Zijn eigen diplomaten kijken ontsteld naar de zachte hand waarmee Donald Trump Turkije behandelt. Wat heeft hij met zijn collega Erdogan?
De president van de Verenigde Staten kan het als leider van de zogenaamde vrije wereld merkwaardig goed vinden met een stel hele en halve dictators. Donald Trump onderhoudt, naar eigen zeggen, de beste relaties met de Saudiër Mohammed bin Salman, Viktor Orbán, Vladimir Poetin, Kim Jong-un en de Egyptische generaal Abdul Fatah al-Sisi – ‘ my favourite dictator‘, zei hij ooit. Maar het beste schiet hij toch op met de Turkse president Recep Tayyip Erdogan, die vorige week in het Witte Huis op bezoek was en van wie hij ‘een grote fan’ is. Dat is bijzonder omdat de formele relaties tussen de VS en Turkije intussen op een dieptepunt zijn beland.
Trump deed de voorbije jaren veel om het Erdogan naar de zin te maken.
Trump deed de voorbije jaren veel om het Erdogan naar de zin te maken. Zo zorgde hij ervoor dat Ankara nauwelijks of geen sancties hoeft te vrezen nadat Turkije als lidstaat van de NAVO in Rusland luchtdoelartillerie had besteld. Washington toonde zich ook coulant voor Turkse bedrijven die zakendoen met Iran. Na een telefoontje met Erdogan besliste Trump om zijn troepen uit Syrië terug te trekken. Hij maakte zo de weg vrij voor het Turkse offensief tegen de Koerden, die op het terrein met de Amerikanen tegen de IS vochten. Amerikaanse parlementsleden waren daarover zo verbolgen dat ze de moordpartijen onder Armeniërs in 1916, ten tijde van het Ottomaanse Rijk, erkenden als een genocide.
Niemand minder dan John Bolton bood een verklaring voor de houding van Trump. De voormalige adviseur voor Nationale Veiligheid vertelde in besloten kring dat het Turkijebeleid van de president hoofdzakelijk door zakelijke belangen wordt bepaald. Zo zou Trump veel geld verdienen aan het gebruik van zijn naam op de Trump Towers in Istanbul. Zijn schoonzoon Jared Kushner kan het ook goed vinden met Berat Albayrak, de schoonzoon van Erdogan, die tegelijk diens minister van Financiën is. De presidenten zijn op die manier allebei populisten die persoonlijke en zakelijke belangen laten voorgaan op normale diplomatieke kanalen. Het is een voorbeeld te meer van de schaduwdiplomatie, die ook in Oekraïne problemen veroorzaakte.
Trump en Erdogan zijn populisten die persoonlijke en zakelijke belangen laten voorgaan op normale diplomatieke kanalen.
De zigzagkoers van de VS in het Midden-Oosten heeft de Koerden ondertussen in de armen gedreven van de Syrische president Bashar al-Assad en Rusland. Die koers gaf Erdogan met de ontsnapte IS-strijders ook een troefkaart om druk te zetten op Europa. Trump is geen meester in het geopolitieke spel, dat Erdogan speelt als de beste. De schade aan de westerse ambities in het Midden-Oosten en aan het vertrouwen in de NAVO is groot. De kans dat Trump daar slaap voor laat, is klein.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
