De aftredende Amerikaanse president Donald Trump heeft defensieminister Mark Esper ontslagen. Christopher Miller zal Esper opvolgen, schrijft Trump maandag op Twitter. Miller was tot dusver directeur van het Nationaal Centrum voor Contraterrorisme.
Er waren al maandenlang geruchten over het ontslag van Esper. Maar een ontslag was vooral verwacht als Trump zou winnen, niet als hij zou verliezen. De aftredende president gaf geen redenen voor het ontslag.
Al sinds de zomer zijn er spanningen tussen de president en de minister van Defensie. Aanleiding waren de protesten tegen racisme en politiegeweld, waarbij Trump zich hard opstelde en de onrust desnoods met militair geweld de kop wou indrukken. Daarvoor activeerde hij de ‘Insurrection Act’ uit 1807, die de Amerikaanse president toelaat om in bepaalde omstandigheden het leger in eigen land in te zetten.
Esper sprak zich uit tegen de inzet van Amerikaanse militairen om de onrust te stoppen. Hij noemde de maatregel een ‘laatste redmiddel’, die slechts in de ‘dringendste en ergste situatie gebruikt mag worden’. Dat de baas van het Pentagon zich publiekelijk distantieert van de opperbevelhebber van het leger, Trump, is hoogst ongewoon en viel klaarblijkelijk slecht bij Trump. Amerikaanse media berichtten toen al, op basis van bronnen uit Trumps omgeving, dat een ontslag ter sprake was gekomen.
Ook was er onenigheid over de Confederatievlag, die in het racismedebat in de VS onder vuur kwam te liggen. Esper beval de vlaggen weg te halen van militaire basissen. Een open confrontatie werd vermeden, door af te zien van een expliciet verbod op de vlag.
Trumps ambtstermijn werd gekenmerkt door ontslagen in zijn regering. Esper volgde James Mattis op aan het hoofd van het Pentagon. Die was in december 2018 zelf opstapt wegens meningsverschillen met Trump.
Nancy Pelosi, de Democratische voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, zegt dat het ontslag van Esper aantoont dat aftredend president Donald Trump van plan is om ‘chaos te zaaien’ in zijn laatste dagen aan de macht.
‘Het is verontrustend dat uit de berichten blijkt dat het ontslag een vergeldingsactie was van de president, klaarblijkelijk voor minister Espers weigering om militairen te sturen om vreedzame betogingen tegen politiegeweld neer te slaan’, zei Pelosi. ‘Maar het meest onrustwekkende is de timing van het onslag. Dat doet serieuze vragen rijzen over Trumps plannen voor de laatste dagen van zijn regering.’
