Steve Bannon (66), eerst leider van de verkiezingscampagne van Donald Trump, daarna enkele maanden diens ‘ideoloog’ in het Witte Huis, is door een rechtbank in New York in staat van beschuldiging gesteld. Hij heeft, volgens de aanklacht, de achterban van Trump ongeveer een miljoen dollar afhandig gemaakt voor privédoeleinden.
Eind 2018 leek het met een van de grote kiesbeloften van Donald Trump – een grensmuur met Mexico, te betalen door de Mexicanen – nergens heen te gaan. Een groepje sympathisanten van de president besloot dan maar een deel van de muur met privégeld te financieren. Ze openden een GoFundMe-pagina aan onder de naam We Build The Wall, waarmee ze binnen een maand 25 miljoen dollar binnenhaalden.
Drijvende krachten waren luchtmachtveteraan Brian Kolfage en zakenmannen Andrew Badolato en Timothy Shea. Steve Bannon sloot zich snel bij de groep aan. Ze werden donderdag alle vier gearresteerd en riskeren straffen tot 20 jaar. Bannon, die de beschuldiging ontkent, werd op borg ter waarde van vijf miljoen dollar vrijgelaten.
Donald Trump junior, de oudste zoon van de president, hielp de groep in 2018 aan publiciteit. Hij noemde het ‘privéinitiatief op zijn best’. Als er nog twijfel over bestond dat de president het initiatief ondersteunde moest de aanwezigheid van de zoon die wegnemen. Ook andere intimi van de president verleenden steun.
De grote verkoopsslogan van de actie was dat het geld exclusief naar de bouw van de muur zou gaan, en dat de initiatiefnemers op geen enkele manier zouden profiteren van de inzameling. Kolfage beloofde bijvoorbeeld dat hij ‘geen penny als salaris of compensatie’ zou nemen. En hetzelfde voor de anderen in het bestuur, werd gezegd.
De 24 pagina’s tellende akte van beschuldiging, die het Federaal Hof in Manhattan, New York, gepubliceerd heeft, wijst op het tegenovergestelde. Een deel van het geld van We Build The Wall – nog altijd miljoenen dollars – werd wel degelijk gebruikt om een omheining aan de grens met Mexico op te richten. Maar de initiatiefnemers namen meer dan een deeltje. Volgens de aanklacht sloeg Kolfage 350.000 dollar achterover om zijn huis te vernieuwen, om een boot af te betalen, een nieuwe SUV te kunnen kopen, naast golfmateriaal en juwelen. Steve Bannon heeft volgens de aanklacht 1 miljoen dollar van de opbrengst ontvangen. Het geld werd weggesluisd via andere non-profitorganisaties die Bannon controleert. Hij gebruikte het geld onder meer om enkele honderdduizenden dollars aan privéuitgaven te bekostigen.
President Trump haalde donderdag meteen zijn handen van de groep. ‘Ik houd niet van dat project’.
Het is opvallend dat in de aanloop van de Republikeinse Conventie van volgende week nog maar eens een Trump-insider met het gerecht in aanmerking komt. Het is, volgens de telling van het maandblad Rolling Stone, de zesde Trump-insider die een veroordeling riskeert.
Seinfeld
Steve Bannon is in een jaar of vijf uitgegroeid van een nobele onbekende tot een figuur met een eigen niche in het Amerikaans politieke landschap. Hij werd de baas van de heel rechtse site Breitbart, waar hij een platform bood aan de alt-right. De financiers van Breitbart, de miljardairsfamilie Mercer, wilden ook de Trump-campagne in 2016 ondersteunen en brachten Bannon aan het roer van die campagne. Bannon zag zichzelf als het populistische geweten van de campagne. Hij had zich – als zoon van een telecom-arbeider – via het leger opgewerkt en was gaan werken bij investeringsbank Goldman Sachs. Hij ging mettertijd werken in Hollywood waar hij een aandeel kocht in de latere successerie Seinfeld. Dat leverde hem een bescheiden fortuin op.
In de verkiezingscampagne was Bannon naar eigen zeggen degene die Trump bij de les hield.
