Van motorproblemen tot zeeziekte: het bizarre relaas van de mislukte coup in Venezuela

Venezolaanse troepen in Macuto na afloop van de couppoging © reuters
Rudi Rotthier

Exact een week geleden probeerde een kleine groep te licht bewapende mannen, opgedeeld in twee boten, een staatsgreep in Venezuela op gang te brengen. De mannen werden onderschept nog voor ze land bereikten, gedood of uit een gammele boot gered al naargelang. Twee dagen eerder was in de pers beschreven dat deze coup geen kans maakte. Dat was niet het enige bizarre element.

Vrijdag trok de Amerikaanse president Donald Trump, tijdens een interview met Fox News, de handen af van de mislukte poging tot staatsgreep, waarbij twee gewezen Amerikaanse militairen gevangengenomen werden.

‘We hadden er niets mee te maken’, aldus Trump. ‘Als ik iets in Venezuela zou organiseren, zou het niet in het geheim gebeuren, en ik zou niet met een kleine groep gaan maar met een leger. Ik heb de foto’s gezien: deze actie werd niet geleid door generaal George Washington. Ze werden gevat voor ze ook maar land bereikten. Als wij iets zouden ondernemen, zou het een invasie genoemd worden.’

Algemeen wordt aangenomen dat de VS wel op de hoogte waren van de plannen tot staatsgreep, maar actieve steun was er niet. Anders zou de groep beter uitgerust en getraind geweest zijn.

Je moest al moeite doen om niet op de hoogte te zijn van de plannen voor een coup, nadat het persagentschap Associated Press (AP) op 1 mei, twee dagen voor de poging tot staatsgreep op gang kwam, van naaldje tot draadje had bericht over de organisatie, de problemen en de infiltratie van de rebellie door het regime van Venezuela.

‘We wisten alles’, verklaarde Diosdado Cabello aan het persagentschap. Cabello wordt vaak omschreven als de tweede machtigste man van Venezuela, na president Nicolás Maduro. Hij voegde eraan toe: ‘We hebben zelf sommige van hun bijeenkomsten gefinancierd. Zo goed waren we geïnfiltreerd’.

De AP liet uitschijnen dat de poging tot coup afgeblazen was na een opeenstapeling van blunders en tegenslagen.

Deel 1: De coupleider wordt geremd door corona

Maar op zondag 3 mei kon de wereld via een videoboodschap uit Miami, Florida, zien dat de actie wel degelijk op gang was gebracht. De officiële leider van de coup, Jordan Goudreau, geflankeerd door een man die een Venezolaanse vlag over de schouders had geslagen, sprak de wereld toe:

https://twitter.com/Mision_Verdad/status/1257069605178290179Misión Verdadhttps://twitter.com/Mision_Verdad

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

550rich3153600000Twitterhttps://twitter.com1.0

‘Om 17.00 uur is een gedurfde amfibieraid begonnen van de grens met Colombia tot diep in het hart van Caracas (de hoofdstad van Venezuela, red.). Onze mannen zetten op dit moment de gevechten verder. Onze eenheden in het zuiden, oosten en westen van Venezuela zijn geactiveerd. Bevelhebber Nieto is bij mij. Bevelhebber Sequea is ter plekke en is momenteel bij de gevechten betrokken.’

Goudreau had aan medestanders uitgelegd dat hij zelf niet kon deelnemen aan de actie omdat hij door reisbeperkingen ten gevolge van corona niet in Colombia geraakte.

De in Canada geboren Jordan Goudreau is een Amerikaans staatsburger die 15 jaar in het leger heeft gediend, voornamelijk bij de Special Forces ofte de Green Berets. Hij bracht in die hoedanigheid veel tijd door in oorlogsgebieden Irak en Afghanistan, waar hij drie keer bekroond werd met een ‘bronzen ster’. Hij stond bekend als een gedreven type, een scherpschutter en een spierbundel.

