Abortussen na zes weken zwangerschap zijn sinds woensdag verboden in de Amerikaanse staat Texas. Een wet daarover, die de bevolking bovendien aanmoedigt overtreders te melden, is van kracht geworden. President Joe Biden is gekant tegen de wet: ‘Deze extreme Texaanse wet is een flagrante schending van het grondwettelijke recht dat is vastgelegd in Roe v. Wade’, klinkt het in een kort communiqué. ‘Wij zullen dat recht beschermen en verdedigen.’
De wet kan wel nog tegengehouden worden door het Hooggerechtshof, dat maandag in spoed bijeenkomt. Hoog zijn de verwachtingen echter niet, want anders dan de gewoonte is, hebben de rechters van de hoge rechtbank zich niet over de wet uitgesproken voor die in werking trad.
In het Hooggerechtshof hebben de conservatiefgezinde rechters een duidelijke meerderheid. Een abortus wordt door de nieuwe wet verboden zodra de hartslag van het embryo wordt geregistreerd, na ongeveer zes weken. Op dat moment weten de meeste vrouwen nog niet dat ze zwanger zijn. Er is bovendien geen uitzondering mogelijk als er sprake is van verkrachting of incest. Enkel als de gezondheid van de vrouw in gevaar is, kan er een uitzondering gemaakt worden. Meer dan 85 procent van alle abortussen die tot nu in Texas worden uitgevoerd, gebeuren na die termijn van zes weken.
De wet past in een republikeins offensief tegen de abortuswetgeving. Een tiental Amerikaanse staten, waaronder Louisiana en Georgia, ging Texas al voor bij het verbieden van abortus zodra de hartslag van de foetus waarneembaar is, rond de zesde week van de zwangerschap. Al die wetten werden vernietigd omdat ze in strijd zijn met het precedent dat het Hooggerechtshof in 1973 stelde in de zaak Roe tegen Wade. Dat bevestigde het recht op abortus zolang de foetus niet levensvatbaar is, tot 22 à 24 weken zwangerschap.
Het recht op abortus werd bijna vijftig jaar geleden door het Hooggerechtshof vastgelegd, benadrukt Biden. Hij zegt dat zijn regering dat recht zal beschermen en verdedigen.
Texas heeft zijn wet echter anders gedefinieerd dan de andere republikeinse staten deden: het is niet aan de autoriteiten om de maatregel te doen respecteren, maar ‘enkel’ de burgers. Zij worden dus aangemoedigd om klacht in te dienen tegen mensen of organisaties die vrouwen zouden helpen om abortus te plegen.
Biden vindt het ‘schandalig’ dat burgers als een soort verklikkers de mogelijkheid krijgen rechtszaken aan te spannen tegen iedereen die een andere persoon zou hebben geholpen een abortus te ondergaan.
Wat betreft rechtenprofessor Steve Vladeck, gespecialiseerd in federale rechtspraak, betekent het feit dat het Hooggerechtshof nog geen stappen gezet heeft ‘niet het einde van Roe v. Wade’. ‘Maar dat het Hof de wet nu in werking laat treden, is een onheilspellend voorteken voor wat ons in de toekomst te wachten staat in dit dossier of een ander’, aldus nog Vladeck op Twitter.