Tijdens de bankencrisis van 2008 had Bannon gezien hoe de spaarcenten en het pensioen van zijn vader grotendeels in rook opgingen. Hij vond, zei hij later, dat iemand de banken moest aanklagen. Hij deed het vanuit een rechts gedachtengoed. Hij vond dat de bankencrisis een gevolg was van de internationalisering, en dat een nieuw nationalisme, met stevige grenzen, en met bescherming van de nationale arbeiders, de oplossing bood. Hij koppelde daar meteen ook de joods-christelijke, vooral de christelijke, traditie aan.
Leve The New York Times
Hij had de ambitie om zelf films te draaien, documentaires zowel als fictie, maar de kwaliteit liet te wensen over. Eens hij aan het roer kwam van Breitbart lanceerde hij echter een ander initiatief, dat meer succes kende. Hij liet een onderzoekscel financieren door de Mercer, die net voor de verkiezing van 2016 materiaal – vuil – opspitte over de Clintons. Bannon deelde dat materiaal met de grote persorganenen, zoals The New York Times, die er hun eigen specialisten opzetten, en tijdens de campagne van Hillary Clinton eindeloos materiaal vonden om haar geloofwaardigheid (en die van Bill) onderuit te halen. Hij ging ervan uit dat media, hoe ideologisch verschillend en vijandig ook, ongaarne een goed schandaal onder de stolp houden.
In de verkiezingscampagne was Bannon, nog altijd naar eigen zeggen, degene die Trump bij de les hield. Die hem uitlegde dat hij zich bij elke toespraak moest focussen op enkele thema’s: de muur met Mexico, het moeras droogleggen, waarin speciale belangengroepen, zoals de banken, floreren.
De verkiezingsoverwinning gaf hem een tijdlang een heldenstatus bij de achterban van Trump, en hij mocht aan de slag in het Witte Huis, waar hij onder meer een drijvende kracht was achter de pogingen om een inreisban voor moslims te organiseren.
Bannons arrestatie was allesbehalve ‘populistisch’. De autoriteiten troffen hem aan op een jacht van 35 miljoen dollar
Na enkele maanden werd hij door Trump aan de deur gezet. Bannon, zo bleek, lekte als een vergiet naar de pers, en niet altijd met boodschappen die de president plezier deden. Hij uitte dodelijke kritiek op presidentiële dochter Ivanka Trump en op schoonzoon Jared Kushner. President Trump gaf hem de bijnaam ‘Sloppy Steve’, een verwijzing naar de slordige kledij en de stoppelbaard van Bannon, maar ook naar diens lekgedrag.
50 meter lang jacht
Sindsdien heeft Bannon de bal enkele keren serieus misgeslagen. Hij steunde de kandidatuur van Roy Moore in Alabama, zelfs nadat die beschuldigd werd van akelige relaties met minderjarige vrouwen. Moore verloor een ‘zekere’ Republikeinse Senaatszetel aan de Democraten. Hij probeerde zijn carrière bij Breitbart nieuw leven in te blazen maar de Mercers zetten hem aan de deur. Hij trok dan maar met zijn boodschap naar het buitenland, bij extreemrechtse partijen in Europa. In eigen land probeerde hij zich terug in de gratie van Trump te werken, onder meer door consequent kritiek uit te oefenen op het regime in China en zijn oude baas uit te leggen dat hij in tijden van corona tijdens de campagne onverdroten op de anti-Chinese nagel moest slaan.
De arrestatie op grond van fraude maakt een eind aan de droom van Bannon om nog een rol van betekenis te spelen in de presidentscampagne van dit jaar. Hij mag zich dan wel als het populistisch geweten van Trump beschouwen, en via zijn vader-arbeider solidariteit tonen met arbeiders in de VS die hun banen zijn kwijtgeraakt. Zijn arrestatie donderdag was allesbehalve ‘populistisch’. De autoriteiten troffen hem aan op een jacht van 35 miljoen dollar, 50 meter lang, voor de kust van de staat Connecticut. Het jacht is eigendom van de Chinese dissidente miljardair Guo Wengui, die ook Bannon financiert. Bannon bracht volgens The New York Times de zomer op het jacht door om aan corona te ontsnappen, en om te vermageren.
De populistische boodschap is tot dusver grotendeels verdwenen uit de presidentscampagne van Trump. Vraag is of ze nog heropgevist wordt.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