In maart 2018, kort na de dodelijke schietpartij in een middelbare school in Parkland, Florida, richtte hij zijn eigen beveiligingsfirma op, Silvercorp USA. Bedoeling was onder meer om leraren te instrueren om hun klas of school te verdedigen, maar via tekst en beeld liet Goudreau ook weten dat zijn firma af en toe werd ingeschakeld om voor de beveiliging van meetings van president Trump in te staan, en niet vies was van buitenlandse opdrachten.

Zijn gesprekspartners beschouwden coupleider Goudreau al naargelang als ‘een vrijheidslievende patriot, een huurling, een door oorlog geharde krijger en totaal overweldigd door de situatie’

Goudreau en zijn team werden – dat was hun eerste kennismaking met Venezuela – in februari 2019 opgeroepen voor de beveiliging van een concert ten voordele van de Venezolaanse oppositieleider Juan Guaidó. Het concert werd georganiseerd door de Britse miljardair Richard Branson en ging door aan de Colombiaans-Venezolaanse grens.

‘Controleer chaos aan de grens met Venezuela, waar een dictator met bezorgdheid toekijkt’, schreef Goudreau bij een publiciteitsfoto op zijn Instagram-account.

Juan Guaidó was op dat moment – na betwiste presidentsverkiezingen – door het parlement van zijn land voorgedragen als interim-president. De VS en goed vijftig andere landen erkenden Guaidó als de feitelijke president, terwijl Nicolás Maduro aan een tweede ambtstermijn begon en protesten de kop indrukte.

De Venezolaanse oppositieleider Juan Guaidó in mei 2019
De Venezolaanse oppositieleider Juan Guaidó in mei 2019© Reuters

Twee maanden later, eind april 2019, muitte een deel van het Venezolaanse leger in een poging om president Maduro echt te vervangen door Guaidó.

De muiterij faalde, en Maduro behield de macht over een land waar economische instorting, honger en corruptie heersten, en waaruit volgens de VN vijf miljoen inwoners waren gevlucht naar het buitenland, 1,8 miljoen daarvan richting Colombia.

Drie weken later was Goudreau, in het relaas van AP, aanwezig in het Marriott-hotel in Bogoto, Colombia, waar Venezolaanse ballingen en gevluchte muiters brainstormden over toekomstige actie. De AP citeert een aanwezige die de bijeenkomst omschrijft als een ‘Star Wars top van anti-Maduro oenen’, met ‘deserteurs die van drugshandel beticht werden, louche financiers en gewezen Maduro-aanhangers die vergiffenis zochten’.

De ex-militair begon onderhandelingen die naar zijn zeggen vele maanden later leidden tot een akkoord, waarbij de Venezolaanse oppositie hem en zijn bedrijf 220 miljoen dollar zouden betalen voor het verdrijven van de regering en het gevangennemen van Maduro en zijn naaste medewerkers, waaronder de al geciteerde Diosdado Cabello. De groep zou dan ook de 15 miljoen dollar opstrijken die de VS-regering uitlooft aan wie bijdraagt tot de opsluiting van president Maduro.

Goudreau: ‘Dit is geen oorlogsactie, het is een politieactie. De wereld erkent de ene kerel als president, en dus huurde men mij in om de andere kerel die de macht heeft gegrepen te arresteren, Nicolás Maduro.’

Zijn gesprekspartners beschouwden Goudreau al naargelang, schrijft AP, als ‘een vrijheidslievende patriot, een huurling, een door oorlog geharde krijger en totaal overweldigd door de situatie’.

Een van degenen die wél onder de indruk was van Goudreau was Hernán Alemán, een parlementslid in Venezuela, die hielp met de financiering. ‘We hebben altijd begrepen dat hij een sterk man was die vele onderscheidingen had gewonnen’, vertelde Alemán na de mislukte coup aan The New York Times. ‘We hadden iemand nodig met dat soort moed’. De operatie kreeg codenaam Gedeon, naar de Bijbelse profeet en generaal die de Midjanieten en Amalekieten versloeg.

