‘Terroristen grijpen vaker naar zwaardere wapens’

'Een supermarkt die overvallen wordt met een kalasjnikov, dat kwam vroeger bijna niet voor.' © BelgaImage
Kristof Clerix

Uit Europees onderzoek blijkt dat terroristen hun wapens bij criminele vrienden halen. Ze grijpen ook vaker naar kalasjnikovs, uzi’s en ander oorlogstuig.

Het Vlaams Vredesinstituut voerde, in samenwerking met onderzoeksinstellingen uit zeven andere Europese landen, een onderzoek naar de illegale wapenmarkt in Europa en de manier waarop terroristen aan wapens komen. De studie Triggering Terror bundelt de expertise over illegale wapens die voorhanden is bij ordehandhavingsdiensten, aanklagers en gespecialiseerde experts.

‘De meest verontrustende vaststelling is dat de toegang tot militaire wapens de laatste jaren steeds makkelijker wordt’, zegt Nils Duquet, onderzoeker bij het Vlaams Vredesinstituut. ‘Hoe makkelijker het is voor lager gerangschikte criminelen om aan zulke wapens te komen, hoe makkelijker het ook is voor terroristen die banden hebben met lagere criminelen. Jihadinetwerken bestaan nu eenmaal vaak uit mensen met criminele antecedenten. Illustratief is het verhaal van de broers El Bakhraoui, twee van de zelfmoordterroristen van 22 maart 2016. Ze waren de eerste generatie van jonge criminelen uit het Brusselse die toegang had tot pistolen. Vervolgens baanden ze zich een weg naar boven in de criminele hiërarchie, waardoor ze ook toegang kregen tot kalasjnikovs.

Na de oorlog in ex-Joegoslavië vielen veel wapens in handen van burgers. Jaren later werden ze naar Europa gesmokkeld.

Mohammed Merah, die in 2012 in het Zuid-Franse Toulouse soldaten neerschoot, had dan weer een uzi in handen. Het wapen kwam van een jeugdvriend die op het foute pad was geraakt. Dat is de kern van ons rapport: die oude criminele netwerken zijn van cruciaal belang.’

Dat de toegang tot oorlogswapens makkelijker is dan vroeger, leiden de onderzoekers af uit verschillende indicaties. Duquet: ‘Er worden meer oorlogswapens in beslag genomen, en je ziet meer schietpartijen met zulke wapens. Bovendien gebeuren criminele feiten waarvoor vroeger alleen handvuurwapens werden gebruikt, nu meer en meer met oorlogswapens. Een supermarkt die overvallen wordt met een kalasjnikov, dat kwam vroeger bijna niet voor.’

Traditioneel komen de oorlogswapens volgens Duquet vooral uit de Balkan. ‘Na de oorlog in ex-Joegoslavië vielen veel wapens in handen van burgers. Aanvankelijk hielden ze die zelf bij, uit schrik voor een nieuwe oorlog. Naarmate de angst afnam, begonnen opportunisten de wapens te verzamelen en lieten ze in kleine hoeveelheden naar West-Europa smokkelen. De voorbije jaren kwam daar nog een tweede bron bij: wapens die in Slovakije legaal werden verkocht als gedeactiveerde wapens. Het bleek erg makkelijk om ze weer te activeren, en criminelen wisten dat. Ten slotte heb je nog allerhande alarmpistolen. Turkse alarmpistolen zijn vlot te converteren om echt mee te schieten.’

Duquet pleit ervoor dat politiediensten meer aandacht zouden hebben voor de manier waarop criminelen aan hun vuurwapens komen. Ironisch genoeg is de dienst die zich daar binnen de Federale Politie in heeft gespecialiseerd – de dienst wapens van de Centrale directie van de bestrijding van de zware en georganiseerde criminaliteit (DJSOC) – de afgelopen jaren flink gereduceerd. Volgens een woordvoerder van de Federale Politie daalde de bezetting van twintig personeelsleden in 2014 naar vier vandaag.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content