Donald Trump sprak de hoop uit dat de legendarische journalist Bob Woodward ‘een fantastisch boek’ over hem zou schrijven. Hij behandelde hem met égards, belde hem zelf herhaaldelijk op, bleef urenlang aan de lijn. Het resultaat is teleurstellend – voor hem.
Zoals dat gaat: de molen van de publiciteit voor het boek draaide al op volle toeren nog voor het boek er goed en wel is. ‘Rage’ (Woede) van Bob Woodward komt pas dinsdag uit, de Nederlandstalige versie nog enkele weken later. Maar The Washington Post, de krant waarvoor Woodward (77) nu vijftig jaar werkt, en nieuwszender CNN, hadden eerder inzage en maakten de interessantste brokken wereldkundig. Gedurende 18 conversaties, die Woodward bijna alle op band had vastgelegd, had de president zijn kijk op lopende zaken gegeven, en een inkijk in de beslissingen die hij trof.
Het resultaat was voor sommigen schokkend. De president wist al op 7 februari, blijkt uit de opnames, hoe dodelijk covid-19 wel was. Naar de buitenwereld minimaliseerde hij in die periode het gevaar: hij had het over een griep, iets dat met de lente ‘op miraculeuze wijze’ vanzelf zou verdwijnen, terwijl hij tegenover Woodward aangaf dat covid-19 minstens vijf keer dodelijker was dan een erge griep, en dat het virus zich via de lucht verspreidde. Trump gaf in maart tegenover Woodward toe dat hij de zaken bewust minimaliseerde om paniek te vermijden.
De diensten van de president moesten na de eerste meldingen van The Washington Post en CNN verdedigen wat Trump op tape tegenover Woodward had toegegeven, en wat hij tegenover de rest van het land had ontkend. Zijn woordvoerster ontkende een tijdje wat hij op Woodwards bandjes toegaf: dat hij de zaken minimaliseerde.
‘Fantastisch boek’
Het boek van Woodward, zijn tweede over Trump, twee jaar nadat ‘Fear’ (Angst) de bestsellerslijsten beklom, is volgens vroege recensenten nogal typisch Woodward. De legendarische journalist, die samen met kompaan Carl Bernstein het veldwerk leverde waardoor uiteindelijk president Richard Nixon ten val kwam, stond nooit bekend als een stilist. De panache, als die er al bij te pas kwam, liet hij over aan Bernstein. Woodwards stijl is nog wel eens vergeleken met bordkarton. Maar in zijn bordkartonnen stijl levert hij feitenmateriaal dat, volgens een uitspraak die hij vaak citeert, de eerste versie van de geschiedschrijving wil zijn.
Woodward schrijft dat geen enkele president voor hem zijn bureau heeft versierd, zoals Trump dat deed.
Veel prominenten en presidenten gunnen Woodward een massa van hun tijd om de geschiedschrijving in hun richting om te buigen. Wat sommigen lukt. Wat Donald Trump verhoopte.
‘Als ik een billijk boek krijg, zal het een fantastisch boek zijn’, hoor je hem aan Woodward vertellen.
‘Om eerlijk te zijn’, zegt hij elders, bij het begin van een uitleg, waarna Woodward repliceert: ‘Uiteraard wil ik dat’. Eerlijkheid werd een thema in het boek, in de conversaties en in het presidentschap.
480Evening Standard1.0480videohttps://www.youtube.com/270https://www.youtube.com/user/EveningStandardNewsYouTube360
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
De president nodigde Woodward uit in het Witte Huis, versierde het Oval Office voor hem, en maakte dat er een soort erehaag van prominenten voor hem klaarstond, met onder meer vicepresident Mike Pence en topadviseur Kellyanne Conway.
Woodward schrijft dat geen enkele president voor hem zijn bureau heeft versierd, zoals Trump dat deed. Trump zocht Woodward op, belde hem keer op keer, tegen zijn adviseurs in. Onderhield hem over alle aspecten van zijn beleid, had het over racisme, lekte over een geheim wapen, toonde de brieven die hij heeft uitgewisseld met de Noord-Koreaanse dictator Kim Jong-un.
‘Waardeloos boek’
Twee maanden voor de publicatie begon de president nattigheid te voelen. Dit zou wel eens anders kunnen uitdraaien. Hij tweette: ‘Het boek van Bob Woodward zal FAKE zijn, zoals altijd, zoals vele van zijn boeken zijn geweest’.
Ook in de opnames hoor je de verschuiving. ‘Ik denk dat je het niet begrijpt’, zei de president. Hij vreesde dat hij zijn medewerking had verleend aan een ‘waardeloos boek’. Maar: ‘Maak je d’r geen zorgen over,’ zo zei hij tegen Woodward: ‘We zullen nog een boek maken. Je zult zien dat ik het juist voorhad’.
Mensen die hem gunstiger gezind zijn vinden dat de president niet zozeer de Amerikanen voorliegt dan wel wispelturig is met de waarheid.
Deze week stelde Trump de vraag die ook anderen stelden: als Woodward zo erg vond wat hij verkondigde, waarom heeft hij dan maanden gewacht om de uitspraken te publiceren? Woodward gaf als weerwoord dat hij de context bij de uitspraken wou leveren. Zo kon hij toevoegen dat Trumps veiligheidsadviseur hem al in januari had verteld dat covid-19 de ergste crisis was die hem tijdens zijn presidentschap zou overkomen.
Tientallen boeken van insiders
Doet het boek ertoe voor de komende presidentsverkiezingen?
Er verschijnen tientallen boeken van insiders en journalisten die doorgaans kritisch tot vernietigend zijn voor de president. Het boek van Woodward is ongetwijfeld, zoals die andere boeken, vernietigend. Het heeft ook iets extra’s, maar misschien alleen voor degenen die toch al overtuigd zijn dat Trump moet weggestemd worden. Die kunnen berekenen hoeveel tienduizenden mensenlevens gered zouden zijn als Trump in februari al zijn bevolking had gewaarschuwd voor de gevolgen van covid-19 en strenge maatregelen had getroffen.
Anderen, die hem gunstiger gezind zijn, of minder ongunstig, vinden dat de president niet zozeer de Amerikanen voorliegt dan wel wispelturig is met de waarheid, het ene moment het ene gelooft en het andere moment het andere, wat trouwens ook blijkt uit de opnames.
Een derde groep, de aanhangers, vindt het allemaal best: paniek is toch nergens goed voor, bezorgdheid kost toch ook mensenlevens? Voor hen maakt dit boek, dat ze niet zullen lezen, en dat op Fox News wordt weggelachen tijdens de meest bekeken programma’s, geen verschil.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