Goudreau beloofde dat hij VS-steun voor de operatie zou verzekeren en dat er luchtsteun voor de acties zou komen.

Deel 2: de financier wordt gearresteerd

Er werd een voorlopig contract afgesloten, maar binnen de week waren er twijfels vanwege de oppositie over Goudreau, die helemaal niet zo ingevoerd bleek in de regering Trump. Hij slaagde er niet in contact te leggen met de president. En ook vanwege Goudreau was er ontzetting over de onvaste, niet weinig corrupte coalitie van de oppositie, die nog het best vergeleken kon worden met een wespennest, waarbij het nooit helemaal duidelijk was welke figuur welke belangen vertegenwoordigde, en wie al dan niet een dubbelrol speelde.

Goudreau kreeg een voorschot van 50.000 dollar maar de rest van de financiering bleef haperen. Hij wist enkele Green Berets voor de operatie te rekruteren, die elk tot 100.000 dollar beloofd kregen voor een paar weken werk. Er kwamen drie trainingskampen langs de grens tussen Colombia en Venezuela, een daarvan op een kerkhof. In totaal trainden hooguit enkele honderden rekruten. Vanwege de achterblijvende financiering begonnen ze gaandeweg honger te leiden. Ze oefenden met stokken in plaats van geweren.

De overduidelijke infiltratie vanwege Madurogezinde krachten leidde er ook toe dat vele vrijwilligers verstek gaven.

De rebellie was, zoals de krant Le Monde het samenvatte, beter voorzien van ego’s dan van geld. Goudreau verwachtte geld van de gepensioneerde Venezolaanse generaal Cliver Alcalá, iemand die erg gewantrouwd werd door de overige oppositie maar die het vertrouwen wist te winnen van de Amerikaanse coupleider. Goudreau verwachtte geld van Citgo, de VS-tak van de Venezolaanse oliemaatschappij PDVSA. Hij had naar eigen zeggen minstens 1,5 miljoen dollar nodig om de coup behoorlijk te kunnen financieren.

In maart van dit jaar begon het helemaal fout te lopen. De Colombiaanse autoriteiten onderschepten en arresteerden een Venezolaanse vrijwilliger terwijl hij ongemerkt de grens probeerde over te steken. Vervolgens legden ze, misschien op basis van getuigenissen van de arrestant, beslag op een wapentransport. De wapens hadden een geschatte waarde van 150.000 dollar en waren allicht bestemd voor de coup.

President Maduro toont belastend materiaal, een van de contracten in handen van de coupleider
President Maduro toont belastend materiaal, een van de contracten in handen van de coupleider© Belga

Nog in maart werd een arrestatiebevel uitgevaardigd tegen generaal Cliver Alcalá, die net verantwoordelijkheid had opgenomen voor het wapentransport. Alcalá gaf zich aan bij de autoriteiten in Colombia. Ze leverden hem meteen uit aan de VS. Hij wacht in een gevangenis in New York op zijn proces. Alcalá wordt ervan beschuldigd samengespannen te hebben met anderen om de VS-markt ’te overspoelen met cocaïne’. Samen met zijn vermeende vijand Maduro zou hij gepland hebben om elk jaar 250 ton cocaïne naar de VS te sturen.

AP vat het als volgt samen: Alcalá was hoe dan ook ‘een onwaarschijnlijke kandidaat in de strijd om de democratie te herstellen in zijn land. In 2011 werd hij door de VS veroordeeld nadat hij de guerrillastrijders van het FARC in Colombia voorzien had van raketten in ruil voor cocaïne’.

Sinds die arrestatie kon Goudreau er wel zeker van zijn dat Alcalá hem niet verder zou financieren.

