Op 3 juni trekken de Syrische burgers naar de stembus voor de controversiële presidentsverkiezingen. Met twee tegenstanders voor president Bashar al-Assad lijken de verkiezingen alvast eerlijker, al spreekt de oppositie van één grote farce.
Op 3 juni vinden de eerste ‘eerlijke’ presidentsverkiezingen plaats in Syrië. Het land, dat al sinds 2011 verwikkeld is in een burgeroorlog, mag voor het eerst in 50 jaar kiezen uit meer dan één presidentskandidaat. De huidige president Assad, die na het overlijden van zijn vader Hafez in 2000 aan de macht kwam, is echter al zeker van een derde mandaat. De Syrische oppositie spreekt dan ook van een farce en ook westerse landen bekritiseren de verkiezingen als ondemocratisch. De jongste Europese ministerraden Buitenlandse Zaken deden de stembusgang zelfs af als een ‘parodie van de democratie’.
Hervorming kiesrecht
Dankzij de hervorming van het kiesrecht kunnen meerdere kandidaten deelnemen aan de presidentsverkiezingen. Maar de kandidaten die zich hadden aangemeld, raakten niet door de selectie. Om deel te mogen nemen aan de verkiezingen, moest hun aanvraag goedgekeurd worden door de sjiitische Baath-partij waarmee de familie Assad in het verleden aan de macht kwam. De meest vooraanstaande oppositieleden werden uitgesloten van de stembusgang en Syriërs, die de voorbije tien jaar in het buitenland verbleven, mogen evenmin deelnemen. Vele tegenstanders van het regime waren wegens de staatsrepressie in ballingschap gegaan.
De twee nauwelijks bekende kandidaten die wél werden geselecteerd, vormen geen gevaar voor Assad. Maher Hadshar (43) is een politicus uit Aleppo en lid van een communistische partij die al jaren aan de regerende Baath-partij is gelinkt. Hassan al-Nuri (54) komt uit Damascus, was parlementslid van 1998 tot 2003 en staatsminister van ontwikkeling van 2000 tot 2002. Hij is de eigenaar van een fabriek van schoenpoetssponsjes.
Een ander omstreden aspect van de verkiezingen is dat mensen enkel kunnen stemmen in gebieden in handen van de Syrische regering. Een groot deel van de bevolking, dat in door rebellen gecontroleerde steden woont, kan mogelijk geen stem uitbrengen, omdat de Syrische opposanten de verkiezingen willen blokkeren, verklaren verschillende analisten.
Eigenlijk zijn de Syrische verkiezingen woensdag al begonnen, met het uitbrengen van de stemmen door de Syriërs in de diaspora. Dat gaat om goed drie miljoen mensen, maar ongeveer 200.000 zullen effectief hun stem hebben uitgebracht. In een aantal landen, waaronder België, kregen Syrische expats geen toestemming om te stemmen vanwege de controverse. De Conventie van Wenen van 1963 laat immers toe zich als gastland te verzetten tegen bepaalde consulaire functies. En ook het risico op verstoring van de openbare orde door opposanten van het Syrische regime werd ingeroepen. Een duizendtal Syriërs in België, vaak met de dubbele nationaliteit, was uitgenodigd om te gaan stemmen.
Eindeloze burgeroorlog
Ondertussen lijkt aan de burgeroorlog in het land maar geen einde te komen. Ironisch genoeg was het recht op vrije verkiezingen een van de redenen waarom demonstranten in maart 2011 op straat kwamen. Sindsdien vielen er al 162.402 doden, zo meldt de Syrian Observatory for Human Rights. Het cijfer betreft zowel burgers, rebellen als regeringssoldaten. Het onderzoeksbureau wijst er daarnaast ook op dat de toestand in het buurland Libanon escaleert. Tot nog toe zijn er al meer dan 1 miljoen Syrische burgers naar Libanon gevlucht, een cijfer dat volgens de Verenigde Naties maandelijks stijgt met 50.000. De VN waarschuwt dat tegen eind 2014 een derde van het land, namelijk 1,5 miljoen mensen, zal bestaan uit Syrische vluchtelingen.
Het Libanese ministerie van Binnenlandse Zaken heeft de Syrische vluchtelingen die geregistreerd zijn in het land, bovendien opgeroepen niet naar Syrië te reizen. Het ministerie waarschuwde dat ze hun rechten als vluchteling verliezen als ze uit Libanon vertrekken. De Syrische ambassade in Libanon had verklaard dat alle vluchtelingen die naar hun land wilden terugkeren om hun stem uit te brengen in de presidentsverkiezingen van 3 juni, welkom waren en dat stembureaus bij de Libanese grens geplaatst zouden worden. (TE/KVW)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier