Trump en Xi Jinping ontmoeten elkaar: dit staat op de agenda

De twee wereldleiders staan vandaag voor het eerst oog in oog. Enkele hete hangijzers liggen op tafel, Noord-Korea op kop.

De volgende twee dagen ontmoeten de Chinese premier Xi Jinping en de Amerikaanse president elkaar in het vakantieresort van die laatste in Mar-a-Lago. De twee staan op enkele belangrijke punten lijnrecht tegenover elkaar.

Handel is er daar een van en zal een cruciale rol spelen tijdens de meeting. Donald Trump wil jobs die de afgelopen jaren uit de VS zijn weggehaald terughalen, desnoods met protectionisme. Xi Jinping heeft tot nu toe niet al te fel gereageerd op die eerste aanzetten van het America First-beleid.

Het is wel duidelijk dat Xi de omgekeerde strategie van Trump volgt en net naar de wereld kijkt. Op het Wereld Economisch Forum in Davos toonde hij zich alvast een groot voorstander van de globalisering. Het is afwachten of Trump zijn campagnebelofte weer op tafel gaat leggen om ‘een heffing in te voeren van 45 procent op alle producten die worden ingevoerd uit China.’ Belangrijk: veel Amerikaanse bedrijven zijn afhankelijk van goedkope productie uit China.

En het gaat verder dan pure handel. ‘Economische samenwerking wordt steeds meer gevolgd door politieke voorwaarden’, schreef professor internationale betrekkingen Jonathan Holslag (VUB) eerder in een analyse voor Knack. ‘Landen die Chinese leningen willen krijgen, moeten hun grenzen openen voor Chinese goederen. Landen die de Chinese belangen schaden, mogen het uitzweten.’

Nog een belangrijk twistpunt is Noord-Korea. Het regime van Kim Jong-un provoceerde deze week met een rakettest. ‘Alle opties liggen op tafel’, klonk het bij Trump, en dat China zijn invloed op Noord-Korea te weinig gebruikt om de nucleaire dreiging een halt toe te roepen.

China maakt zich daarnaast zorgen dat Trump, zoals hij eerder al aangaf, ‘alleen een oplossing wil zoeken voor het Noord-Koreaanse conflict, omdat het daar de gevolgen van zal dragen als buurland van Noord-Korea.

Nog iets dat quasi zeker op de agenda staat, is de Zuid-Chinese Zee. De Chinezen breiden er stelselmatig hun macht en invloed uit door kunstmatige eilanden. Trump heeft al te kennen gegeven dat hij er niet aan denkt om China daarin vrij spel te geven en hij onder andere de vrije scheepvaart in dat gebied wil vrijwaren.

En dan is er nog Taiwan. Vlak na zijn verkiezing tot president belde Trump met Taiwanees president Tsai Ying-wen, het eerste officiële contact tussen de twee mogendheden sinds in 1979 alle diplomatieke besprekingen verbroken werden. Het telefoontje werd toen door een voormalig Aziëspecialist van het Witte Huis ‘een historische provocatie’ genoemd. Later kwam Trump terug op zijn voornemen om de status van Taiwan te herbekijken, maar Xi zal dat vermoedelijk graag bevestigd zien.

Hoe staan beide heren ervoor?

The Guardian wijst erop dat Xi Jinping in oktober nog in zijn machtspositie is bevestigd door de communistische partij. Zijn autoriteit staat niet ter discussie, terwijl Trump constant onder vuur ligt. Volgens Zhang Haibin, een professor in internationale relaties aan de Peking Universiteit in Beijing, zijn er ook nog eens te weinig Azië-experts in Trumps entourage.

Xi blijft tot nu toe ook veel kalmer in de onderlinge confrontaties. Zijn land werd ‘een verkrachter van de VS’ genoemd en hij kreeg ook voor de voeten dat hij opzettelijk dwarsligt in Noord-Korea. Op die uithalen kwam geen verhitte reactie uit Beijing.