Deel 3: zeeziekte in het spoor van Alexander de Grote

Volgens Goudreau gingen uiteindelijk zestig mannen op pad, gespreid over twee boten. Waarom ze per se over een goed verdedigd deel van de zee wilden varen en niet gewoon de grens overliepen, kon Goudreau niet ophelderen.

Een van de boten raakte onklaar. Dat was de boot die de hoogste in rang van de operatie aan boord had, Antiono Sequea. Men besloot in die boot de militaire/politionele doelen op te geven en met de haperende motor op het Nederlandse eiland Bonaire af te stevenen. Maar de brandstof raakte op en men bereikte die bestemming niet. Uiteindelijk werden de vrijwilligers langs de Caribische kust gedumpt, waar ze door het Venezolaanse leger werden opgepikt en ingerekend.

De andere boot werd voor de kust van de stad Macuto door het Venezolaans leger onderschept.

Goudreau gaf zelf toe dat zijn mannen in de twee boten ‘de hele tijd kotsten’ en ‘bijna zonder brandstof zaten’.

‘Oppositieleider Guaidó had ons gezegd dat alle opties op of onder de tafel lagen. Wij vervulden dat doel’

Er zijn in totaal zes doden gevallen, meldden de Venezolaanse autoriteiten. Dertien vrijwilligers werden gevangengenomen, waarvan twee Amerikanen, de gewezen Green Berets Airan Berry en Luke Denman.

Waarom hij dacht dat hij met zestig mensen een regime omver kon gooien, de politieke gevangenen kon bevrijden, en de kopstukken van het regime kon overbrengen naar de VS, wilde het online platform Factores de Poder maandag, kort na het debacle, van Goudreau te weten komen (zie vanaf 10’45” op onderstaande video). Hoe dacht hij met zestig man een leger van 340.000 rekruten aan te pakken?

‘Ken je Alexander de Grote?’ luidde de wedervraag. ‘De slag bij Gaugamela. Hij was compleet in de minderheid. Hij trof zijn vijand in het hart, en hij won.’

Zijn manschappen hadden geen keus, ging hij verder. ‘Ze werden vervolgd in Colombia, konden niet gewoon terug naar Venezuela. Ze hebben een gedurfde stap gezet.’

En zijn rol?

‘Ik ben gewoon een kerel die een groep mensen probeert te helpen. Ik ben mijn hele leven al een vrijheidsstrijder’.

480https://www.youtube.com/channel/UCWNdZ0x8ffkp3n2ZCXuyxzw1.0CÓMO IMPIDIÓ GUAIDÓ LA SALIDA DE MADURO | EXCLUSIVA OPERACIÓN GEDEON | AGÁRRATE | 2 / 3

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Factores De Poder480YouTubehttps://i.ytimg.com/vi/mGsao-iBZGk/hqdefault.jpg360270videohttps://www.youtube.com/

Goudreau hield op dat moment nog vol dat de strijd niet was verloren. Dat cellen in het land in actie zouden schieten en op termijn Maduro zouden verdrijven.

Deel 4: magazijnen met dollars

Na dat interview met de website stond Goudreau ook in contact met de Washington Post, die inzage kreeg in enkele contracten die de coupleider had afgesloten met de Venezolaanse oppositie. Op het hoofdcontract prijkte de handtekening van Juan Jose Rendón, een politiek consulent voor de oppositie, en de man die Goudreau 50.000 dollar had uitbetaald. De naam van oppositieleider Juan Guaidó stond op het contract in druk vermeld, maar zijn handtekening was niet gezet. Een ander, minder bindend document was wel door Guaidó ondertekend.

Guaidó ontkende na de mislukte coup in alle toonaarden dat hij iets met de poging tot staatsgreep te maken had. Maar Rendón was genuanceerder: Guaidó ‘had ons gezegd dat alle opties op of onder de tafel lagen. Wij vervulden dat doel’.

