VN beveelt verder onderzoek naar luchtaanval tegen Dag Hammarskjold

Dag Hammarskjold met Moïse Tshombe © BELGA

De VN wil dat onderzoek naar de mysterieuze dood van haar secretaris-generaal Dag Hammarskjold in 1961 wordt verdergezet, met de klemtoon op onderzoek naar een luchtaanval tegen het vliegtuig waarin Hammarskjold reisde, toen hij in Congo wilde bemiddelen. Bij de mogelijke daders worden ook Belgen genoemd.

De 56-jarige Dag Hammarskjold kwam op 18 september 1961 om het leven toen zijn DC-6 nabij de stad Ndola, in toenmalig Noord-Rhodesië, het huidige Zambia, crashte. Hammarskjold was op weg naar Congo, voor een vredesmissie.

Een van de 15 andere inzittenden overleefde de ramp enkele dagen, maar hij kon geen samenhangend relaas geven. Getuigen had het over een of meerdere vliegtuigen die het toestel van de VN-secretaris achterna zaten. In een van versies is er sprake van een Fouga Magister, bestuurd een Belgische piloot.

In een rapport dat de VN maandag vrijgaf, en dat in maart was besteld, wordt een overzicht gegeven van wat bekend is.

In een bijgevoegde brief schrijft de huidige secretaris-generaal, Ban Ki-moon, dat er voldoende reden is om met “de hypothese van een luchtaanval of een ander feit van buitenaf rekening te houden”.

De andere verklaringen, zoals kaping, sabotage of vermoeidheid van de piloot, worden in het rapport terzijde geschoven.

Ik ben van mening, aldus Ban Ki-moon, “dat een nieuw onderzoek nodig is om definitief vast te leggen wat is gebeurd”.

Radiostilte over radioboodschap

De secretaris-generaal riep lidstaten op om geheime documenten vrij te geven. In het verleden weigerden Groot-Brittannië en de VS hun informatie te delen.

Er zijn twee onafhankelijke getuigen die een radioboodschap van de NSA, de Amerikaanse inlichtingendienst, hebben gehoord, waarin, volgens de ene getuige, door de piloot werd gezegd dat hij het toestel had geraakt, en volgens de andere dat “de Amerikanen” het toestel hadden neergehaald.

NSA wil de desbetreffende documenten tot dusver niet vrijgeven, al zegt de organisatie wel dat ze geen sporen van die radioboodschap heeft teruggevonden.

Een lid van de Britse geheime dienst MI6 zou ter plekke geweest zijn, maar ook de Britten willen hun documenten niet vrijgeven.

Katanga

Noord-Rhodesië was destijds een Brits protectoraat. Dag Hammarskjold was op vredesmissie naar Congo. Daar had Moïse Tshombe, met Belgische steun, de onafhankelijkheid van grondstoffenrijk Katanga uitgeroepen en waren gevechten uitgebroken tussen Katangese separatisten (met huurlingen) en een VN-macht die in principe niet zou vechten. De VN-secretaris-generaal wilde met Tshombe onderhandelen.

Een van de versies is dat een piloot van rebellen van Katanga, de Belg José Magain, verantwoordelijk was voor het neerschieten van het toestel.

Susan Williams, een Britse specialist die een rapport over de crash schreef, had het dan weer over “een Belgiche piloot bij naam van Beukels“, die het vliegtuig per ongeluk zou hebben neergeschoten, nadat hij geprobeerd het het elders te doen landen.

Er is ook vaak beweerd dat mijnbedrijven zoals Union Minière wilden beletten dat de VN een rol speelde in de regio.

(Belga/RR)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content