Verenigde Staten: tien verkiezingen om naar uit te kijken

In tien Amerikaanse staten wordt het een dubbeltje op z’n kant, óf stellen opmerkelijke figuren zich kandidaat. Een overzicht.

Dat Democratisch senator Heidi Heitkamp er zes jaar geleden in slaagde om een zetel te veroveren in het oerconservatieve North Dakota was een huzarenstuk. Waarschijnlijk blijft het bij één termijn. Tegenstander Kevin Cramer staat in de polls 16 procentpunten voor. Hij is een bondgenoot van Donald Trump, die in 2016 in North Dakota maar liefst 63 procent van de stemmen kreeg. Ook Heitkamps weigering om de conservatieve kandidaat-rechter Brett Kavanaugh te steunen valt slecht.

De kans dat Beto O’Rourke verkozen wordt, is klein. In Texas voert hij campagne tegen Republikeins zwaargewicht Ted Cruz. Toch verzamelde hij in drie maanden tijd 38 miljoen dollar aan campagnedonaties. In de conservatieve staat ligt hij nog altijd 5 à 9 procentpunten achter in de polls, maar zijn achterstand wordt kleiner. O’Rourke heeft nationale ambitie. Als hij goed scoort, komt een gooi naar de Democratische nominatie voor de presidentsverkiezingen van 2020 in zicht.

Tot voor kort was Scott Walker een rijzende ster in de Republikeinse partij. Bij de primaries van 2016 gold de gouverneur van Wisconsin als een outsider voor de Republikeinse nominatie. Toch krijgt hij het verbazend moeilijk om zijn gouverneurszetel te behouden. Ondanks een bloeiende economie en een minimale werkloosheid ligt Walker in de polls een drietal procentpunten achter op de Democratisch uitdager de Tony Evers. Als Evers zou winnen, kijkt hij wellicht wel tegen een Republikeinse meerderheid in het staatsparlement aan.

Al drie termijnen lang is de Democraat Bill Nelson een vaste klant in de Senaat. Toch dreigt het dit keer zeer spannend te worden in de Sunshine State. Met zittend Republikeins gouverneur Rick Scott heeft Nelson een te duchten tegenkandidaat. Scott moest zijn campagne onderbreken door de orkaan Michael, die een ravage heeft aangericht aan de kust en waar hij als gouverneur het rampenplan coördineert. De beoordeling van Scotts aanpak kan een doorslaggevende factor worden in de uitslag.

Zittend Democratisch senator Joe Manchin volgt in West Virginia de tegenovergestelde strategie van Heitkamp in North Dakota. Toen duidelijk was dat een meerderheid in de Senaat opperrechter Kavanaugh zou benoemen, stemde hij mee met de Republikeinen om zijn conservatieve achterban te paaien. Die strategie lijkt voorlopig positief uit te pakken. In de polls behoudt Manchin ruim 15 procentpunten voorsprong op zijn Republikeinse uitdager Patrick Morrisey.

De meest wankele Republikeinse Senaatszetel is ongetwijfeld die van Dean Heller. Nevada is een swing state die in 2016 voor Hillary Clinton koos. Democratisch uitdager Jacky Rosen voert een verbeten campagne, en wordt daarin gesteund door voormalig president Barack Obama en vicepresident Joe Biden. Hellers nadrukkelijke steun voor Trump ligt moeilijk in een staat waar minder dan de helft van de inwoners de president steunt.

De meest Republikeinse staat van Amerika heeft tegelijk ’s lands minst populaire gouverneur. Gouverneur Mary Fallin, die door termijnlimieten niet herverkiesbaar is, heeft de voorbije jaren brutaal bespaard op onderwijs, wat leidde tot een leerkrachtenstaking die in totaal negen dagen duurde. Het betekent dat de Democratische kandidaat Drew Edmondson toch een kans maakt tegen de Republikein Kevin Stitt, al leidt die laatste voorlopig in de peilingen.

De duurste verkiezingsstrijd voltrekt zich in Illinois, waar twee multimiljonairs al meer dan 220 miljoen dollar uitgaven. Zittend Republikeins gouverneur Bruce Rauner lag de voorbije jaren overhoop met het door de Democraten gedomineerde staatsparlement, waardoor Illinois sinds 2015 geen begroting meer heeft ingediend. In de polls heeft uitdager Jay Robert Pritzker 16 procentpunten voorsprong. De campagne verloopt in een ongezien brallerige sfeer, waarbij beide heren grossieren in profane uitwisselingen.

Al twaalf jaar bewaart senator Claire McCaskill een wankel evenwicht. Ondanks haar lidmaatschap van de Democratische Partij vaart ze een onafhankelijke koers, waarbij ze geregeld de brug slaat naar de Republikeinen om haar conservatieve achterban te paaien. Toch wordt de komende verkiezing bijzonder moeilijk. In 2016 behaalde Trump in Missouri bijna 19 procentpunten meer dan Hillary Clinton. De peilingen schieten alle kanten op, en duiden op een nek-aan-nekrace met de Republikein Josh Hawley.

Samen met Tennessee is Arizona de enige staat waarin de zittende senator zich niet opnieuw verkiesbaar stelt. Beide staten zijn Republikeinse bolwerken, die al sinds 1990 geen Democratische senator meer hebben verkozen. Toch lijkt in Arizona een kleine verrassing in de maak. Daar heeft de uitgesproken linkse Democrate Kyrsten Sinema voorlopig een nipte voorsprong op de Republikeinse Martha McSally, een voormalige gevechtspilote. Sinema deinst er niet voor terug om kritische media als ‘vijandig’ weg te zetten.