Het Venezolaans leger voert een gevangene af
Het Venezolaans leger voert een gevangene af© reuters

Het contract was voor Rendón een ‘proefballon’, een test om te kijken wat Goudreau vermocht, waarop nooit een groen licht volgde. Men hield Goudreau allerlei mogelijkheden tot financiering voor, daarbij warenhuizen in Venezuela waar het regime en de kring rond Maduro allerlei rijkdom stockeert, onder meer dollars. Goudreau zou 14 procent van die dollars mogen houden.

Maar Rendón begon te twijfelen aan de capaciteiten van Goudreau, was verbaasd toen Goudreau ineens 1,5 miljoen dollar voor zichzelf vroeg, en hield verdere voorafgaandelijke financering af. Hij was naar eigen zeggen ‘stomverbaasd’ toen hij hoorde dat iemand die hem ‘probeerde te chanteren om geld’ dan toch de couppoging liet doorgaan.

Goudreau zag het anders, en voelde zich financieel in de steek gelaten en gedesavoueerd door de oppositie.

Hij speelde aan de Washington Post een opname door van een kort videogesprek dat hij met Guaidó had gevoerd op de dag dat het contract werd getekend. Dat in elk geval bewees dat er wel degelijk rechtstreeks contact met de oppositieleider was geweest, en dat die van iets op de hoogte was. ‘We doen het juiste voor ons land’, hoorde de Post Guaidó zeggen, en later: ‘Ik sta op het punt te tekenen’.

De kans bestaat dat het regime van Maduro dit aangrijpt om Juan Guaidó opnieuw te arresteren.

In het algemeen komt de coup Maduro goed uit. In een periode dat zijn land weinig goed nieuws kan melden – corona-epidemie incluis is alles in Venezuela kommer en kwel – kan hij op tv paraderen met beelden van gevangen Amerikanen en in beslag genomen papieren en wapens. Hij heeft twee Amerikaanse gevangenen die als ruilmiddel of wapen in onderhandelingen kunnen worden ingezet. Hij kon de uitlevering van Goudreau eisen. Het is zodanig goed nieuws voor hem dat sommigen zich al afvroegen of de coup niet door het regime werd gestuurd.

Aangeslagen identiteitsbewijzen en communicatiemateriaal
Aangeslagen identiteitsbewijzen en communicatiemateriaal© Reuters

Maduro’s minister van Communicatie Jorge Rodriguez had het over een Hollywoodscript, aangevuurd door het gedachtegoed van ‘witte racisten’. ‘Ze dachten dat ze ons gemakkelijk onder de knoet konden krijgen omdat ze zwart zijn, omdat we indianen zijn’.

Elders overheersten de lachspieren over een actie die op een farce uitdraaide.

‘Ze speelden Rambo’, zei Madura. Brett McGurk, een diplomaat die voor de regeringen Obama en Trump werkte, tweette dat de couppoging een kruising was tussen de invasie van de Varkensbaai (door Cubaanse ballingen, met hulp van de CIA) en een slapstickaflevering van de Keystone Cops.

Niet iedereen vindt het zo grappig.

Hernán Alemán, Venezolaans parlementslid, beschouwt Goudreau als ‘meer een Venezolaanse patriot dan vele Venezolanen’, verklaarde hij al in het oorspronkelijke artikel van de Associated Press, dat verscheen nog voor de couppoging was begonnen. ‘Hij zag een verdrukt volk en ging voluit voor een regeringswissel’, zei Alemán later. Hij gaf aan dat noch de VS noch Colombia betrokken waren bij de actie, en dat hij ook oppositieleider Guaidó niet had kunnen warm maken voor de actie. ‘Veel mensen wisten ervan, maar ze gaven ons geen steun. Ze waren te bang’.

‘Ja, je kan spreken van een zelfmoordactie’, gaf het parlementslid na de mislukking aan de New York Times toe, ‘maar Venezolanen zijn wanhopig.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content